Oskar Farenholc
Oskar Czesław[a] Farenholc Franz Henzel vel John Oskar Kennedy vel Jerzy Stawicki vel Wacław Sławicki, pseud.: „Sum”, „Rosomak” (ur. 1 stycznia 1918 w Kijowie, zamordowany 5 kwietnia 1945[1] w KL Mauthausen - Gusen) – porucznik artylerii Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych i Armii Krajowej, cichociemny.
 porucznik
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1939–1944 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
Centrum Wyszkolenia Artylerii (II RP), |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys edytuj
Był synem Ludwika, lekarza, i Wandy z domu Oleckiej. Po uzyskaniu matury w Gimnazjum Wojciecha Górskiego w Warszawie w 1937 roku wstąpił ochotniczo do Szkoły Podchorążych Artylerii w Zambrowie, a następnie Szkoły Podchorążych Artylerii Przeciwlotniczej w Trauguttowie koło Brześcia nad Bugiem (do sierpnia 1939 roku).
We wrześniu 1939 roku służył w III batalionie Centrum Wyszkolenia Artylerii. 19 września przekroczył granicę polsko-węgierską. W październiku 1939 roku znalazł się we Francji, gdzie do czerwca 1940 roku służył w ośrodku artylerii przeciwlotniczej w Saint-Nazaire. Następnie przebywał w Wielkiej Brytanii, służąc w obsadzie pociągu pancernego „E” i w 1 dywizjonie artylerii przeciwlotniczej.
Zgłosił się do służby w kraju. Przeszkolony jako cichociemny, ze specjalnością w wywiadzie. Ukończył Oficerski Kurs Doskonalący Administracji Wojskowej (kamuflaż polskiej szkoły wywiadu) oraz m.in. kurs spadochronowy[2]. Zaprzysiężony 29 grudnia 1942 roku i przydzielony do Oddziału VI Sztabu Naczelnego Wodza.
Został zrzucony do Polski w nocy z 13 na 14 marca 1943 roku w ramach operacji lotniczej o kryptonimie „Tile” z samolotu "Halifax" DT-725 "J" ze 138 dywizjonu RAF na placówkę odbiorczą „Olcha”, znajdującą się 9 km od Kielc. Razem z nim skoczyli cichociemni: por. Janusz Prądzyński ps. Trzy, ppor. Jan Rostworowski ps. Mat, ppor. Edwin Scheller - Czarny ps. Fordon[3]. Dostał przydział do wywiadu ofensywnego Oddziału II Komendy Głównej AK jako oficer referatu „Zachód”.
6 października 1943 roku został ranny w czasie przypadkowej strzelaniny w rejonie Alei Szucha 12 w Warszawie i w następstwie aresztowany przez SD pod nazwiskiem Franz Henzel vel Jerzy Stawicki. Dotąd sądzono, że po śledztwie, które trwało do lipca 1944 roku został prawdopodobnie wywieziony z Pawiaka do Groß-Rosen. Według ustaleń portalu elitadywersji.org, dokonanych w czerwcu 2022, w wyniku kwerendy w Arolsen Archives, największym na świecie archiwum niemieckich zbrodni, jako John Oskar Kennedy został wywieziony do obozu koncentracyjnego KL Mauthausen – prawdopodobnie tam zginął po 15 grudnia 1944. Świadczą o tym archiwalne dokumenty opublikowane na tym portalu[4].
13 września 2023, dzięki kwerendzie przeprowadzonej przez dr Bartłomieja Szyprowskiego w Mauthausen Memorial, przy udziale portalu elitadywersji.org uzyskano informację z bazy danych, iż wg. relacji czeskiego współwięźnia (Milos Stransky) Oskar Farenholc jako John Kennedy co najmniej trzy miesiące pracował jako polityczny więzień w karnej kompanii przy transporcie bloków granitu z kamieniołomu. Miesiąc przed wyzwoleniem został zamordowany w tym obozie koncentracyjnym 5 kwietnia 1945. Informację z Mauthausen Memorial oraz relację współwięźnia opublikowano na portalu[1].
Awanse edytuj
podporucznik – ze starszeństwem z dniem 1 września 1939 roku
porucznik – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1943 roku.
Odznaczenia edytuj
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie.
Upamiętnienie edytuj
W lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto w 1980 roku tablicę Pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych – spadochroniarzy z Anglii i Włoch, poległych za niepodległość Polski. Wśród wymienionych 110 poległych cichociemnych jest Oskar Fahrenholc.
Uwagi edytuj
- ↑ Według Tochmana (1996) Farenholc miał na drugie imię Wacław.
Bibliografia edytuj
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 2. Rzeszów: Wydawnictwo „Abres”, 1996, s. 36–37. ISBN 83-902499-5-2.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 308. ISBN 83-211-0537-8.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 142–143.
Linki zewnętrzne edytuj
- ↑ a b Oskar Farenholc - Cichociemny » Cichociemni elita dywersji [online], Cichociemni elita dywersji [dostęp 2023-09-13] (pol.).
- ↑ Krzysztof A. Tochman, Słownik biograficzny cichociemnych, t. II, Rzeszów: Abres, 1996, s. 36-37, ISBN 83-902499-5-2.
- ↑ Kajetan Bieniecki, Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Kraków: Arcana, 1944, s. 65-67, 362.
- ↑ Oskar Farenholc - Cichociemny » Cichociemni elita dywersji [online], Cichociemni elita dywersji [dostęp 2022-06-12] (pol.).