Ostrów Wielkopolski (stacja kolejowa)
Ostrów Wielkopolski – stacja kolejowa kategorii dworca regionalnego[1] w Ostrowie Wielkopolskim, w województwie wielkopolskim.
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Data otwarcia |
1875 |
| Poprzednie nazwy |
Ostrowo |
| Dane techniczne | |
| Liczba peronów |
3 |
| Liczba krawędzi peronowych |
5 |
| Kasy |
|
| Linie kolejowe | |
Położenie na mapie Ostrowa Wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu ostrowskiego  | |
 51°38′57″N 17°48′20″E/51,649167 17,805556
| |
Ruch pasażerski
edytuj| Rok | Wymiana roczna | Wymiana pasażerska na dobę | miejsce w Polsce |
|---|---|---|---|
| 2017[2] | 1 060 000 | 2 900 | 83 |
| 2018[3] | 1 390 000 | 3 800 | |
| 2019[2] | 1 500 000 | 4 100 | 68 |
| 2020[2] | 915 000 | 2 500 | 66 |
| 2021[2] | 1 060 000 | 2 900 | 69 |
| 2022[4] | 4 200 |
Stację wybudowano w 1875 na pierwotnie jednotorowej linii kolejowej Poznań–Kluczbork (linia uruchomiona 10 grudnia tego samego roku, dł. 200,9 km) przez Towarzystwo Poznańsko-Kluczborskiej Kolei Żelaznej. Nosiła wówczas nazwę Ostrowo. W 1884 roku linia została wykupiona przez państwo pruskie, a przed 1899 rokiem rozbudowaną ją do dwutorowej. 1 października 1888 stała się stacją węzłową dzięki budowie trasy Leszno - Krotoszyn - Ostrów (dobudowano wówczas peron III). Kolejnymi odnogami linii kluczborskiej były ciągi: do Skalmierzyc (budowany na koszt powiatu w latach 1895-96, do linii dwutorowej rozbudowany w 1912) i do Odolanowa (1 października 1909, z przedłużeniem rok później do Grabowna Wielkiego). W latach 1906–1922 przez węzeł kursowały pociągi relacji Warszawa - Poznań, a od 1910 Warszawa-Wrocław.
W latach 1905–6 nad linią przerzucono Most Odolanowski oraz zmieniono przebieg linii do Skalmierzyc i Rosji (dotychczasowy tor przez ul. Raszkowską stał się bocznicą przemysłową, a linię poprowadzono obecną ul. Osadniczą i dalej jak wcześniej Torową). W czasie okupacji hitlerowskiej przebudowano całkowicie stację (układ i liczbę torów, nowe nastawnie). W 1941-42 przebudowano tory przy ulicy Kościuszki i zbudowano wiadukt na Parkowej. Postawiono nowy Most Odolanowski i poszerzono Most Krotoszyński. W 1942–43 zlikwidowano tory na obecnych ul. Osadniczej i Torowej, a linię do Skalmierzyc przeniesiono za północne granice miasta w okolice Starego Stawu. Zlikwidowano też wiadukt między dzisiejszymi ul. Spichrzową a Młyńską.
W 1920 r. stację przemianowano na Ostrów Wielkopolski, którą, z krótką wojenną przerwą, nosi do dzisiaj. Wszystkie linie wychodzące ze stacji zelektryfikowano w latach 1973–1987.
20 kwietnia 1919 roku przez Ostrów Wielkopolski przejeżdżał pociąg z Armią gen. Hallera. Uroczyste powitanie żołnierzy na pierwszej polskiej stacji zostało utrwalone na najstarszym zachowanym ostrowskim filmie.
Dworzec wybudowany w 1875 r. według kierownictwa DOKP nie spełniał wymogów dynamicznie rozwijającego się miasta i narastających przewozów pasażerskich i towarowych, dlatego w 1966 r. powstał projekt całkowitej przebudowy dworca, przylegających pomieszczeń i obszernego placu przed budynkiem. Całkowicie została zmieniona bryła budynku w niczym nie przypominająca dawnego. Nowy modernistyczny budynek zaprojektowany został przez Kazimierza Serowskiego. Zostały zbudowane poczekalnie, cześć gastronomiczna i administracyjna. Otaczające budynek budowle z muru pruskiego zostały rozebrane, a w ich miejsce wybudowano nowe, w których zlokalizowano m.in. stołówkę dla pracowników kolejowych i ich rodzin. Z lewej strony budynku zostały wybudowane pomieszczenia poczty. Całkowitą modernizację przeszedł tunel peronowy, wiaty peronowe oraz w 2016 roku wszystkie perony. Przebudowano całkowicie plac przed dworcem i zmieniono oświetlenie. Zmodernizowany dworzec posiada kubaturę 11.200 m³.
Stacja dzieli się na dwie części: osobową i towarową. Posiada dwie parowozownie i wagonownię. W pobliżu stoi, nieużywana obecnie, wieża wodna z 1912 r. Perony zadaszone są wiatami. Na stacji używane są semafory świetlne.
-
Dworzec kolejowy pod koniec XIX w. -
Elewacja frontowa dworca -
Hall kasowy i poczekalnia -
Wyjście na perony -
Perony o zmroku -
-
-
Zderzenie pociągów w 2012 r. -
Parowóz Ty45 przed lokomotywownią -
Parowóz TKi3 przy dworcu -
135,1 km linii kolejowej nr 14. Zabudowa mieszkaniowa w postaci bloków z "wielkiej płyty" widziana z pociągu na linii kolejowej 272 i linii nr 14 w Ostrowie Wlkp.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Wykaz stacji pasażerskich wraz z ich kategoryzacją oraz określeniem dostępności do obiektu, l.p. 308
- ↑ a b c d Urząd Transportu Kolejowego, Przewozy pasażerskie [online], Portal statystyczny UTK [dostęp 2023-02-20] (pol.).
- ↑ Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r. [online], Urząd Transportu Kolejowego [dostęp 2020-01-30].
- ↑ Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
- ↑ Barbara Jarosz, Miasto na kolejowym szlaku, [w:] Stanisław Krakowski (red.), Ostrów Wielkopolski: ilustrowane dzieje miasta, Ostrów Wielkopolski: Gmina Miasto Ostrów Wielkopolski; Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego, 2009, s. 273-278, ISBN 978-83-88480-56-0, OCLC 472670936 [dostęp 2023-03-13].
Linki zewnętrzne
edytuj- Ostrów Wielkopolski w Atlasie Kolejowym Polski, Czech i Słowacji – atlaskolejowy.net
- Ostrów Wielkopolski w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
| Ostrów Wielkopolski | ||
| Linia 14 Łódź Kaliska – Tuplice (136,121 km) | ||
  odległość: 7,050 km
|
|
odległość: 6,044 km
|
| Linia 272 Kluczbork – Poznań Główny (86,254 km) | ||
 odległość: 4,509 km
|
|
odległość: 10,138 km
|
| Linia 355 Ostrów Wielkopolski – Grabowno Wielkie (0,000 km) | ||
|
|
odległość: 5,282 km
| |
