Otton Wiszniewski
Otton Wiszniewski vel Otton Powiertowski vel Otton Tapecki pseud.: „Topola”, „Piorun”, (ur. 21 kwietnia 1910 w Teheranie, zm. 20 października 1977 w Warszawie) – oficer Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie i Armii Krajowej, kapitan piechoty, uczestnik Powstania Warszawskiego, cichociemny. Znajomość języków: niemiecki, rosyjski[1]. Zwykły Znak Spadochronowy nr 1766, Bojowy Znak Spadochronowy nr 1647[2][3].
 porucznik
| |
| Data i miejsce urodzenia |
21 kwietnia 1910 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
20 października 1977 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1940–1945 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
2 Pułk Grenadierów Wielkopolskich, |
| Stanowiska |
dowódca plutonu radiołączności, zastępca dowódcy kompanii radiotelegraficznej |
| Główne wojny i bitwy |
II wojna światowa, |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys edytuj
Od 1920, po powrocie do Polski, mieszkał w Warszawie. Po ukończeniu 4. klasy Gimnazjum im. św. Stanisława Kostki w Warszawie w 1926 przeniósł się do Korpusu Kadetów w Rawiczu. Egzamin dojrzałości zdał eksternistycznie w 1932 w Brześciu. Od 1928 roku do wybuchu wojny pracował jako kancelista, a później jako kierownik kancelarii w Starostwie Powiatowym w Kamieniu Koszyrskim[3].
W kampanii wrześniowej nie zmobilizowany, 17 listopada przekroczył granicę polsko-węgierską, 2 stycznia 1940 dotarł do Francji. Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych, przydzielony do 3 batalionu 2 Pułku Grenadierów Wielkopolskich 1 Dywizji Grenadierów. Jako kapral brał udział w wojnie z Niemcami na terenie Francji. Od 23 czerwca w niewoli niemieckiej, osadzony w twierdzy w Belfort. Uciekł 24 lutego 1941, przez nieokupowaną Francję dotarł do Hiszpanii, Portugalii. Od 1 sierpnia 1941 w drodze do Gibraltaru (Wielka Brytania) wraz z późniejszymi cichociemnymi: Kazimierzem Rzepką, Ryszardem Nuszkiewiczem, Janem Serafinem[3].
Na początku stycznia 1942 statkiem m/s Batory dotarł do Greenock (Szkocja, Wielka Brytania). Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim, od 14 marca przydzielony do 2 Dywizjonu Artylerii Ciężkiej Przeciwlotniczej[3].
Zgłosił się do służby w kraju. Przeszkolony ze specjalnością w radiotelegrafii (łączności radiowej) na kursach specjalnych dla kandydatów dla cichociemnych, m.in. na kursie łączności (Ośrodek Wyszkoleniowy Sekcji Dyspozycyjnej, Anstruther), obserwatorów przy dowódcach batalionu, STS 37B, spadochronowym, walki konspiracyjnej, odprawowym (STS 43, Audley End). Zaprzysiężony na rotę ZWZ/AK 26 czerwca 1943 w Londynie przez szefa Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza. Awansowany na stopień podporucznika ze starszeństwem od 16 września 1943[3].
Skoczył ze spadochronem do okupowanej Polski w nocy 16/17 września 1943, w sezonie operacyjnym „Riposta”, w operacji lotniczej „Neon 2” dowodzonej przez kpt. naw. Antoniego Freyera, na placówkę odbiorczą „Wieszak” 105 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), w pobliżu wsi Siodło, ok. 14 km od Mińska Mazowieckiego.Razem z nim skoczyli: ppor. mar. Norbert Gołuński ps. Bombran, kpt. mar. Bogdan Żórawski ps. Mistral, który podczas lądowania złamał kość śródstopia[4].
Po aklimatyzacji do realiów okupacyjnych w Warszawie, od 10 października przydzielony jako dowódca 3 plutonu kompanii radiołączności „Kram” batalionu „Iskra” Oddziału V Łączności Komendy Głównej AK oraz zastępca dowódcy kompanii radiotelegraficznej Komendy Okręgu Warszawa AK w rejonie działania Wołomin–Otwock–Karczew–Piaseczno. M.in. w czerwcu 1944 pracował na radiostacji w lasach w rejonie Karczewa[3].
W Powstaniu Warszawskim dowódca plutonu kompanii „Radio” Komendy Okręgu Warszawskiego, następnie dowódca radiostacji nr 265 działającej przy Moniuszki 2a, następnie przy Boduena, Złotej 7/9 (kino Helgoland), w gmachu Prudentialu i Wilczej 54. Od 8 sierpnia dowódca radiostacji nr 266 w Legionowie, 267 w Rembertowie i 268 w Otwocku. Walczył w Śródmieściu, awansowany na stopień porucznika 15 sierpnia 1944. Na rozkaz opuścił Warszawę przed kapitulacją Powstania[3].
Pozostał w konspiracji, działał w Delegaturze Sił Zbrojnych. W maju 1945 aresztowany przez UB, po amnestii zwolniony 30 września, następnie szykanowany, nakłaniany do współpracy.
Od czerwca 1946 pracował jako kierownik referatu ogólnego w Starostwie Powiatowym w Ostródzie następnie jako sekretarz Zarządu Miejskiego w Braniewie (sekretarz zarządu), później kierownik Zarządu Nieruchomościami Miejskimi. Od 1 kwietnia 1950 Przedsiębiorstwie Budownictwa Miejskiego „Miastoprojekt” w Warszawie, od 2 maja 1952 jako starszy asystent w zespole kosztorysów budowlanych w Biurze Projektów Typowych i Studiów Budownictwa Miejskiego w Warszawie. Od kwietnia 1958 starszy magazynier i kierownik bazy materiałowej na budowie Huty „Warszawa” w Warszawskim Przedsiębiorstwie Budowy Pieców Przemysłowych[3].
Od 1 lipca 1967 na rencie. Zmarł 20 października 1977 w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera CII28-14-9)[5][6].
Awanse edytuj
- kapral – 1940
- podchorąży rezerwy – 17 kwietnia 1943 roku
- podporucznik – ze starszeństwem od 16 września 1943 roku
- porucznik – 15 sierpnia 1944 roku[7] (albo 1 stycznia 1945 roku[8]).
Odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari –14 lipca 1944 roku
- Krzyż Walecznych.
Życie rodzinne edytuj
Był synem Michała, urzędnika, i Janiny z domu Tokarskiej. W 1945 roku ożenił się z Ireną Kołakowską (1913–1974). Mieli trzy córki: Joannę (ur. w 1946 roku), zamężną Brejnak, Marię (ur. w 1947 roku), zamężną Mazgajską, i Katarzynę Annę (ur. 1956), zamężną Nowicką.
Przypisy edytuj
- ↑ Cichociemni - rekrutacja [online], Cichociemni elita dywersji [dostęp 2024-01-28] (pol.).
- ↑ Cichociemni - nazwa, przysięga, znak [online], Cichociemni elita dywersji [dostęp 2024-01-28] (pol.).
- ↑ a b c d e f g h Teka personalna, 1943–1974, s. 3-65 (pol.), w zbiorach Studium Polski Podziemnej w Londynie, sygn. Kol.023.0313).
- ↑ Kajetan Bieniecki, Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Kraków: Arcana, 1994, s. 90-92, ISBN 83-86225-10-6 (pol.).
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ Pamięć [online], Cichociemni elita dywersji [dostęp 2024-01-28] (pol.).
- ↑ Tochman 2002 ↓, s. 116.
- ↑ Tucholski 1984b ↓, s. 177.
Bibliografia edytuj
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 3. Zwierzyniec – Rzeszów: Obywatelskie Stowarzyszenie „Ostoja”, 2002, s. 115–117. ISBN 83-902499-5-2.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1984, s. 434. ISBN 83-211-0537-8.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, 1984, s. 176–177.