Pęczerzyno

wieś w województwie zachodniopomorskim

Pęczerzyno (dawniej Pęcerzyno, niem. Panzerin) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie świdwińskim, w gminie Brzeżno.

Pęczerzyno
wieś
ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

świdwiński

Gmina

Brzeżno

Liczba ludności (2008)

346

Strefa numeracyjna

94

Kod pocztowy

78-316[2]

Tablice rejestracyjne

ZSD

SIMC

0304600

Położenie na mapie gminy Brzeżno
Mapa konturowa gminy Brzeżno, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Pęczerzyno”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Pęczerzyno”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pęczerzyno”
Położenie na mapie powiatu świdwińskiego
Mapa konturowa powiatu świdwińskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Pęczerzyno”
Ziemia53°41′03″N 15°44′36″E/53,684167 15,743333[1]

We wsi późnogotycka kaplica z XVI w[3].

Historia edytuj

Badania archeologiczne wykazały obecność człowieka na tych terenach już w epoce paleolitu[4].

Pierwszy raz wieś pojawia się w źródłach w roku 1337 pod nazwą Pantzerin, jako siedziba kościoła uważanego za jedną z najstarszych świątyń na Pomorzu. Niemieccy badacze datują jego powstanie na okolice roku 1280. W 1337 roku miejscowość liczyła 44 łany ziemi, z czego 4 wchodziły w skład majątku kościelnego, a 16 stanowiło własność na prawie rycerskim[4].

W XV wieku wieś była własnością rodu von Krankelfitz.

W 1545 roku funkcje sołtysa i niższego sędziego pełnił Jakub Kurt. Był on odpowiedzialny za płacenie rocznej dzierżawy na rzecz zamku w Świdwinie w wysokości 9 marek niemieckich. Wtedy też nastąpił rozwój protestantyzmu na tych terenach[4].

W latach 1550, 1554 oraz 1618 mieszkańcy wsi zostali dotknięci epidemią dżumy[4].

W okresie wojny trzydziestoletniej przez wieś szły przemarsze wojsk szwedzkich oraz cesarskich[4].

W 1690 roku właścicielem wsi był Christian Dopke, w tym czasie znajdowały się w niej także dobra rycerskie oraz majątek rodziny Billerbeck, który zajmował 301 hektarów. W 1909 roku Pruska Komisja Osiedleńcza rozparcelowała tę posiadłość na mniejsze części pod drobne osadnictwo[4].

W 1938 roku miejscowość zamieszkiwało 380 osób, z czego większość stanowili niemieccy protestanci[4].

W czasie II wojny światowej w okolicznych lasach toczono walki w ramach likwidacji tzw. kotła świdwińskiego. Między Pęczerzynem a Brzeżnem, w odległości około 800 metrów od drogi, spadł niemiecki samolot Heinkel, który został zestrzelony przez sowietów. W okolicach wsi SS porzuciło czołgi oraz działa samobieżne. Wyzwolenie wsi miało miejsce 6 marca 1945 roku, jesienią tego roku wysiedlono ludność niemiecką[5].

W 1962 roku we wsi powstał uniwersytet ludowy, a w 1965 roku w czynie społecznym wybudowano świetlicę wiejską[5].

Dawniej wieś nazywała się Pęcerzyno, obecnie jest to Pęczerzyno[5].

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 99011
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 925 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 274, ISBN 978-83-7495-133-3.
  4. a b c d e f g Herb gminy Brzeżno (zarys historyczny i podstawa prawna), s. 8.
  5. a b c Herb gminy Brzeżno (zarys historyczny i podstawa prawna), s. 9.

Bibliografia edytuj

Gerard Kucharski, Herb gminy Brzeżno (zarys historyczny i podstawa prawna), Poznań: Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, 2014.