PZL-105 Pelikan
PZL-105 Pelikan (TS-17) – projekt polskiego samolotu rolniczego, stworzony przez zespół konstruktorów Tadeusza Sołtyka. Projekt pozostał na etapie drewnianego modelu z jednym skrzydłem i prawie ukończonej dokumentacji technicznej.
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Typ | |
| Konstrukcja |
metalowa |
| Załoga |
2 |
| Dane techniczne | |
| Napęd |
1 x Lit-3 (LIT-3/AI-26W) |
| Moc |
441 kW (600 KM) |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
19,2 m |
| Długość |
11,2 m |
| Wysokość |
3,4 m |
| Powierzchnia nośna |
48 m² |
| Masa | |
| Własna |
2 400 kg |
| Użyteczna |
2 200 kg |
| Startowa |
4 600 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość przelotowa |
140 km/h |
| Dane operacyjne | |
Historia edytuj
Sukces rolniczych wersji samolotów PZL-101 Gawron i An-2 w pierwszej połowie lat 60. skierował uwagę WSK-Okęcie na możliwość zaprojektowania nowego samolotu przeznaczonego tylko do prac rolniczych. Coraz większe użycie tego typu maszyn w krajowej jak i zagranicznej produkcji rolniczej pozwalało widzieć przyszłość dla tego typu samolotów. W 1963 roku anulowano dalsze prace nad samolotem myśliwskim TS-16 Grot, będąc tymczasowo „bezrobotnym”, Sołtyk zaproponował opracowanie konstrukcji rolniczej mogącej przewozić ok. 1500 kg środków chemicznych. Zespół konstruktora opracował wstępny projekt takiego samolotu oznaczonego jako TS-17 Pelikan. Maszyna przewoziła chemikalia w zbiorniku umieszczonym za kabiną załogi, po wymontowaniu zbiornika maszyna mogła pełnić rolę samolotu wielozadaniowego. Przeprowadzono próby tunelowe na modelu i rozpoczęto kompletowanie dokumentacji technicznej. Projekt otrzymał oficjalną nazwę PZL-105 Pelikan. Wiosną 1965 roku gotowa była drewniana makieta z jednym skrzydłem a do połowy tego samego roku wykonano niemal kompletną dokumentację techniczną nowego samolotu. W wyniku polityki ograniczającej rozwój własnych konstrukcji lotniczych, Instytut Lotnictwa wydał opinię, według której Pelikan nie przewyższał swoimi osiągami samolotu An-2. W lecie 1965 roku na polecenie Zjednoczenia Przemysłu Lotniczego WSK-Okęcie poleciło przerwanie dalszych prac.
Konstrukcja edytuj
Układ konstrukcyjny samolotu zbliżony był do rozwiązań zastosowanych w PZL-101 Gawron. Pelikan był dwumiejscowym, zastrzałowym górnopłatem z półskorupowym kadłubem, wykonanym z duraluminium. Prosty płat ze slotem i dwuszczelinowymi klapami. Jako napędu zamierzano uzyć śmigłowcowego silnika Lit-3. Podwozie stałe z kółkiem ogonowym na końcu kadłuba. Usterzenie pionowe miało zostać zamontowane na obu krańcach statecznika poziomego.
Bibliografia edytuj
- Andrzej Glass, Samoloty których nie było, „Skrzydlata Polska”, nr 4 (1995), s. 8-12, ISSN 0137-866x.