Pałac Letni Piotra I

Pałac Letni Piotra Wielkiego (ros. Летний дворец Петра I) – pałac zbudowany w latach 17101714 dla cesarza Piotra I Wielkiego w Petersburgu. Jedna z pierwszych cesarskich rezydencji dynastii Romanowów w mieście[1].

Pałac Letni Piotra Wielkiego
Летний дворец Петра I
Ilustracja
Państwo

 Rosja

Miasto wydzielone

 Petersburg

Typ budynku

Pałac

Styl architektoniczny

Holenderski barok

Architekt

Domenico Trezzini

Wysokość całkowita

8,1 m

Wysokość do dachu

13,3 m

Kondygnacje

2

Rozpoczęcie budowy

1710

Ukończenie budowy

1714

Pierwszy właściciel

Piotr I Wielki

Obecny właściciel

Muzeum Rosyjskie

Położenie na mapie Petersburga
Mapa konturowa Petersburga, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Pałac Piotra Wielkiego”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Pałac Piotra Wielkiego”
Ziemia59°56′50″N 30°20′10″E/59,947222 30,336111

Położenie edytuj

Pałac Letni Piotra Wielkiego położony jest na terenie obecnego Ogrodu Letniego, w jego północno-wschodniej części, nad brzegami Fontanki.

Historia edytuj

Pierwotnie nad budową miał czuwać Iwan Matwiejew[1], ale z powodu jego śmierci zadanie to zostało powierzone Domenico Trezziniemu.. Budynek jest prosty, dwupiętrowy i mieści w sobie zaledwie czternaście pokojów, dwie kuchnie i korytarz wewnętrzny. Został wzniesiony w ulubionym przez Piotra stylu holenderskiego baroku. Jego wymiary to 26,5 x 15,5 metrów. Rezydencja była przystosowana jedynie do użytkowania w okresie letnim. Tak w 1720 r. nieznany z imienia członek polskiego poselstwa opisywał siedzibę cesarza:

Pałac bardzo pięknie zdobiony różnymi obiciami chińskimi. W trzech pokojach były łóżka aksamitne z galonami szerokimi według adornowania jednakową sztuką akomodowane. Zwierciadeł było pełno, galanteryj wiele; posadzki murowane. Przy pokojach – kuchnia, której ściany fartuchami powleczone, jak pokoje w inszych pałacach. Były w niej pompy, schowania, szafy na srebra i cyny. Jeden pokój ex opposito był pełen instrumentów do toczenia, służących i do roboty ślusarskiej, jak kołowrotków, śrubsztoków wielkich i małych; wszystkie narzędzia do najwyborniejszego rzemiosła należące można było tam znaleźć[1].

Cesarz zajmował zawsze parter, podczas gdy jego żona Katarzyna spędzała czas w pokojach znajdujących się na piętrze. Piotr po raz pierwszy wprowadził się do częściowo wykończonego pałacyku w 1712 r. i spędzał tutaj każde lato, aż do swojej śmierci w 1725 roku. Po śmierci Piotra Wielkiego pałac bywał zamieszkiwany przez członków dynastii Romanowów, ale nie był już główną letnią rezydencją cesarską[2]. Córka Piotra w pobliżu wzniosła swój własny pałac Letni. W tym okresie bywał wynajmowany różnym cesarskim urzędnikom[3], aż w końcu w latach czterdziestych XIX wieku przestał być zamieszkały[2]. W 1903 r. otwarto w tym miejscu ekspozycję poświęconą Piotrowi Wielkiemu. Następnie przekazany Muzeum Rosyjskiemu. Dębowe wnętrza zostały odnowione w latach sześćdziesiątych XX wieku.

Dekoracje edytuj

W rezydencji znajdował się system centralnego ogrzewania, a jego porcelanowa instalacja cieplna była bogato zdobiona[2]. Zarówno jej dekoracje jak i dwadzieścia osiem reliefów na ścianie pałacu (przedstawiające sceny z III wojny północnej) wykonane były przez Andreasa Schlütera[2]. Wnętrza wyłożone były dębową boazerią. Na dachu znajduje się wiatrowskaz przedstawiający św. Jerzego zabijającego smoka[4]. Na rynnach rzygacze, również w formie smoków[4]. Portal wejściowy wykonany z czarnego marmuru, na którym znajduje się wizerunek bogini Minerwy[4]. Pokoje bogato zdobione, m.in. w dzieła sztuki pochodzące z Chin[4]. Dwa gabinety cesarskie, oficjalny tzw. zielony (na piętrze) oraz prywatny (na parterze) nie są wyłożone dębem, lecz drzewem orzechowym. Zdobienia w pomieszczeniach związane z ulubionymi przez cesarza tematami morskimi, m.in. wizerunkami Neptuna, Perseusza czy kupidynów na delfinach[4]. W budynku znajdował się także wspomniany warsztat tokarski, poczekalnia, jadalnia oraz mała sala tronowa.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c Wilk M., Od Petersburga do Leningradu, Warszawa 1980, s. 22.
  2. a b c d Encsp.ru: Летние дворцы. [dostęp 2011-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-25)]. (ros.).
  3. Małek E., Stefanowicz-Maciaszek E., Petersburg. Miasto białych nocy, Kraków 2008, s. 139.
  4. a b c d e Rusmuseum.ru: Летний дворец Петра I. [dostęp 2011-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-24)]. (ros.).