Pałac Lubomirskich w Krakowie

Pałac Lubomirskich – zabytkowy budynek znajdujący się w Krakowie, w dzielnicy I Stare Miasto przy ulicy św. Jana 15, na Starym Mieście.

Pałac Lubomirskich

nr rej. A-125 z 17 grudnia 1932 i 11 maja 1973
Państwo	Polska
Miejscowość	Kraków
Adres	ul. św. Jana 15
Typ budynku	pałac
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie Pałac Lubomirskich
Położenie na mapie Polski Pałac Lubomirskich
Położenie na mapie województwa małopolskiego Pałac Lubomirskich
Położenie na mapie Krakowa Pałac Lubomirskich
50°03′51″N 19°56′23″E

Pałac z XVIII wieku, powstał przez połączenie i przebudowanie trzech kamienic w XVII wieku, od drugiej połowy XIX wieku jego właścicielem była rodzina Lubomirskich. W połowie XVIII wieku rezydencja była własnością ks. Józefa Klemensa Czartoryskiego. Aktualny wygląd pałac otrzymał po przebudowie w latach 1873–1874, przeprowadzonej przez krakowskiego architekta Maksymiliana Nitscha dla księżnej Lubomirskiej w wyniku rozbudowy dawnego pałacu Czartoryskich, połączenia kamienic, dodania drugiego piętra oraz neobarokowej fasady. W swojej rezydencji Lubomirscy zgromadzili bogaty zbiór cennych obrazów i mebli. W 1858 roku w pałacu zorganizowano Wystawę starożytności i zabytków sztuki. Książęca siedziba była jednym z centrów życia towarzyskiego dawnego Krakowa.

Do dnia dzisiejszego w pałacu zachowało się okucie XVIII-wiecznej bramy z kołatką oraz barokowy portal z herbem Lubomirskich – Szreniawą. Zachowały się również barokowe stiuki zdobiące wielką sień przejazdową. Wiele z dawnej świetności zachowały też reprezentacyjne wnętrza pierwszego piętra (piano nobile). Po zakończeniu II wojny światowej pałac stał się m.in. siedzibą Instytutu Francuskiego (od 1946 roku przez 53 lata). W okresie powojennym w budynku były prowadzone niewielkie prace remontowe.

Bibliografia

• Jan Adamczewski, Kraków od A do Z, Krajowa Agencja Wydawnicza, Kraków 1992, s. 300-301.
• Michał Rożek, Przewodnik po zabytkach Krakowa, Wydawnictwo WAM, Kraków 2006, s. 82–92.