Pałac Witosławskich w Czerniatynie
Pałac Witosławskich w Czerniatynie – pałac wybudowany w Czerniatynie.
 Widok pałacu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Miejscowość | |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Inwestor | |
| Kondygnacje |
2 |
| Ukończenie budowy |
1830 |
| Ważniejsze przebudowy |
1841 |
| Pierwszy właściciel | |
Położenie na mapie obwodu winnickiego  | |
Położenie na mapie Ukrainy  | |
 49°02′33″N 28°05′57″E/49,042500 28,099167
| |
Architektura edytuj
Piękny neogotycki pałac[1] wzniesiono w 1830 r. dla Ignacego Witosławskiego (1790-1842), żonatego z Rozyną Dembowską herbu Jelita (1793-1842)[2], według projektu Henryka Ittara[3]. Pałac miał kształt prostokątny z niższym pawilonem z wejściem do pałacu i basztą z blankami. Obiekt rozbudowano około 1841 r. dostawiając nowe skrzydło zachodnie. Pałac był zabytkiem, którego widok często publikowano, m.in. w Tygodniku Ilustrowanym i w Przyjacielu Ludu, a w 1873 r. narysował go Napoleon Orda. W 1917 roku pałac utracił część wieżyczek. Przy pałacu znajdowała się oranżeria[1]. Jak pisała Varvara Bobrinska - córka ostatniego właściciela majątku:[4]
Po powstaniu polskie skonfiskowane majątki zostały wysprzedane. Mój ojciec nabył majątek w powiecie kamienieckim. Dwór należał do pana Witosławskiego, który wybudował swój majątek jak każdy Polak - z marzeniem bycia królem Polski. Gotycki dom z rzeźbionym kamieniem, z gotyckimi oknami, z wielkimi kamiennymi schodami. Park 30 akrów, przepiękny, stworzony w stylu angielskim. Drzewa posadzone tak, że jasna zieleń miesza się z mrokiem. Pałac ulokowany na wzgórzu, u którego podnóża znajdował się zarośnięty staw.
Park edytuj
Wzmianki o nowym 31 ha parku krajobrazowym pochodzą już z 1814 r. Jego ostateczny wygląd zaprojektował w 1841 roku Dionizy Mikler[5].
Historia edytuj
Witosławscy brali czynny udział w powstaniu styczniowym przez co w 1865 roku majątek został skonfiskowany i sprzedany Nikolajowi Lvovowi[4]. Ten pozwolił jednak pozostać tam dożywotnio poprzedniemu właścicielowi - Eugeniuszowi Witosławskiemu wraz z rodziną[6][7]. Następnie pałac przeszedł w ręce Bobrinskich. Obecnie obiekt pełni funkcję szkoły z internatem[8].
-
Ściana z herbami -
Herby Witosławskiego i Dembowskiej -
-
Herb Jelita Rozyny Dembowskiej
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. I. Warszawa: 1880-1902, s. 819.
- ↑ Ignacy Witosławski z Witosławic h. Nieczuja. [dostęp 2024-01-28].
- ↑ Ittar Henryk, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2013-11-16].
- ↑ a b Чернятин.Путешествуя Историей | Путешествия Историей. Блог Сергея Котелко [online], www.sergekot.com [dostęp 2017-11-15] (ros.).
- ↑ Węglicka Katarzyna - Na dalekiej Ukrainie. Gawędy kresowe. s. 31
- ↑ Pałace i dwory Kresów, Rafał Dzięciołowski, Andrzej Wąsowski, Świat Książki 2005, s. 33
- ↑ Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej: Województwo bracławskie, Roman Aftanazy, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo 1991, s. 77
- ↑ Jakowenko N., Historia Ukrainy do 1795 roku, Wyd. Naukowe PWN 2011
Bibliografia edytuj
- Zbigniew Hausner, Jacek Tokarski Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Ukrainie, Tom 3, s. 48-49; Warszawa 2001
- https://archive.ph/20130503222641/http://www.radiownet.pl/publikacje/rodzinne-gniazdo-kresow--8
- http://chernyatin-college.org/
Linki zewnętrzne edytuj
- Czerniatyn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 819.
- Archiwalne widoki pałacu w bibliotece Polona