Pałac w Nowęcinie
Pałac w Nowęcinie (niem. Schloss Neuhof (Pommern)) – zabytkowy[1] pałac w powiecie lęborskim, w województwie pomorskim, około trzech kilometrów na południowy wschód od Łeby, nad jeziorem Sarbsko, który jest obecnie wykorzystywany jako hotel. Wpisany do rejestru zabytków jako zespół pałacowo-pałacowy, nr rej.: A-1172 z 2.07.1987[2].
 nr rej. A-1172
| |
.jpg) Elewacja boczna | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
Nowęcin, ul. Jeziorna 2 |
| Typ budynku | |
| Rozpoczęcie budowy |
XIV wiek |
| Ważniejsze przebudowy |
1909, lata 60. i 90. XX wieku |
| Pierwszy właściciel |
Dietrich von Weiher |
| Obecny właściciel |
właściciel prywatny |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
 54°45′08″N 17°35′16″E/54,752222 17,587778
| |
Historia edytuj
Początki pałacu sięgają XV wieku, kiedy po silnym sztormie z 15 września 1497 w wyniku gwałtownej fali zalewowej stara siedziba rodu von Wejherów (von Weiherów) w Łebie uległa zniszczeniu[3]. Claus von Wejher zbudował nowy pałac „Neuer Hof” (stąd jego niemiecka nazwa Schloss Neuhof) trzy kilometry na wschód od Łeby[4].
W połowie XVI wieku Ernst von Wejher przebudował zamek w stylu renesansowym i dobudował do kapliczki Jerusalem wschodnie skrzydło. Od 1781 roku zamek był własnością von Somnitz, a następnie kilkakrotnie przechodził z rąk do rąk. Około 1909 roku Leon Ritzke polecił rozbudować zamek o skrzydło zachodnie i sześciokondygnacyjną wieżę, a przed kaplicą dobudowano przedłużenie z łukiem. Kaplica nadal ma sklepienie kolebkowe z lunetami, a w niszy tablicę wotywną z napisem GWMUITG – 1567 – EWAUM (niem. Gott war mit uns in Todes gefahr – Er wirkt an uns Mächtiglich, pol. Bóg był w niebezpieczeństwie z nami – On potężnie na nas działa), podarowaną prawdopodobnie przez Ernsta von Wejhera, który w 1567 ciężko ranny powrócił z wojny w Inflantach[4].
Po II wojnie światowej pałac trafił w ręce PGR-u w Charbrowie. Nowy właściciel przeprowadził wiele remontów, z których największy był przeprowadzony w latach 60. ubiegłego wieku. Do końca PRL użytkowali go zarówno turyści, jak i pracownicy PGR, a od lat 80. również przebywający w nowo powstałym ośrodku wypoczynkowo-szkoleniowym. W latach 90. pałac trafił w ręce prywatnego właściciela. Przeprowadził on w tym samym dziesięcioleciu kolejny generalny remont obiektu[5].
Obecnie pałac w Nowęcinie nie jest jednym budynkiem, składa się z kilku budynków różnych wielkości. Mury zewnętrzne i ściany działowe wykonano z cegły, elewacje zewnętrzne otynkowano, a dachy okryto ceramiczną karpiówką. Nad całością góruje, zwieńczona dachem namiotowym, wysoka wieża. Do kompleksu prowadzą dwa główne wejścia. Główną i reprezentacyjną część obiektu stanowi hol – dawna kaplica Jeruzalem z oryginalną boazerią z przełomu 1909 i 1910 roku. W pozostałych pomieszczeniach znajdują się pokoje hotelowe, pomieszczenia administracyjne, a na pierwszym piętrze także kawiarnia[5][6].
Galeria edytuj
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Przypisy edytuj
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 60 [dostęp 2020-03-15].
- ↑ Od-zarania [online], www.historialeby.pl.tl [dostęp 2021-03-28].
- ↑ a b Historia Zamku Nowęcin - Właściciele zamku [online], www.zameknowecin.pl [dostęp 2021-03-12].
- ↑ a b Nina Herzberg-Zielezińska, Pałac Nowęcin [online], Dwory i Pałace Polski dipp.info.pl [dostęp 2021-03-12] (pol.).
- ↑ Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 236-237, ISBN 978-83-7495-133-3.
Bibliografia edytuj
- Edda Gutsche: Mit Ausblick auf Park und See. Zu Gast in Schlössern und Herrenhäusern in Pommern und der Kaschubei. edition Pommern. Elmenhorst/Vorpommern, 2018, s. 66–67. ISBN 978-3-939680-41-3.