Pałac w Sasinie
Pałac w Sasinie – zabytkowy[2] pałac we wsi Sasino, w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Choczewo, Obiekt wraz z parkiem został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa pomorskiego.
 nr rej. 852 z 15.06.1981[1]
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
Pałacowa 31 |
| Typ budynku |
Pałac |
| Rozpoczęcie budowy | |
| Właściciel |
prywatny |
Położenie na mapie gminy Choczewo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wejherowskiego  | |
 54°46′25,831″N 17°45′22,194″E/54,773842 17,756165
| |
| Strona internetowa | |
Historia edytuj
Z dokumentów historycznych wynika, że w 1527 r. rodzina Jatzkow otrzymała przywileje dotyczące lenna w miejscowościach Jatzkow i Sasin; dobra te pozostały w jej posiadaniu do 1618 r. Potem przechodziły w ręce różnych właścicieli z rodu von Krockow[3] . W roku 1823 od rodziny von Roschütz, inż. Rants (z niem. Rantz) nabył majątek sasiński. Zorganizował tutaj folwark wraz z niewielkim dworkiem. Z biegiem lat w kierunku północnym od wsi zainicjował budowę pokaźnego pałacu[4]. Powstała rezydencja jest budynkiem dwupiętrowym z zaadaptowanym poddaszem, wybudowana na powierzchni w kształcie prostokątnym. Ściany zewnętrzne ożywione są trzema występami w formie ryzalitów, zakończonych detalami architektonicznymi w kształcie trójkątnych tympanonów. Pokrycie dachowe jest dwupołaciowe. W zakończeniach 2 skrzydeł znajdują się dwupoziomowe przybudówki z klatkami schodowymi i balkonami. Pod całym budynkiem są piwnice ze ścianami z kamienia łupanego o grubości około 1 metra. Stylowy wygląd uzyskano dzięki prostej linii z licznymi detalami architektonicznymi, jak trójkątne naczółki dachowe, pogrubienia ścian w formie pilastrów, gzymsy dekoracyjne, belki i boniowane lica ciosu kamieni. Droga wjazdowa do posiadłości prowadzi od południa. Zaplecze gospodarcze, składające się z dużych obór, chlewni, spichlerza, stodoły i stajni, wysunięto na południe - po wschodniej i zachodniej stronie obiektu. Posiadłość otoczona jest parkiem krajobrazowym w stylistyce angielskich ogrodów, do którego utworzenia wykorzystano częściowo zastany drzewostan leśny, tworząc salony, gabinety ogrodowe, ścieżki widokowe i szpalery na łącznym obszarze 7 ha. W 1864 roku, zięć i spadkobierca inżyniera Rantsa, Wilhelm von Somnitz z posiadłości wydzielił małe gospodarstwa i oddał w dzierżawę, które po jego śmierci zostały sprzedane. W latach 1902 - 1907 majątkiem władał kapitan von Zitzewitz. Kolejnymi posiadaczami pałacu byli hrabia von Sydow i od 1909 roku kapitan von Holz pochodzący z Minden. Następnie właścicielami była od 1924 roku rodzina Jungow, rezydująca w tym miejscu do 1945 roku[4] . W tym czasie zainstalowano tutaj elektryczność i sieć wodno-kanalizacyjną, a środek częściowo przeprojektowano. Od frontu zbudowano owalną, murowaną fontannę. W trakcie działań wojennych, w 1945 roku pałac opanowali Rosjanie na kolejne 3 lata. Wtedy obiekt uległ znacznej dekapitalizacji. Następnie w 1948 roku opuszczony majątek objął Skarb Państwa, grunty podzielono na mniejsze części, a budynek przekazano w użytkowanie Wojskom Ochrony Pogranicza. 1963 rok to wejście do zespołu pałacowo-parkowego w Sasinie nowego gospodarza, którym została Fabryka Opakowań Blaszanych „Opakomet”, dokonując niezbędnych adaptacji na ośrodek wypoczynkowy dla dzieci i młodzieży. 31 grudnia 1983 roku obiekt przejęło Przedsiębiorstwo Usług Budowlano-Remontowych „BUDROL” w Pruszczu Gdańskim, wykorzystując go jako ośrodek wczasowy. Wtedy zrealizowano remont generalny zaniedbanego budynku. W 1990 roku, „BUDROL” po zmianie formy prawnej działalności na Spółkę Akcyjną, podjął decyzję o przekazaniu nieruchomości gminie Pruszcz Gdański, która dalej oddała ją lokalnej gminie Choczewo.
Zespół dworsko-parkowy jest w rękach prywatnych[4].
Obecnie budynek pozostaje nieużywany, nie jest dostępny do zwiedzania[3].
Współczesność edytuj
Obiekt jest przystosowany do świadczenia usług hotelarskich[5].
Przypisy edytuj
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2016-07-25].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
- ↑ a b https://pomorskie.travel/pl/-/zespol-palacowo-parkowy-w-sasinie[dostęp: 2021.03.24, język polski, angielski, niemiecki, rosyjski ]
- ↑ a b c https://dipp.info.pl/baza-dipp/pomorskie/powiat-wejherowski/gmina-choczewo/dwor-sasino[dostęp: 2021.03.24, język polski ]
- ↑ https://trojmiasto.wyborcza.pl/trojmiasto/1,35612,852230.html [dostęp: 2021.03.24, język polski ]
Bibliografia edytuj
- Ulrich Dorow, Zapomniana przeszłość. Upadek pomorskich majątków rolnych na przykładzie powiatu lęborskiego, Irena Elsner (tłum.), Andrzej Chludziński (red.), Pruszcz Gdański: Wydawnictwo Jasne, 2010, ISBN 978-83-61508-06-9, OCLC 751008938.
- Marzena Szypulska-Kimilu, Dworki i pałace w gminie Choczewo (historia i stan obecny)., Choczewo: „MS”, 2003, ISBN 83-915618-8-7, OCLC 830517897.
- http://www.choczewo.com.pl/dwory-i-palace/ [dostęp: 25.07.2016]