Wikipedia

Pałac w Zatoniu

pałac w dawnej wsi Zatonie, aktualnie w Zielonej Górze

Pałac w Zatoniu – zabytkowy[1] pałac w dawnej wsi Zatonie, od 1 stycznia 2015 dzielnicy Zielonej Góry.

Pałac w Zatoniu
Symbol zabytku nr rej. 1787 z 16.03.1965
Ilustracja
Pałac w okresie swej świetności
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Miejscowość

Zielona Góra (Zatonie)

Ukończenie budowy

1689

Ważniejsze przebudowy

1842–1843

Zniszczono

1945

Pierwszy właściciel

Balthazar von Unruh

Kolejni właściciele

Dorota de Talleyrand-Périgord, od 1879 Karl Rudolf Friedenthal, Renata von Lancken-Wakenitz

Położenie na mapie Zielonej Góry
Mapa konturowa Zielonej Góry, na dole nieco na prawo znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Zatoniu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Zatoniu”
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, na dole znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Zatoniu”
Ziemia51°52′N 15°34′E/51,866667 15,566667
Multimedia w Wikimedia Commons

Historia edytuj

Pałac został wybudowany w 1689 r. przez ówczesnego właściciela dóbr zatońskich Balthazara von Unruh w formie barokowego dworu. W latach 1842-1843 pałac został przebudowany w formie klasycystycznej[2]. Podwyższono wtedy pałac o jedno piętro i dobudowano nową część[3]. Według najnowszych ustaleń autorem projektu przebudowy dworu był W. Gurlt, książęcy urzędnik ds. budowlanych z Otynia[4]. W tym samym czasie zaczęto także przekształcać park wokół pałacu, prawdopodobnie według projektu Piotra Lenné[5]. Prace te zleciła księżna żagańska Dorota de Talleyrand-Périgord, która przeprowadziła się tu w latach czterdziestych XIX w. To na czas pobytu księżnej przypada najlepszy okres w historii pałacu.

W 1841 r. Zatonie odwiedził król Prus Fryderyk Wilhelm IV wraz z małżonką[6].

Po śmierci księżnej Doroty w 1862 roku właścicielem pałacu został jej młodszy syn, Aleksander Edmund markiz de Talleyrand-Périgord. Z jego inicjatywy na początku lat siedemdziesiątych XIX w. pałac wraz z przyległą oranżerią zostały przebudowane według projektu A. Jaekela[7].

W 1879 r. pałac zakupił Karl Rudolf Friedenthal (1827- 1890), który ożenił się z Fanny von Rosenberg[8]. Po śmierci Rudolfa obiekt przejęła jego córka Renata von Lancken-Wakenitz.

Spalony przez wojska radzieckie w roku 1945 nie został odbudowany[9].

W 2018 roku zabezpieczono ruiny pałacu oraz udostępniono je zwiedzającym. Rewitalizacja parku odbyła się w ramach projektu „Zachowanie i wykorzystanie historycznych krajobrazów parkowych w Branitz i Zatoniu" i kosztowała blisko 17 milionów złotych[10].

Architektura edytuj

Dwupiętrowy pałac wybudowany na planie prostokąta, kryty płaskim dachem z attyką z centralnie umieszczonym kartuszem z inicjałami RF (Rudolf Friedenthal) i herbem jego żony Fanny von Rosenberg[8][11][12] przedstawiającym róże i czterema wazonami, które ozdabiają naroża.

Galeria edytuj

  •  
    Ruiny pałacu, 2005
  •  
    Panorama, 2006
  •  
    RF (R. Friedenthal), herb żony Fanny Rosenberg
  •  
    Herb von Rosenberg
  •  
    Oranżeria, 2006
  •  
    Grota w parku, 2006
  •  
    Podświetlony pałac, 2018
  •  
    Park w Zatoniu

Przypisy edytuj

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubuskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
  2. ↑ A. Duncker, Die ländlischen Grundbesitzer in der Preussischen Monarchie, Bd. 3, Berlin 1860
  3. ↑ Odkrycie w starej studni w Zatoniu. Płyta sprzed 180 lat, a na niej: "Ja, Dorota, księżna żagańska..." [online], zielonagora.wyborcza.pl [dostęp 2020-03-09].
  4. ↑ K. Adamek-Pujszo, Działalność kulturotwórcza książąt żagańskich Bironów (1786-1862), cz. 2, Zielona Góra 2007, s. 34
  5. ↑ R. Weber, Schlesische Schlösser, Bd. 2, Dresden – Breslau 1910, s. 15
  6. ↑ Aus der Chronik der Herzogin von Dino, M. Radziwill (Hrsg.), Berlin (o.J.), s. 99.
  7. ↑ K. Adamek-Pujszo, op.cit., s. 42.
  8. ↑ a b Postacie z Zatonia Dorota księżna de Talleyrand-Périgord, księżna Dino, księżna żagańska (1793-1862). [dostęp 2023-10-04]. (pol.).
  9. ↑ Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków - Zatonie - Pałac [online], www.lwkz.pl [dostęp 2020-01-13] (pol.).
  10. ↑ Ruiny Pałacu w Zatoniu oficjalnie otwarte! [online] [dostęp 2018-11-12] (pol.).
  11. ↑ Pałac w Zatoniu – historia rozbłyśnie na nowo. [dostęp 2023-10-04]. (pol.).
  12. ↑ Włości księżnej de Talleyrand-Périgord. Pałac w Zatoniu

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pałac_w_Zatoniu&oldid=73099360”