PageRank
PageRank – metoda nadawania indeksowanym stronom internetowym określonej wartości liczbowej, oznaczającej ich jakość.
Algorytm PageRank jest wykorzystywany przez popularną wyszukiwarkę internetową Google. Został opracowany przez założycieli przedsiębiorstwa Google Larry’ego Page’a i Sergeya Brina podczas ich studiów na Uniwersytecie Stanforda w 1998 roku. Nazwa algorytmu pochodzi nie od angielskiego wyrazu określającego stronę (ang. page), lecz od nazwiska twórcy, czyli Larry’ego Page’a. Wynik PageRank był pokazywany jako jedna z opcji dostępnych w pasku narzędziowym Google, sprawdzać można było go również w wielu serwisach niezależnych. PageRank wycofano powoli, w 2009 roku informację o algorytmie usunięto z Google Webmaster Tools (obecne Google Search Console). Wartość PageRank ostatnio aktualizowano w lutym 2013 roku. W 2016 roku Google całkowicie usunęło narzędzie Google PageRank z wyszukiwarki[1].
Nazwa „PageRank” jest znakiem handlowym Google, a sam algorytm został 9 stycznia 1998 opatentowany w Stanach Zjednoczonych (nr patentu US6285999)[2]. Patent należy jednak do Uniwersytetu Stanforda, a nie przedsiębiorstwa Google. Uzyskała ona od Uniwersytetu Stanforda prawa licencyjne na wyłączność, a w zamian za zezwolenie na korzystanie z patentu uniwersytet otrzymał 1,8 miliona akcji Google[3]. Akcje zostały sprzedane w 2005 za 336 milionów dolarów[4]. Od 2016 dane na temat rankingu stron, które można było zobaczyć m.in. poprzez Google Toolbar przestały być publiczne dostępne[5]. Okres ważności patentu na główny algorytm PageRank zakończył się w roku 2019[6].
Działanie edytuj
PageRank jest rozwinięciem znanej od dawna heurystyki, wedle której jakość tekstu jest proporcjonalna do liczby tekstów na niego się powołujących[potrzebny przypis]. Ulepszenie zaproponowane przez autorów Google polegało na ważeniu jakości odnośników wskazujących na rozpatrywany tekst ich własną wartością PageRank. Innymi słowy: jeśli na dany tekst powołuje się artykuł, który sam ma wysoką ocenę, ma to większe znaczenie, niż gdy na ten sam tekst powołuje się mało popularna strona[7].
Metody zbliżone do algorytmu PageRank są obecnie coraz śmielej wprowadzane do mechanizmów innych wyszukiwarek internetowych[potrzebny przypis]. Szczegóły właściwego algorytmu nigdy nie zostały upublicznione i są jednymi ze ściśle strzeżonych tajemnic Google[7]. Do tego są najprawdopodobniej sukcesywnie poprawiane, aby zwiększać efektywność mechanizmu. Wszystkie informacje dostępne jawnie przedstawiają jedynie wzorcową wersję algorytmu stosowanego w wyszukiwarce Google. Ponadto PageRank jest tylko jednym z wielu elementów decydujących o ostatecznej pozycji danej strony wśród wyników wyszukiwania, a wprowadzane zmiany powodują, iż ma on coraz mniejszy na nią wpływ[potrzebny przypis].
Algorytm edytuj
Poniższy algorytm jest tylko wersją wzorcową. Szczegóły algorytmu nie zostały upublicznione.
gdzie:
- PR – PageRank danej strony
- d – współczynnik tłumienia, liczba pomiędzy 0 i 1. Dla obliczeń przyjmuje się zazwyczaj wartość 0,85
- N – liczba stron internetowych
- L – liczba linków do których odsyła dana strona internetowa
Algorytm ten można interpretować jako znajdowanie stanu ustalonego w łańcuchu Markowa, albo jako problem diagonalizacji macierzy. Nietrywialną kwestią techniczną pozostaje implementacja tego algorytmu, aby nadawał się do przetwarzania danych opisujących sieć WWW. Wielkość macierzy wymaga specjalistycznych algorytmów rozproszonych i równoległych uruchamianych jednocześnie na wielu (tysiącach) komputerów.
Przykład edytuj
Zakładamy, że w Internecie istnieją tylko 4 strony internetowe i mają one wyjściowo PageRank równy 1,0:
- A.pl
- B.com
- C.net
- D.org
Ponadto:
- strona A.pl linkuje do stron B.com i D.org
- strona B.com linkuje do A.pl
- strona C.net linkuje do B.com i A.pl
- strona D.org linkuje do C.net
PageRank obliczony według algorytmu przedstawia się następująco:
- A.pl – 0,35
- B.com – 0,27
- C.net – 0,19
- D.org – 0,19
Jeśli w Internecie pojawi się nowa strona – E.pl i będą do niej linkować wszystkie istniejące strony, PageRank dla tych stron wyniesie:
- A.pl – 0,22
- B.com – 0,20
- C.net – 0,15
- D.org – 0,15
- E.pl – 0,28
Patenty edytuj
Część systemów wykorzystujących PageRank i podobne algorytmy została opatentowana w Stanach Zjednoczonych. W ich tekście można znaleźć wiele szczegółów dotyczących funkcjonowania tych algorytmów[8].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Google has confirmed it is removing Toolbar PageRank. searchengineland.com, 2006-03-08. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
- ↑ Patents. Method for node ranking in a linked database. www.google.com, 2001-09-04. [dostęp 2013-01-08]. (ang.).
- ↑ Richard Brandt: Starting Up. How Google got its groove. Stanford magazine. [dostęp 2013-01-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-10)]. (ang.).
- ↑ Lisa M. Krieger: Stanford Earns $336 Million Off Google Stock. San Jose Mercury News, cited by redOrbit www.redorbit.com, 2005-12-01. [dostęp 2013-01-08]. (ang.).
- ↑ Beginner’s Guide to Google PageRank: How It Works & Why It Still Matters in 2018.
- ↑ Patent „Method for node ranking in a linked database”. patents.google.com.
- ↑ a b 5 zasad – jak można podnieść Page Rank strony www [online], 26 października 2021 [dostęp 2023-11-03] (pol.).
- ↑ Lista patentów w USA zawierających termin PageRank.