Papirus Oxyrhynchus 654
Papirus Oxyrhynchus 654, oznaczany również P. Oxy. IV 654 – fragment greckiego rękopisu Ewangelii Tomasza spisany na papirusie w formie zwoju. P. Oxy 654 jest jednym z rękopisów odkrytych w Oksyrynchos przez Bernarda Grenfella i Artura Hunta w latach 1897–1904. Na liście tamtejszych papirusów został skatalogowany pod numerem 654. Paleograficznie datowany jest na połowę lub koniec III wieku n.e[1][2]. Jest to jeden z trzech zachowanych greckich rękopisów Ewangelii Tomasza[2].
Opis edytuj
Tekst jest pisany kursywą przez wprawną rękę kopisty[1]. Stosuje dierezę nad początkowym Ypsylon, widoczne są dwie korekty. Nomina sacra pisane są w skróconej formie (ΙΗΣ dla Ἰησοῦς, Jezus)[1]. Fragment ten został opublikowany w The Oxyrhynchus Papyri, część IV.
Według Grenfella i Hunta, którzy przedstawili ten fragment jako Logia Iesu (Powiedzenia Jezusa), oryginalny rękopis zawierał zbiór wypowiedzi Jezusa. Sugerowali oni, że oryginalny rękopis może być częścią Ewangelii Tomasza lub Ewangelii Filipa[3]. Jedyna kompletna kopia Ewangelii Tomasza została znaleziona w 1945 roku w Nag Hammadi (NHC II,2), gdzie odkryto jej koptyjską wersję wraz z kolekcją pierwszych chrześcijańskich tekstów gnostyckich[2].
Rękopis zawiera logia Jezusa Chrystusa. Są to loggia (powiedzenia) 1–7 Ewangelii Tomasza zapisane na odwrotnej stronie (opistograf)[2]. Grenfell i Hunt odkryli również dwa inne fragmenty tej apokryficznej Ewangelii: P. Oxy. 1 i P. Oxy. 655[4].
W 1904 roku P. Oxy. 654 został przekazany Muzeum Brytyjskiemu przez Fundację Egypt Exploration. Rękopis jest przechowywany w Department of manuscripts British Library (Inv. 1531) w Londynie[1][5].
Względem tekstu znalezionego w Nag Hammadi koptyjskiego przekładu różni się w 18 miejscach. W 7 miejscach P.Oxy 654 ma tekst dłuższy niż koptyjski, a w 6 miejscach krótszy. W 5 miejscach zachodzi substytucja[6].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Larry W. Hurtado: The Earliest Christian Artifacts: Manuscripts and Christian Origins. Sheffield: Wm. B. Eerdmans Publishing Co., 2006, s. 228, 240. ISBN 0-8028-2895-7. (ang.).
- ↑ a b c d Plisch: Das Thomasevangelium. Originaltext mit Kommentar. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 2007, s. 9–12. ISBN 3-438-05128-1. (niem.).
- ↑ Bernard P. Grenfell, Arthur S. Hunt: Oxyrhynchus Papyri IV. London: Egypt Exploration Fund, 1904, s. 18, 19. (ang.).
- ↑ Peter Nagel, Papyrus Oxyrhynchus 654, 1–5 und der Prolog des Thomasevangeliums ZNW, Volume 101, Issue 2, str. 267. [dostęp 2012-05-02].
- ↑ Bernard P. Grenfell i Artur S. Hunt: P.Oxy.IV 0654. [w:] Oxyrhynchus Online [on-line]. New Sayings of Jesus (1904). [dostęp 2012-05-03].
- ↑ Tim Ricchuiti: Tracking Thomas: A Text-Critical Look at the Transmission of the Gospel of Thomas. W: Revisiting the Corruption of the New Testament. pod red. Daniel B. Wallace. Grand Rapids: Kregel Publications, 2011, s. 227. ISBN 978-0-8254-3338-2.
Bibliografia edytuj
- Bernard P. Grenfell, Arthur S. Hunt: Oxyrhynchus Papyri IV. London: Egypt Exploration Fund, 1904, s. 1–22. (ang.).
- Nicholas Perrin: HC II,2 and the Oxyrhynchus Fragments (P. Oxy 1, 654, 655): Overlooked Evidence for a Syriac "Gospel of Thomas", Vigiliae Christianae. T. 58. Cz. No. 2. London: Egypt Exploration Fund, maj 2004, s. 138–151. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Bernard P. Grenfell i Artur S. Hunt: P.Oxy.IV 0654. [w:] Oxyrhynchus Online [on-line]. New Sayings of Jesus (1904). [dostęp 2012-05-03].
- The Gospel of Thomas: Papyrus Oxyrhynchus 654. [dostęp 2012-05-03].
- P. Oxy. 4 654 (Grenfell, Bernard P. / Hunt, Arthur S.). Leuven Database of Ancient Books. [dostęp 2012-05-03].