Wikipedia

Parafia św. Michała Archanioła w Gdyni

parafia rzymskokatolicka w archidiecezji gdańskiej

Parafia św. Michała Archanioła w Gdyni – rzymskokatolicka parafia usytuowana w gdyńskiej dzielnicy Oksywie przy ulicy płk. Stanisława Dąbka. Wchodzi w skład dekanatu Gdynia Oksywie, który należy do archidiecezji gdańskiej.

Parafia św. Michała Archanioła
Ilustracja
Kościół św. Michała na Oksywiu
Państwo

 Polska

Siedziba

Gdynia Oksywie

Adres

ul. Płk. Dąbka 1
81–107 Gdynia

Data powołania

1124

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Archidiecezja

gdańska

Dekanat

Gdynia Oksywie

Kościół

św. Michała Archanioła

Proboszcz

ks. kan. Kazimierz Glama

Wspomnienie liturgiczne

29 września

Położenie na mapie Gdyni
Mapa konturowa Gdyni, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Parafia św. Michała Archanioła”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Parafia św. Michała Archanioła”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Parafia św. Michała Archanioła”
Ziemia54°32′49,8854″N 18°33′08,8704″E/54,547190 18,552464
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Historia edytuj

Pierwszy Kościół powstał w 1124, a jego fundatorem był Świętopełek II[1].

W 1253 biskup Wolimir – biskup kujawsko-pomorski, określił granice parafii[2]. Obejmowała wówczas: Oksywie, Obłuże, Pogórze, Dębogórze, Kosakowo, Pierwoszyno, Mosty, Gdynię, Witomino i Redłowo oraz kilka wsi, które później zniknęły z krajobrazu Kępy Oksywskiej; takie jak Żbicewo, Niemicewo, Cerdowo, Sronino, Nasucino, Gogolino, Bachucino[3]. Z najstarszej świątyni do czasów obecnych zachowała się ściana w części zachodniej. W XIV wieku kościół rozbudowano, dodając zakończoną wielobocznie wschodnią część prezbiterium oraz od północy nawę boczną.

W 1583 kościół został konsekrowany. W czasie wojny szwedzkiej w latach 1600–1611 świątynię zniszczono. Po odbudowie, w 1687 dobudowano drewnianą wieżę, zakończoną barokowym hełmem – data budowy widoczna jest na chorągiewce wieńczącej hełm. W latach 1925–1927, kościół poddano gruntownej restauracji – przede wszystkim północną ścianę nawy głównej.

 
Ołtarz polowy przy kościele św. Michała Archanioła

W czasie działań wojennych padczas II wojny światowej kościół został w dużej części zniszczony. Po wojnie nastąpiła jego odbudowa. Układ przestrzenny kościoła nawiązuje do rozpowszechnionego w XIII i XIV wieku na terenie wsi pomorskich – typu wiejskiego kościoła parafialnego – orientowanego, o podłużnym układzie z wielobocznie zamkniętym prezbiterium i czworoboczną wieżą od zachodu. Różnorodny wątek murów kamienno-ceglanych ukazuje etapy rozwoju kościoła[4].

Cmentarze edytuj

Cmentarz Parafialny edytuj

(przy ul. Arciszewskich[5])

Oksywski cmentarz parafialny to najstarsze miejsce wiecznego spoczynku w Gdyni[6]. Położony jest tuż przy Zatoce Puckiej, na zboczu niewielkiego wzniesienia, którego szczyt określa XIII-wieczny kościółek pod wezwaniem św. Michała Archanioła, a podnóże to – port Marynarki Wojennej[7]. Tu znajdują się groby tych, którzy tworzyli polską historię tego regionu m.in. Antoni Abraham. Dzisiaj najstarszą „wojskową” mogiłą jest miejsce spoczynku ks. Antoniego Muchowskiego, zmarłego w 1915 – uczestnika powstania 1863; zesłańca na Sybir, z którego udało mu się zbiec.

 
Grób ks. Antoniego Muchowskiego na cmentarzu parafialnym na Oksywiu

Cmentarz Wojskowy edytuj

(przy ul. Antoniego Muchowskiego[8][9])

Oksywski cmentarz Marynarki Wojennej został założony w 1936 i podlega bezpośrednio parafii Wojskowej Marynarki Wojennej RP pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Oksywiu[10].

Mały Panteon edytuj

„Mały Panteon Marynarki Wojennej” – ciąg spiżowych tablic polskich okrętów zatopionych podczas: obrony Wybrzeża w kampanii wrześniowej oraz na obcych morzach w II wojnie światowej[11][12].

Proboszczowie edytuj

  • 1351: Mencola[13]
    • premonstrator żukowski
  • 1362: Henryk
    • premonstrator żukowski
  • 1414: Wacław
    • premonstrator żukowski
  • 1554: Jan ze Sochaczewa
    • premonstrator żukowski
  • 1600: Tomasz Brzeziński
  • 1682: Tomasz Jędrowski
  • 1695: Piotr Schlesinger
  • 1731: ks. Andrzej Sikorski
  • 1734: ks. Dominik Siemienski
  • 1762: ks. Tomasz Krzykowski
  • 1848–1868: ks. Joachim Krupka
  • 1869–1885: ks. Antoni Muehl
  • 1886–1891: ks. Piotr Roszczynialski
  • 1892–1915: ks. Antoni Muchowski[14][15]
  • 1915–1924: ks. Franciszek Łowicki
  • 1924–1946: ks. Klemens Przewoski
  • 1946: ks. Antoni Kasprzycki
  • 1946–1947: ks. Kazimierz Szyndler
  • 1947–1952: ks. Jan Nowicki
  • 1952–1991: ks. kan. Edmund Makowski
  • 1991–2012: ks. kan. Tadeusz Kosecki[16][17][18]
  • od 26 II 2012: ks. kan. Kazimierz Glama[19]

Zobacz też edytuj

Kościół garnizonowy pw. Matki Bożej Częstochowskiej na Oksywiu

Przypisy edytuj

  1. ↑ Historia Parafii: Oksywie i Pierwszy Kościół. parafia.oksy.net.pl. [dostęp 2012-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-17)]. (pol.).
  2. ↑ Najstarszy kościół w Gdyni: Dzieje oksywskiej parafii. czec.pl. [dostęp 2021-07-15]. (pol.).
  3. ↑ Kościół św. Michała Archanioła w Gdyni Oksywiu. infogdansk.pl. [dostęp 2017-10-27]. (pol.).
  4. ↑ Poznaj najstarszy kościół w Gdyni. trojmiasto.pl. [dostęp 2014-06-01]. (pol.).
  5. ↑ Cmentarz parafialny Oksywie. m.fotopolska.eu. [dostęp 1996-08-16]. (pol.).
  6. ↑ Cmentarz pełen tajemnic.... nadmorski24.pl. [dostęp 2018-11-01]. (pol.).
  7. ↑ Historia Parafii: Cmentarz (Jacek Dworakowski – fragmenty artykułu "Cmentarna retrospekcja"). parafia.oksy.net.pl. [dostęp 2012-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-17)]. (pol.).
  8. ↑ Cmentarz Marynarki Wojennej. m.fotopolska.eu. [dostęp 2018-01-01]. (pol.).
  9. ↑ Spacer po Gdyni. Wędrówka po Oksywiu to podróż do serca Marynarki Wojennej. gdynia.naszemiasto.pl. [dostęp 2018-08-17]. (pol.).
  10. ↑ Zarys Historii CMENTARZA Marynarki Wojennej. wojskowagdynia.parafia.info.pl. [dostęp 2018-01-01]. (pol.).
  11. ↑ Mały Panteon Marynarki Wojennej na Oksywiu. naszbaltyk.com. [dostęp 2019-05-20]. (pol.).
  12. ↑ PAMIĘCI MARYNARZY POLSKICH – Poległych, pomordowanych, zmarłych podczas II wojny światowej. muzeummw.pl. [dostęp 2019-01-01]. (pol.).
  13. ↑ Historia Parafii: Proboszczowie. parafia.oksy.net.pl. [dostęp 2012-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-17)]. (pol.).
  14. ↑ Ks. Antoni Muchowski (1842–1915) – Sybirak z Pomorza. wojskowagdynia.parafia.info.pl. [dostęp 2018-02-10]. (pol.).
  15. ↑ Kolejna tablica o historii Oksywia: Ks. Antoni Muchowski – proboszcz, sybirak i działacz propolski. czec.pl. [dostęp 2020-05-30]. (pol.).
  16. ↑ Ks. Kanonik Tadeusz Kosecki – emeryt w parafii św. Michała Archanioła (Gdynia Oksywie). diecezja.gda.pl. [dostęp 2019-11-14]. (pol.).
  17. ↑ Diamentowy jubileusz ks. Tadeusza Koseckiego z Gdyni Oksywia. gdansk.gosc.pl. [dostęp 2019-10-20]. (pol.).
  18. ↑ Dzień Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego w Narodowym Sanktuarium św. Józefa. swietyjozef.kalisz.pl. [dostęp 2020-04-29]. (pol.).
  19. ↑ Ks. Kanonik Kazimierz Glama – proboszcz. diecezja.gda.pl. [dostęp 2012-02-26]. (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Parafia_św._Michała_Archanioła_w_Gdyni&oldid=66970027”