Parafia św. Wojciecha w Jeleśni
Parafia pw. Świętego Wojciecha w Jeleśni – parafia rzymskokatolicka znajdująca się w Jeleśni. Należy do dekanatu Jeleśnia diecezji bielsko-żywieckiej. Według danych z 2006 roku parafia liczyła 4 373 wiernych, na 4 376 mieszkańców[1].
 kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres |
Rynek 2 |
| Data powołania |
1596 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Diecezja | |
| Dekanat | |
| Kościół | |
| Filie |
Jeleśnia Dolna, Mutne |
| Proboszcz |
ks. Jan Jakubek |
| Wezwanie | |
| Wspomnienie liturgiczne | |
Położenie na mapie gminy Jeleśnia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu żywieckiego  | |
 49°37′49,75″N 19°19′58,25″E/49,630486 19,332847
| |
| Strona internetowa | |
Erygowana w 1596. Początkowo w dekanacie oświęcimskim, a od 1644 w nowo utworzonym dekanacie żywieckim.
Budynek plebanii z 1817 r. został wpisany do rejestru zabytków (nr rej.: A-456/86 z 2.09.1986)[2].
W skład parafii, oprócz Jeleśni, wchodzą: wieś Mutne oraz niewielka część wsi Krzyżowa. Posiada ok. 4600 wiernych. Proboszczem od 1996 jest ks. Jan Jakubek R.M.
Odpust: ku czci św. Wojciecha: niedziela po 23 kwietnia
Kościół parafialny edytuj
Cmentarz parafialny edytuj
Parafia posiada jeden z największych w dekanacie jeleśniańskim cmentarz parafialny (ok. 2,2 ha[3]), który w 1831 został założony przez ks. Michała Niewczyka na tak zwanym Suchoniowym polu. Do lat 80. XX wieku (a nawet i obecnie) chowani byli (są) mieszkańcy pochodzący z okolicznych wiosek: Krzyżowa, Korbielów, Przyborów, Sopotnia Mała, Sopotnia Wielka, Pewel Wielka, a nawet Pewel Mała. Cmentarz posiada (od 2002) 9 sektorów[4].
Na cmentarzu zostali pochowani[4]:
- Wojciech Szwed – poseł z przełomu XIX/XX wieku, starający się o utworzenie Szkoły Realnej w Żywcu (obecne I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika) – sektor 2, grób nr 1387;
- Jan Dušek – arcyksiążęcy nadgajowy zmarły 5 lutego 1916 roku – sektor 3, grób nr 682;
- Maria i Antoni Witkowie – byli właściciele Starej Karczmy w Jeleśni – sektor 7, grób nr 2750;
- Franciszek Basik – żołnierz zastrzelony na Pilsku 1 września 1939 – sektor 2, grób nr 1545;
- Irena Dybek – siostra Krzysztofa Pendereckiego – sektor 7, grób nr 2711
- Magdalena Zawada z d. Łukaszek – nauczycielka, poetka zmarła 15 lipca 1996 roku w Krakowie – sektor 4, grób nr 1975;
- dr hab. inż. Władysław Mizia – Kierownik Katedry Maszyn i Urządzeń Elektrycznych na Politechnice Śląskiej – sektor 5, grób nr 2596.
- Wojciech Mizia – zm. 1927 posiadacz ziemski, poseł do Sejmu Krajowego Galicji VI kadencji sektor 1, grób nr 1961.
- Józef Juraszek „Ślopek” (1824–1907) – uzdrowiciel, „ortopeda”, leczący zwierzęta i ludzi, m.in. cesarza Franciszka Józefa I – sektor 3, grób nr 782[5].
Przypisy edytuj
- ↑ Wykaz parafii w Polsce 2006 (według diecezji). Stan na 31.12.2005 r.. Warszawa: Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC, 2006, s. 44. ISBN 83-85945-17-2. [dostęp 2016-01-06].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 133 [dostęp 2015-09-23].
- ↑ Geoportal Polski, wszystkie działki na mapie | Geoportal360.pl [online], geoportal360.pl [dostęp 2019-05-19].
- ↑ a b GeoCmentarz. jelesnia.geocmentarz.pl. [dostęp 2015-11-16].
- ↑ Józef Juraszek „Ślopek”. jeklesnia.naszgok.pl, 2015-03-12. [dostęp 2024-03-31].
Bibliografia edytuj
- Tablica informacyjna znajdująca się w kruchcie kościoła.
- M. Kubica: Dawno temu w Jeleśni i jej okolicach.
- J. Szablowski: Zabytki sztuki w Polsce, Warszawa 1948.
- Zabytkowa świątynia w Jeleśni odnowiona dzięki europejskim funduszom.
- Świętego Wojciecha (Jeleśnia). diecezja.bielsko.pl. [dostęp 2017-04-13].