Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego i Matki Bożej Pocieszenia w Sanoku
Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego i Matki Bożej Pocieszenia w Sanoku – rzymskokatolicka parafia z siedzibą w Sanoku, należąca do dekanatu Sanok I w archidiecezji przemyskiej[1].
Kościół i klasztor oo. Franciszkanów w Sanoku (widok od Rynku) | |
Państwo | |
---|---|
Siedziba | |
Adres |
ul. Franciszkańska 7, |
Data powołania |
1 lipca 1969 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Dekanat | |
Kościół | |
Nadzór | |
Proboszcz |
o. Bartosz Pawłowski OFMConv (2016). |
Położenie na mapie Sanoka | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |
Położenie na mapie powiatu sanockiego | |
49°33′38,0″N 22°12′25,5″E/49,560556 22,207083 | |
Strona internetowa |
Historia
edytujW 1344 roku król Kazimierz Wielki włączył Sanok do Polski. W latach 1372–1376 z inicjatywy namiestnika księcia Władysława Opolczyka zbudowano kościół pw. Najświętszej Maryi Panny, który w 1377 roku został nadany Franciszkanom. W 1384 roku kościół i klasztor został przeniesiony w obręb miasta. W 1604 roku kościół został spalony podczas pożaru miasta. W 1606 roku z fundacji Piotra Bala zbudowano murowany kościół. W 1632 roku kościół został spalony ponownie. W latach 1632–1640 kościół odbudowany ponownie, a w 1717 roku rozpoczęto budowę murowanego klasztoru. W latach 1782–1886 po spaleniu się kościoła farnego - kościół klasztorny był czasowo kościołem parafialnym.
1 lipca 1969 roku dekretem bpa Ignacego Tokarczuka przy Kościele i klasztorze Franciszkanów została erygowana parafia, z wydzielonego terytorium parafii farnej[2][3][4]. Parafia obejmuje swoim zasięgiem dzielnicę Sanoka - Błonie i częściowo Śródmieście.
W 2005 roku dekretem abpa Józefa Michalika zostało ustanowione Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia - Pani Ziemi Sanockiej[5][6][7].
Na terenie parafii jest 6 900 wiernych[8].
- Proboszczowie parafii:[9]
- 1969–1975. o. Alan Chrząstek OFMConv.
- 1975–1978. o. Honoriusz Miś OFMConv.
- 1978–1983. o. Błażej Wierdak OFMConv[10].
- 1983–1989. o. Zygmunt Majgier OFMConv[11].
- 1989–1992. o. Ludwik Szetela OFMConv.
- 1992–1996. o. Roman Pałaszewski OFMConv.
- 1996–2000. o. Edward Staniukiewicz OFMConv.
- 2000–2008. o. Stanisław Glista OFMConv.
- 2008–2016. o. Zbigniew Kubit OFMConv.
- 2016– nadal o. Bartosz Pawłowski OFMConv.
Terytorium parafii
edytujTeren parafii obejmuje ulice[8]: I Armii Wojska Polskiego, Armii Krajowej, Błonie, Cerkiewna (numery 4, 6, 8), Franciszkańska, Jagiellońska (numery 1-57), Kochanowskiego, Kolejowa (numery 1-13), Królowej Bony, Krasińskiego (numery 3-21), Lwowska (numery 3-21), 3 Maja (numery 1-23), Mickiewicza (numery 30-50), Ogrodowa, Opłotki, Orzeszkowej, Poprzeczna, Plac św. Jana, Podgórze, Prugara-Ketlinga, Przelotowa, Rybacka, Rynek (numery 7-22), Sanowa Schody Balowskie, Schody Franciszkańskie, Spokojna, Staszica (numery 6, 8, 10, 12, 14, 16), Aleja Szwajcarii, Aleja Wojska Polskiego, Zamkowa (numery 3, 24, 26, 28), Zielona, Żwirki i Wigury (numery 8, 12, 14, 16, 18, 20, 26, 28).
Odpusty i uroczystości
edytuj- Druga niedziela maja (lub sobota) − odpust Matki Bożej Pocieszenia, Pani Ziemi Sanockiej
- 13 czerwca − św. Antoniego
- 2 sierpnia − odpust Porcjonkuli Matki Bożej Anielskiej
- 14 września − odpust Podwyższenia Krzyża Świętego
- 4 października − św. Franciszka
- 8 grudnia − Niepokalanego Poczęcia
Dzieła i grupy parafialne
edytuj- W pierwszej połowie lat 90. XX wieku była organizowana w Sanoku franciszkańska akcja „Podaruj Dzieciom Brata Słońce”, w ramach której dzieci z ubogich rodzin przebywały na koloniach letnich w miejscowościach Wielkie Oczy, Przywidz[12][13][14][15].
- Żywy Różaniec, Oaza Rodzin, Ministranci, Akcja Katolicka
- Krąg Biblijny (zał. 1979[16])
- Katolicka Poradnia Specjalistyczna „Nazaret”
- NZOZ Ośrodek Rehabilitacji dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej przy Klasztorze OO. Franciszkanów w Sanoku (zał. 1999), działający w kamienicy przy ul. Rynek 20[17][18]
- Świetlica dla dzieci, otwarta w przykościelnej kamienicy przy ul. Rynek 20, w dniu 20 października 1996 poświęcona przez bp. Stefana Moskwę[19]
- Caritas Parafialna
- Kawiarnia „U Mnicha”
- Sala spotkań ekumenicznych
- Biblioteka Parafialna
- Księgarnia
- Chór Męski Liturgiczny
- Mała Peregrynacja
- Czasopismo „Słówko”, wydawane od września 1993 jako miesięcznik[20], w pierwszych ukazywało się nieregularnie[21]; od 30 listopada 1997 „Słówko” było wydawane jako parafialny tygodnik informacyjno-religijny[22]; po przerwie ponownie wydawane od grudnia 1996[23], ostatni numer ukazał się 26 marca 2000 w ósmy roku wydawania pisma[24]; redaktorami „Słówka” byli m.in. o. Roman Pałaszewski, o. Roman Badylak, o. Wiesław Grabski, Wiesław Banach, Witold Przybyło, Halina Więcek[25]; czasopismo było kolportowane za dobrowolną ofiarą.
- Tygodnik „Głos Ziemi Sanockiej”[26], zastąpił „Słówko”, był anonsowany jako katolicki tygodnik społeczno-kulturalny o zasięgu miejskim[27] i międzyparafialnym (obejmującym parafię Podwyższenia Krzyża Świętego i sąsiednią parafię Przemienienia Pańskiego[28], pierwszy numer ukazał się 2 kwietnia 2000[29]; od początku do wydania z 29 października 2000 redaktorem naczelnym był Sebastian Niżnik[30], jesienią 2000 jego miejsce zajął o. Stanisław Glista, w redakcji działali o. Edward Staniukiewicz, o. Stanisław Glista, ks. Andrzej Skiba, Halina Więcek, Monika Malik, Elżbieta Mazur, Jerzy Zuba, Wiesław Stebnicki[31]; czasopismo było kolportowane za dobrowolną ofiarą[32].
- Od 26 lipca 1998 na antenie rozgłośni Radio Bieszczady emitowano audycję pt. Katolicki kwadrans, tworzoną przez wspólnotę franciszkańską z Sanoka[33].
Zakonnicy i powiązani
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Opis dekanatu na stronie archidiecezji
- ↑ Historia. Franciszkanie – 640 lat w Sanoku
- ↑ Adam Sudoł: Polska Ojczyzna moja. Część II. Sanok: 1999, s. 10.
- ↑ Rocznik Archidiecezji przemyskiej 1997 (s. 452) ISSN 1233-4685
- ↑ Dekret ustanowienia
- ↑ Historia kultu Matki Bożej Pocieszenia
- ↑ Sanktuarium Maryjne w Sanoku uroczyście otwarte! [online], Tygodnik Katolicki „Niedziela”. Niedziela przemyska 23/2005 [dostęp 2005-12-31] .
- ↑ a b Rocznik Archidiecezji Przemyskiej 2015 (s. 300) ISSN 1429-6314
- ↑ Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia Pani Ziemi Sanockiej [online], www.dioblina.eu .
- ↑ Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1979 (s. 192-193) [dostęp 2024-03-13]
- ↑ Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1984 (s. 405-406) [dostęp 2024-03-13]
- ↑ Podaruj Dzieciom Brata Słońce. „Słówko”. Nr 2 (4), s. 2, 199. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku.
- ↑ Ogłoszenie. „Słówko”. Nr 27, s. 1, 5 lipca 1998. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku.
- ↑ Józef Baszak: Fundacja Darczyńcy i Wolontariusze. W: Zarys dziejów lecznictwa na terenie Ziemi Sanockiej w latach 1485–2012. Sanok: Sanocka Fundacja Ochrony Zdrowia, 2012, s. 280.
- ↑ Zbigniew Osenkowski. Kalendarium sanockie 1995-2000. „Rocznik Sanocki 2001”, s. 320, 327, 331, 2001. Towarzystwo Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. ISSN 0557-2096.
- ↑ Zbigniew Osenkowski. Kalendarium sanockie 1995-2000. „Rocznik Sanocki 2001”, s. 365, 2001. Towarzystwo Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. ISSN 0557-2096.
- ↑ Statut Ośrodka Rehabilitacji. „Słówko”. Nr 48, s. 4, 29 listopada 1999. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku.
- ↑ Franciszkański Ośrodek Rehabilitacji dla Dzieci i Młodzieży. „Słówko”. Nr 7, s. 1-2, 13 lutego 2000. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku.
- ↑ Z kroniki parafialnej.... „Słówko”. Nr 8 (4), s. 2, 1996. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku.
- ↑ Wstęp. Redakcja. „Słówko”. Nr 1 (1), s. 1, 2, 1993. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku.
- ↑ Słówko. „Słówko”. Nr 48, s. 4, 29 listopada 1998. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku.
- ↑ Od Redakcji „Słówka”. „Słówko”. Nr 10 (5), s. 1, 30 listopada 1997. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku.
- ↑ Wstęp. „Słówko”. Nr 8 (4), s. 1, 1996. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku.
- ↑ Wstęp. „Słówko”. Nr 13, s. 1, 26 marca 2000. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku.
- ↑ Nasz zespół redakcyjny. „Słówko”. Nr 48, s. 4, 29 listopada 1998. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku.
- ↑ Zbigniew Osenkowski. Kalendarium sanockie 2001–2004. „Rocznik Sanocki”. IX, s. 439, 2006. Towarzystwo Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. ISSN 0557-2096.
- ↑ Ogłoszenie. „Słówko”. Nr 10, s. 1, 5 marca 2000. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku.
- ↑ Ogłoszenie. „Słówko”. Nr 12, s. 1, 19 marca 2000. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku.
- ↑ Wstęp. „Głos Ziemi Sanockiej”. Nr 1, s. 1, 2 kwietnia 2000.
- ↑ Redakcja. „Głos Ziemi Sanockiej”. Nr 1, s. 8, 2 kwietnia 2000.
- ↑ Tygodnik „Głos Ziemi Sanockiej”. franciszkanie.esanok.pl. [dostęp 2018-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-30)].
- ↑ Franciszek Oberc. Prasa ziemi sanockiej od roku 1990. Pisma parafialne i religijne. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 5: Prasa ziemi sanockiej – informator, s. 148-149, 2005. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Uwaga!!! Katolicki kwadrans w Radiu Bieszczady. „Słówko”. Nr 29, s. 1, 19 lipca 1998. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku.