Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego i Matki Bożej Pocieszenia w Sanoku

parafia rzymskokatolicka w archidiecezji przemyskiej

Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego i Matki Bożej Pocieszenia w Sanokurzymskokatolicka parafia z siedzibą w Sanoku, należąca do dekanatu Sanok I w archidiecezji przemyskiej[1].

Parafia
Podwyższenia Krzyża Świętego
i Matki Bożej Pocieszenia
w Sanoku
Franciszkanie Konwentualni
Ilustracja
Kościół i klasztor oo. Franciszkanów w Sanoku (widok od Rynku)
Państwo

 Polska

Siedziba

Sanok

Adres

ul. Franciszkańska 7,
38-500 Sanok

Data powołania

1 lipca 1969

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Dekanat

Sanok I

Kościół

Franciszkanów

Nadzór

Franciszkanie konwentualni

Proboszcz

o. Bartosz Pawłowski OFMConv (2016).

Położenie na mapie Sanoka
Mapa konturowa Sanoka, w centrum znajduje się punkt z opisem „ParafiaPodwyższenia Krzyża Świętegoi Matki Bożej Pocieszeniaw Sanoku”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „ParafiaPodwyższenia Krzyża Świętegoi Matki Bożej Pocieszeniaw Sanoku”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „ParafiaPodwyższenia Krzyża Świętegoi Matki Bożej Pocieszeniaw Sanoku”
Położenie na mapie powiatu sanockiego
Mapa konturowa powiatu sanockiego, u góry znajduje się punkt z opisem „ParafiaPodwyższenia Krzyża Świętegoi Matki Bożej Pocieszeniaw Sanoku”
Ziemia49°33′38,0″N 22°12′25,5″E/49,560556 22,207083
Strona internetowa

Historia

edytuj

W 1344 roku król Kazimierz Wielki włączył Sanok do Polski. W latach 1372–1376 z inicjatywy namiestnika księcia Władysława Opolczyka zbudowano kościół pw. Najświętszej Maryi Panny, który w 1377 roku został nadany Franciszkanom. W 1384 roku kościół i klasztor został przeniesiony w obręb miasta. W 1604 roku kościół został spalony podczas pożaru miasta. W 1606 roku z fundacji Piotra Bala zbudowano murowany kościół. W 1632 roku kościół został spalony ponownie. W latach 1632–1640 kościół odbudowany ponownie, a w 1717 roku rozpoczęto budowę murowanego klasztoru. W latach 1782–1886 po spaleniu się kościoła farnego - kościół klasztorny był czasowo kościołem parafialnym.

1 lipca 1969 roku dekretem bpa Ignacego Tokarczuka przy Kościele i klasztorze Franciszkanów została erygowana parafia, z wydzielonego terytorium parafii farnej[2][3][4]. Parafia obejmuje swoim zasięgiem dzielnicę Sanoka - Błonie i częściowo Śródmieście.

W 2005 roku dekretem abpa Józefa Michalika zostało ustanowione Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia - Pani Ziemi Sanockiej[5][6][7].

Na terenie parafii jest 6 900 wiernych[8].

Proboszczowie parafii:[9]
1969–1975. o. Alan Chrząstek OFMConv.
1975–1978. o. Honoriusz Miś OFMConv.
1978–1983. o. Błażej Wierdak OFMConv[10].
1983–1989. o. Zygmunt Majgier OFMConv[11].
1989–1992. o. Ludwik Szetela OFMConv.
1992–1996. o. Roman Pałaszewski OFMConv.
1996–2000. o. Edward Staniukiewicz OFMConv.
2000–2008. o. Stanisław Glista OFMConv.
2008–2016. o. Zbigniew Kubit OFMConv.
2016– nadal o. Bartosz Pawłowski OFMConv.

Terytorium parafii

edytuj

Teren parafii obejmuje ulice[8]: I Armii Wojska Polskiego, Armii Krajowej, Błonie, Cerkiewna (numery 4, 6, 8), Franciszkańska, Jagiellońska (numery 1-57), Kochanowskiego, Kolejowa (numery 1-13), Królowej Bony, Krasińskiego (numery 3-21), Lwowska (numery 3-21), 3 Maja (numery 1-23), Mickiewicza (numery 30-50), Ogrodowa, Opłotki, Orzeszkowej, Poprzeczna, Plac św. Jana, Podgórze, Prugara-Ketlinga, Przelotowa, Rybacka, Rynek (numery 7-22), Sanowa Schody Balowskie, Schody Franciszkańskie, Spokojna, Staszica (numery 6, 8, 10, 12, 14, 16), Aleja Szwajcarii, Aleja Wojska Polskiego, Zamkowa (numery 3, 24, 26, 28), Zielona, Żwirki i Wigury (numery 8, 12, 14, 16, 18, 20, 26, 28).

Odpusty i uroczystości

edytuj
  • Druga niedziela maja (lub sobota) − odpust Matki Bożej Pocieszenia, Pani Ziemi Sanockiej
  • 13 czerwca − św. Antoniego
  • 2 sierpnia − odpust Porcjonkuli Matki Bożej Anielskiej
  • 14 września − odpust Podwyższenia Krzyża Świętego
  • 4 października − św. Franciszka
  • 8 grudnia − Niepokalanego Poczęcia

Dzieła i grupy parafialne

edytuj
  • W pierwszej połowie lat 90. XX wieku była organizowana w Sanoku franciszkańska akcja „Podaruj Dzieciom Brata Słońce”, w ramach której dzieci z ubogich rodzin przebywały na koloniach letnich w miejscowościach Wielkie Oczy, Przywidz[12][13][14][15].
  • Żywy Różaniec, Oaza Rodzin, Ministranci, Akcja Katolicka
  • Krąg Biblijny (zał. 1979[16])
  • Katolicka Poradnia Specjalistyczna „Nazaret”
  • NZOZ Ośrodek Rehabilitacji dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej przy Klasztorze OO. Franciszkanów w Sanoku (zał. 1999), działający w kamienicy przy ul. Rynek 20[17][18]
  • Świetlica dla dzieci, otwarta w przykościelnej kamienicy przy ul. Rynek 20, w dniu 20 października 1996 poświęcona przez bp. Stefana Moskwę[19]
  • Caritas Parafialna
  • Kawiarnia „U Mnicha”
  • Sala spotkań ekumenicznych
  • Biblioteka Parafialna
  • Księgarnia
  • Chór Męski Liturgiczny
  • Mała Peregrynacja
  • Czasopismo „Słówko”, wydawane od września 1993 jako miesięcznik[20], w pierwszych ukazywało się nieregularnie[21]; od 30 listopada 1997 „Słówko” było wydawane jako parafialny tygodnik informacyjno-religijny[22]; po przerwie ponownie wydawane od grudnia 1996[23], ostatni numer ukazał się 26 marca 2000 w ósmy roku wydawania pisma[24]; redaktorami „Słówka” byli m.in. o. Roman Pałaszewski, o. Roman Badylak, o. Wiesław Grabski, Wiesław Banach, Witold Przybyło, Halina Więcek[25]; czasopismo było kolportowane za dobrowolną ofiarą.
  • Tygodnik „Głos Ziemi Sanockiej”[26], zastąpił „Słówko”, był anonsowany jako katolicki tygodnik społeczno-kulturalny o zasięgu miejskim[27] i międzyparafialnym (obejmującym parafię Podwyższenia Krzyża Świętego i sąsiednią parafię Przemienienia Pańskiego[28], pierwszy numer ukazał się 2 kwietnia 2000[29]; od początku do wydania z 29 października 2000 redaktorem naczelnym był Sebastian Niżnik[30], jesienią 2000 jego miejsce zajął o. Stanisław Glista, w redakcji działali o. Edward Staniukiewicz, o. Stanisław Glista, ks. Andrzej Skiba, Halina Więcek, Monika Malik, Elżbieta Mazur, Jerzy Zuba, Wiesław Stebnicki[31]; czasopismo było kolportowane za dobrowolną ofiarą[32].
  • Od 26 lipca 1998 na antenie rozgłośni Radio Bieszczady emitowano audycję pt. Katolicki kwadrans, tworzoną przez wspólnotę franciszkańską z Sanoka[33].

Zakonnicy i powiązani

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Opis dekanatu na stronie archidiecezji
  2. Historia. Franciszkanie – 640 lat w Sanoku
  3. Adam Sudoł: Polska Ojczyzna moja. Część II. Sanok: 1999, s. 10.
  4. Rocznik Archidiecezji przemyskiej 1997 (s. 452) ISSN 1233-4685
  5. Dekret ustanowienia
  6. Historia kultu Matki Bożej Pocieszenia
  7. Sanktuarium Maryjne w Sanoku uroczyście otwarte! [online], Tygodnik Katolicki „Niedziela”. Niedziela przemyska 23/2005 [dostęp 2005-12-31].
  8. a b Rocznik Archidiecezji Przemyskiej 2015 (s. 300) ISSN 1429-6314
  9. Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia Pani Ziemi Sanockiej [online], www.dioblina.eu.
  10. Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1979 (s. 192-193) [dostęp 2024-03-13]
  11. Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1984 (s. 405-406) [dostęp 2024-03-13]
  12. Podaruj Dzieciom Brata Słońce. „Słówko”. Nr 2 (4), s. 2, 199. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku. 
  13. Ogłoszenie. „Słówko”. Nr 27, s. 1, 5 lipca 1998. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku. 
  14. Józef Baszak: Fundacja Darczyńcy i Wolontariusze. W: Zarys dziejów lecznictwa na terenie Ziemi Sanockiej w latach 1485–2012. Sanok: Sanocka Fundacja Ochrony Zdrowia, 2012, s. 280.
  15. Zbigniew Osenkowski. Kalendarium sanockie 1995-2000. „Rocznik Sanocki 2001”, s. 320, 327, 331, 2001. Towarzystwo Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. ISSN 0557-2096. 
  16. Zbigniew Osenkowski. Kalendarium sanockie 1995-2000. „Rocznik Sanocki 2001”, s. 365, 2001. Towarzystwo Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. ISSN 0557-2096. 
  17. Statut Ośrodka Rehabilitacji. „Słówko”. Nr 48, s. 4, 29 listopada 1999. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku. 
  18. Franciszkański Ośrodek Rehabilitacji dla Dzieci i Młodzieży. „Słówko”. Nr 7, s. 1-2, 13 lutego 2000. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku. 
  19. Z kroniki parafialnej.... „Słówko”. Nr 8 (4), s. 2, 1996. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku. 
  20. Wstęp. Redakcja. „Słówko”. Nr 1 (1), s. 1, 2, 1993. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku. 
  21. Słówko. „Słówko”. Nr 48, s. 4, 29 listopada 1998. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku. 
  22. Od Redakcji „Słówka”. „Słówko”. Nr 10 (5), s. 1, 30 listopada 1997. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku. 
  23. Wstęp. „Słówko”. Nr 8 (4), s. 1, 1996. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku. 
  24. Wstęp. „Słówko”. Nr 13, s. 1, 26 marca 2000. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku. 
  25. Nasz zespół redakcyjny. „Słówko”. Nr 48, s. 4, 29 listopada 1998. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku. 
  26. Zbigniew Osenkowski. Kalendarium sanockie 2001–2004. „Rocznik Sanocki”. IX, s. 439, 2006. Towarzystwo Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. ISSN 0557-2096. 
  27. Ogłoszenie. „Słówko”. Nr 10, s. 1, 5 marca 2000. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku. 
  28. Ogłoszenie. „Słówko”. Nr 12, s. 1, 19 marca 2000. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku. 
  29. Wstęp. „Głos Ziemi Sanockiej”. Nr 1, s. 1, 2 kwietnia 2000. 
  30. Redakcja. „Głos Ziemi Sanockiej”. Nr 1, s. 8, 2 kwietnia 2000. 
  31. Tygodnik „Głos Ziemi Sanockiej”. franciszkanie.esanok.pl. [dostęp 2018-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-30)].
  32. Franciszek Oberc. Prasa ziemi sanockiej od roku 1990. Pisma parafialne i religijne. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 5: Prasa ziemi sanockiej – informator, s. 148-149, 2005. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  33. Uwaga!!! Katolicki kwadrans w Radiu Bieszczady. „Słówko”. Nr 29, s. 1, 19 lipca 1998. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku. 

Linki zewnętrzne

edytuj