Partia Socjaldemokratyczna (Estonia)

Partia Socjaldemokratyczna (est. Sotsiaaldemokraatlik Erakond, SDE) – estońska partia polityczna o orientacji socjaldemokratycznej założona 8 września 1990 roku. W 2004 roku w pierwszych w historii wyborach do Parlamentu Europejskiego partia zdobyła 36,8% głosów. Wynik ten dał jej 3 mandaty. Ostatnie wybory parlamentarne w 2019 roku przyniosły tej partii 55 349 głosów (9,8%). Wynik dał partii 10 mandatów w 101 osobowym zgromadzeniu państwowym – Riigikogu.

Partia Socjaldemokratyczna

Państwo	Estonia
Skrót	SDE
Lider	Jevgeni Ossinovski
Data założenia	1990
Adres siedziby	Ahtri 10a V floor Tallinn 10151
Ideologia polityczna	socjaldemokracja
Poglądy gospodarcze	trzecia droga
Liczba członków	5,680 (2019)
Członkostwo międzynarodowe	Międzynarodówka Socjalistyczna
Grupa w Parlamencie Europejskim	Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim
Barwy	czerwień
Strona internetowa

Historia

Utworzenie partii datuje się na rok 1990. W wyborach parlamentarnych w 1992 r. Socjaldemokraci uczestniczyli w koalicji z Estońską Partią Centrum Ziemi; Sojusz zdobył 9,73% głosów, a tym samym 12 miejsc w Riigikogu i uczestniczył w rządzie Mart Laar od 1992 do września 1994 roku. W wyborach parlamentarnych w 1995 r.. Moderaci otrzymali jedynie 5,99% głosów, co przełożyło się na 6 mandatów i pozostali w opozycji.

W 1996 r. nastąpiło Połączenie Partii Socjaldemokratycznej i Estońskiej Partii Centrum Ziemi z Mõõdukad (Moderaci).

Pod nazwą Partia Ludowa - Moderaci koalicja wzięła udział również do wyborów parlamentarnych w 2003 r., W których zdobyła 7,04% głosów, a zatem tylko sześć miejsc w Riigikogu. W 2004 r. Zmieniono nazwę partii na Sotsiaaldemokraatlik Erakond.

W wyborach parlamentarnych w 2007 r. Socjaldemokraci zwiększyli swoje poparcie do 10,61% i uzyskali 10 miejsc w Riigikogu i uczestniczyli w koalicji rządowej do 2009 roku.

W wyborach parlamentarnych w 2011 r. partia zdobyła 17,1% głosów, co przełożyło się na 19 miejsc. W marcu 2014 r. nastąpiło utworzenie koalicji między liberalną Partią Reform i SDE. Socjaldemokraci wyznaczyli sześciu ministrów w tym przejściowym rządzie, który będzie działał do następnych regularnych wyborów.

W wyborach parlamentarnych w 2015 r. SDE przystąpiło do koalicji z chadecką Isamaa i Liberalną Keskerakond.

W wyborach parlamentarnych w 2019 r. SDE zdobyło 10 miejsc w Riigikogu.

Poparcie

Wybory parlamentarne

Rok	Głosy			Miejsca w Parlamencie		Miejsce	Rząd	Uwagi
	liczba	%	± pp.	liczba	±
1992	44 577	9,7		12/101	12	4.	TAK	Jako Moderaci
1995	32 381	6,0	3,7	6/101	6	5.	NIE	Jako Moderaci
1999	73 630	15,2	9,2	17/101	11	4.	TAK (1999–2002)	Jako Moderaci
							NIE (2002–2003)
2003	34 837	7,0	8,2	6/101	11	6.	NIE	Jako Moderaci
2007	58 363	10,6	3,6	10/101	4	4.	TAK (2007–2009)
							NIE (2009–2011)
2011	98 307	17,1	6,5	19/101	9	4.	NIE (2011–2014)
							TAK (2014–2015)
2015	87 168	15,2	1,9	15/101	4	3.	TAK
2019	55 349	9,8	5,4	10/101	5	5.	NIE (2019-2022)
							TAK (od 2022)
2023	56 584	9,3	0,5	9/101	1	5.	TAK

Wybory do Parlamentu Europejskiego

Wybory	Głosy			Miejsca w PE		Miejsce
	liczba	%	± pp.	#	±
2004	85 433	36,8		3/6	3	1.
2009	34 508	8,7	28,3	1/6	2	5.
2014	44 550	13,6	4,9	1/6	0	4.
2019	77 375	23,3	9,7	2/7	1	2.

Liderzy

• Marju Lauristin (1990–1995)
• Eiki Nestor (1995–1996)
• Andres Tarand (1996–2001)
• Toomas Hendrik Ilves (2001–2002)
• Ivari Padar (2002–2009)
• Jüri Pihl (2009–2010)
• Sven Mikser (2010–2015)
• Jevgeni Ossinovski (2015-2019)
• Indrek Saar (od 2019)