Patagia (l. poj. patagium) – para wyrostków ruchomo połączonych z przedtułowiem, występująca u wielu motyli.

Patagia mają postać delikatnych wyrostków powstałych z bocznych części przedplecza i sięgających jego bocznego brzegu. Występują u wyżej stojących linii ewolucyjnych z podrzędu Glossata. Połączenie patagium z przedtułowiem jest błoniaste i szczególnie wydłużone u Obtectomera – przedstawiciele tego kladu mają często duże, baloniaste, opatrzone szypułką patagia[1]. Najsilniej wykształcone są one u sówkowatych[2], u których porastające je łuski tworzą kołnierzyk[3]. W niektórych grupach budowa i stopień sklerotyzacji tych wyrostków ma znaczenie taksonomiczne[1].

U niektórych motyli występują jeszcze parapatagia, stanowiące kolejną parę podobnych wyrostków położoną na przedtułowiu z tyłu od patagiów. Ponadto u niektórych niższych Glossata spotyka się wyrostki podobnie położone do nich, ale niehomologiczne[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c Lepidoptera, Moths and Butterfiles. Vol 2: Morphology, Physiology, and Development. Niels P. Kristensen (red.). Berlin, Nowy Jork: Walter de Gruyter & Co., 2003, s. 62-64, seria: Handbook of Zoology.
  2. Zoologia t. 2 Stawonogi cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 349, 482.
  3. Andrzej Samuel Kostrowicki: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XXVII Motyle – Lepidoptera, zeszyt 43a. Sówki – Noctuidae. Wstęp i podrodzina Cuculliinae. Warszawa: PWN, Polski Związek Entomologiczny, 1956.