Paul Geheeb
Paul Geheeb (ur. 10 października 1870 w Geisa, zm. 1 maja 1961 w Hasliberg-Goldern) – niemiecki pedagog. Przedstawiciel Reformpädagogik[1] – jeden z wielkich praktyków i realizatorów „nowej” edukacji i „aktywnej” szkoły[2], pionier Landerziehungsheime (zakładania szkół wraz z koedukacyjnymi internatami dla uczniów)[3]. W zakresie koedukacji jego szkoła „Odenwald” była niekwestionowanym liderem reformy szkolnictwa do końca Republiki Weimarskiej[4].
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
Życiorys edytuj
Paul Geheeb urodził się jako drugi z pięciorga dzieci farmaceuty Adalberta (1842–1909) i Adolfiny (z d. Calmberg 1840–1884[5]) Geheebów[6][7]. Po nagłej śmierci matki w 1884 roku przyjechał do swojej ciotki w Eisenach i tam kontynuował naukę w liceum. Szkołę średnią ukończył w 1889 roku[7]. W latach 1890–1899 studiował na uniwersytetach w Gießen, Jenie i Berlinie, m.in. teologię, fizjologię, psychiatrię i filozofię. W czasie nauki pracował jako nauczyciel-wychowawca z osobami upośledzonymi[1]. Po ukończeniu studiów podjął pracę w sanatorium w Wyk auf Föhr[7].
W latach 1902–1906 pracował w internacie w miejscowości Haubinda[7] z Hermannem Lietzem, którego poznał w 1892 roku w Jenie[1]. W 1906 roku założył wraz z Gustavem Wynekenem szkołę w Wickersdorfie, a w 1910 roku własną gminę szkolną Odenwaldschule, którą prowadził do 1934 roku[1]. Głównym sponsorem budowy budynków szkolnych był teść Paula Geheeba, Max Cassirer (1857–1943)[6]. Po przejęciu w Niemczech władzy przez narodowych socjalistów, z powodu swoich przekonań politycznych oraz koncepcji edukacyjnych, został w 1934 roku zmuszony do opuszczenia Odenwaldschule i przeniósł się do Szwajcarii, gdzie w Versoix założył „Ecole d'Humanité”. W 1946 roku Geheeb przeprowadził się do Goldern, w którym ostatecznie znalazła siedzibę jego „Ecole d'Humanité”[8][9].
Jest autorem kilku publikacji na temat propagowanego przez siebie modelu szkolnictwa[10]. Od 1909 roku był żonaty z Edith Cassirer (1885–1982)[4].
Poglądy i praktyka edytuj
Paul Geheeb pracę pedagogiczną i wychowawczą wiązał z humanistyczną wiarą w człowieka, co odzwierciedlało się w założeniu, że uczniowie są współodpowiedzialni obok nauczycieli za kształt edukacji i wychowania. Najwyższym gremium szkoły było cotygodniowe zebranie wszystkich uczniów i pedagogów, na którym dyskutowano i demokratycznie podejmowano decyzje w sprawach dotyczących całej szkoły. Niższą komórką organizacyjną była tzw. „rodzina”, która składała się z grupy koedukacyjnej mającej własną przestrzeń mieszkalną i wynikające z przynależności do „rodziny” prawa i obowiązki[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e Wincenty Okoń: Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie "Żak", 2001, s. 111. ISBN 83-88149-41-5.
- ↑ Yehuda Zeilberger: Adolphe Ferriere et Paul Geheeb: Une Amite Veritable. Uniwersytet w Genewie, 1981. [dostęp 2014-08-29].
- ↑ Paul Geheeb. spiegel.de, 1961-05-10. [dostęp 2014-08-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-03)].
- ↑ a b Reformpädagogik ist nicht gleich Reformpädagogik. Das Beispiel Geheeb – Wyneken. martinnaef.ch. [dostęp 2014-08-29].
- ↑ Geheeb, Paul Hermann Albert Heinrich. deutsche-biographie.de. [dostęp 2014-08-29].
- ↑ a b Cassirer and Cohen – draft family genealogy – Person Sheet. metastudies.net. [dostęp 2014-08-29].
- ↑ a b c d Paul Geheeb. thueringen.info. [dostęp 2014-08-29].
- ↑ Paul Geheeb. stadt-geisa.org. [dostęp 2014-08-29].
- ↑ Historia Ecole d'Humanité. Ecole d'Humanité. [dostęp 2014-08-29].
- ↑ Paul Geheeb. Katalog der Deutschen Nationalbibliothek. [dostęp 2014-08-29].