Paul Sacher (ur. 28 kwietnia 1906 w Bazylei[1], zm. 26 maja 1999 w Bazylei) – szwajcarski dyrygent i mecenas sztuki.

Paul Sacher
Ilustracja
Paul Sacher (Kraków, kwiecień 1997 r.)
Data i miejsce urodzenia

28 kwietnia 1906
Bazylea

Data i miejsce śmierci

26 maja 1999
Bazylea

Zawód, zajęcie

szwajcarski dyrygent, kompozytor, mecenas sztuki

Życiorys

edytuj

Dyrygentury uczył się u Felixa Weingartnera. W 1926 założył zespół Basler Kammerorchester, która działał do 1987 roku. W 1941 założył Collegium Musicum Zürich, które działało do 1992 roku. Od początku zamawiał u kompozytorów nowe utwory. Początkowo w kręgu muzyków szwajcarskich, jak Frank Martin, a potem u kompozytorów o międzynarodowej renomie. Mógł sobie na to pozwolić, gdyż dzięki małżeństwu z dziedziczką firmy farmaceutycznej Hoffmann-La Roche dysponował fortuną, która pozwoliła mu zostać jednym z najważniejszych mecenasów muzyki w XX wieku. Zamawiał więc utwory u najsłynniejszych kompozytorów, m.in. u Igora Strawinskiego, Béli Bartóka, Bohuslava Martinů, Arthura Honeggera, Paula Hindemitha, Witolda Lutosławskiego, Richarda Straussa i innych. W 1990 został ogłoszony trzecim najbogatszym człowiekiem na ziemi. W momencie śmierci był w wielu miejscach wymieniany jako najbogatszy człowiek w Europie.

W 1997 otrzymał doktorat honoris causa Akademii Muzycznej w Krakowie.

Utwory skomponowane na zamówienie Sachera

edytuj

Kolekcja autografów kompozycji, które zamawiał Paul Sacher stała się fundamentem zbiorów, poszerzanych o zakupy rękopisów ze spuścizny różnych kompozytorów. Zasadniczym momentem był zakup spuścizny Igora Strawińskiego w 1983 roku, a potem Antona Weberna. W efekcie powstała fundacja dysponująca ogromną liczbą bezcennych rękopisów i dokumentów najważniejszych kompozytorów XX wieku. Są w niej rękopisy także Witolda Lutosławskiego.

„eSACHERe”

edytuj

Z okazji 70. urodzin Paula Sachera, Mstisław Rostropowicz poprosił 12 zaprzyjaźnionych kompozytorów o napisanie okolicznościowego utworu na wiolonczelę solo. Jako tematu mieli użyć w swoich utworach dźwięków biorących się z nazwiska jubilata (eS, A, C, H, E, Re). Część utworów wykonana została w Zurychu 2 maja 1976.

Kompozytor Utwór
Conrad Beck Für Paul Sacher: Drei Epigramme für Violoncello solo
Luciano Berio Les Mots sont allés
Pierre Boulez Messagesquisse, pour 7 violoncelles
Benjamin Britten Tema „Sacher”
Henri Dutilleux Trois Strophes sur le nom de Sacher
Wolfgang Fortner Zum Spielen für den 70. Geburtstag: Thema und Variationen für Violoncello Solo
Alberto Ginastera Puneña n° 2, op. 45
Cristóbal Halffter Variationen über das Thema eSACHERe
Hans Werner Henze Capriccio per Paul Sacher
Heinz Holliger Chaconne, für Violoncello Solo
Klaus Huber Transpositio ad infinitum
Witold Lutosławski Sacher-Variation

Przypisy

edytuj
  1. Paul Sacher Stiftung - Paul Sacher [online], paul-sacher-stiftung.ch [dostęp 2024-04-25] (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj