Paweł Huelle

polski pisarz

Paweł Marek Huelle (ur. 10 września 1957 w Gdańsku, zm. 27 listopada 2023 tamże[1][2]) – polski pisarz; prozaik, poeta i dramaturg.

Paweł Huelle
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

10 września 1957
Gdańsk

Data i miejsce śmierci

27 listopada 2023
Gdańsk

Miejsce spoczynku

cmentarz Srebrzysko

Zawód, zajęcie

pisarz

Alma Mater

Uniwersytet Gdański

Małżeństwo

Anna Huelle,
Ida Łotocka-Huelle

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Życiorys

edytuj

Ukończył filologię polską na Uniwersytecie Gdańskim[3]. W trakcie wydarzeń sierpniowych w 1980 był jednym z inicjatorów apelu o powołanie niezależnej organizacji studenckiej[4]. Zaangażowany następnie w działalność związaną z NSZZ „Solidarność”, był m.in. członkiem redakcji „Głosu Wolnego” wydawanego w czasie I Krajowego Zjazdu Delegatów związku[5]. Po wprowadzeniu stanu wojennego współpracował z wydawnictwami podziemnymi[3].

W latach 1983–1986 uczył języka polskiego w szkołach podstawowych, zawodowych i średnich. Pracował też w spółdzielni Świetlik[6]. Następnie wykładał filozofię na Akademii Medycznej w Gdańsku. W latach 1994–1999 zajmował stanowisko dyrektora TVP3 Gdańsk[3]. W 2010 został wykładowcą na kierunku reżysersko-operatorskim Gdyńskiej Szkoły Filmowej[6], a w 2011 kierownikiem literackim Teatru Miejskiego w Gdyni[7].

Twórczość poświęcił w większości Gdańskowi jako rodzinnemu miastu. Popularność przyniosła mu debiutancka powieść Weiser Dawidek (wydana w 1987)[3], zekranizowana przez Wojciecha Marczewskiego w 2000[8] pod tytułem Weiser. Był członkiem polskiego PEN Clubu[9], objął funkcję wiceprezesa tej organizacji[10].

Na podstawie jego twórczości powstały spektakle teatralne[3]: w Teatrze Telewizji Stół (2000)[11] i Srebrny deszcz (2000)[12], a także Kąpielisko ostrów (2001) w Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie[13].

Krytykował wypowiedzi księdza Henryka Jankowskiego, które oceniał, podobnie jak gdańska kuria metropolitalna, jako antysemickie[14][15]. Po stwierdzeniu, że przemawia on jak gauleiter, gensek, a nie jak kapłan, duchowny wytoczył mu proces, który zakończył się korzystnie dla pisarza[16].

Zasiadał w konwencie Ruchu Stu[17]. W 1998 z listy Unii Wolności bez powodzenia kandydował na radnego Gdańska[6]. W 2010 był członkiem komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed przedterminowymi wyborami prezydenckimi[18].

Od 2019 był członkiem Rady Kultury Gdańskiej[19].

Został pochowany 7 grudnia 2023 na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku[20] (rejon IV, kwatera TAR I/2a/8)[21].

Życie prywatne

edytuj

Dwukrotnie żonaty. Był mężem Anny, z którą miał syna Juliusza. Jego drugą żoną była malarka Ida Łotocka-Huelle[6].

Twórczość

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Powieści Pawła Huelle.

Paweł Huelle był autorem następujących książek[22]:

Paweł Huelle był również współautorem scenariuszy do filmów Wróżby kumaka (2005)[36][37], NZS. Tak się zaczęło… (2005)[38], O dwóch takich, co nic nie ukradli (1999)[39].

Odznaczenia, wyróżnienia i upamiętnienie

edytuj
Odznaczenia i wyróżnienia
Upamiętnienie

Został uwieczniony jako jeden z apostołów na obrazie Ostatnia wieczerza Macieja Świeszewskiego, który umieszczono w hali przylotów gdańskiego lotniska. Obraz stanowił inspirację dla powieści pisarza pt. Ostatnia Wieczerza z 2007[51].

Poeta Janusz Szuber zadedykował Pawłowi Huellemu wiersz Krahla, wydany w tomikach poezji 19 wierszy z 2000[52] oraz Pianie kogutów z 2008[53].

W 2024 na jednym z filarów przystanku PKM Gdańsk Niedźwiednik powstał mural upamiętniający pisarza[54].

Przypisy

edytuj
  1. Łukasz Kamiński, Paweł Huelle nie żyje. Pisarz miał 66 lat [online], wyborcza.pl, 27 listopada 2023 [dostęp 2023-11-27].
  2. Jan Bończa-Szabłowski, Nie żyje Paweł Huelle. Kolibra lot ostatni, rp.pl, 27 listopada 2023 [zarchiwizowane 2023-11-27].
  3. a b c d e f Paszporty Polityki: Literatura: Paweł Huelle [online], polityka.pl, 3 listopada 2009 [dostęp 2012-08-31].
  4. Niezależne Zrzeszenie Studentów, encyklopedia-solidarnosci.pl [zarchiwizowane 2020-09-26].
  5. Kalendarium wrzesień 1981, Encyklopedia Solidarności [zarchiwizowane 2020-10-31].
  6. a b c d e f g h i j k Huelle Paweł [online], gedanopedia.pl [dostęp 2024-11-07].
  7. Teatr Miejski pełen wątków lokalnych i z Pawłem Huelle [online], trojmiasto.pl, 20 września 2011 [dostęp 2016-06-04].
  8. Weiser w bazie Filmweb [dostęp 2012-08-31].
  9. O klubie, penclub.pl [zarchiwizowane 2012-07-24].
  10. Spotkanie litewskiego i polskiego PEN Clubu [online], wilnoteka.pl, 19 października 2011 [dostęp 2021-01-21].
  11. Stół w bazie IMDb (ang.) [dostęp 2021-01-20].
  12. Srebrny deszcz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia) [dostęp 2021-01-21].
  13. Kąpielisko Ostrów, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia) [dostęp 2021-01-21].
  14. Sąd ogłosi wyrok w sprawie ks. Jankowski – pisarz Paweł Huelle [online], bankier.pl, 30 sierpnia 2005 [dostęp 2018-12-17].
  15. Marcin Kornak, Brunatna księga 1987–2009, Warszawa: Stowarzyszenie „Nigdy Więcej”, 2009, s. 105.
  16. Marcin Kornak, Brunatna księga 1987–2009, Warszawa: Stowarzyszenie „Nigdy Więcej”, 2009, s. 345.
  17. Podstawowe informacje na temat Ruchu 100, ruch100.org.pl [zarchiwizowane 1997-01-21].
  18. Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego [online], onet.pl, 16 maja 2010 [dostęp 2014-04-26].
  19. Rada Kultury Gdańskiej (kadencja 2019–2023), gdansk.pl, 28 listopada 2019 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  20. Ostatnia droga Pawła Huelle. „Wpisał obraz Gdańska na nowo w serca wielu mieszkańców” [online], gdansk.pl, 7 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-07].
  21. Paweł Huelle [online], cmentarze-gdanskie.pl [dostęp 2024-11-07].
  22. Huelle Paweł [online], biblionetka.pl [dostęp 2020-10-21].
  23. Paweł Huelle, Weiser Dawidek, Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1987, ISBN 83-215-8286-9, OCLC 24103229.
  24. Paweł Huelle, Opowiadania na czas przeprowadzki, Londyn: Puls, 1991, ISBN 0-907587-56-9, OCLC 27144066.
  25. Paweł Huelle, Wiersze, Gdańsk: TEXT, 1994, ISBN 83-85156-39-9, OCLC 39706156.
  26. Paweł Huelle, Pierwsza miłość: i inne opowiadania, Londyn: Puls Publications, 1996, ISBN 1-85917-061-7, OCLC 36962865.
  27. Paweł Huelle, Inne historie, Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 1999, ISBN 83-87316-43-1, OCLC 43456096.
  28. Paweł Huelle, Mercedes-Benz. Z listów do Hrabala, Kraków: Znak, 2001, ISBN 83-240-0114-X, OCLC 48704187.
  29. Paweł Huelle, Byłem samotny i szczęśliwy, Warszawa: Rosner & Wspólnicy, 2002, ISBN 83-89217-14-7, OCLC 51998225.
  30. Paweł Huelle, Castorp, Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2004, ISBN 83-89405-68-7, OCLC 56139470.
  31. Ostatnia Wieczerza popkultury, „Media Biznes Kultura” (3), 2017, DOI10.4467/25442554.mbk.17.023.8315, ISSN 2544-2554.
  32. Paweł Huelle, Opowieści chłodnego morza, Kraków: Znak, 2008, ISBN 978-83-240-1031-8, OCLC 269442500.
  33. Paweł Huelle, Śpiewaj ogrody, Kraków: Znak, 2014, ISBN 978-83-240-2195-6, OCLC 875639557.
  34. Paweł Huelle, Ulica świętego Ducha i inne historie, Kraków: Znak, 2016, ISBN 978-83-24021-96-3.
  35. Paweł Huelle, Talita, Kraków: Znak, 2020, ISBN 978-83-240-6082-5.
  36. Paweł Huelle o „Wróżbach kumaka” [online], onet.pl, 12 października 2004 [dostęp 2021-01-21].
  37. Wróżby Kumaka – Unkenrufe [online], krystynajanda.pl, 11 września 2005 [dostęp 2021-01-21].
  38. NZS. Tak się zaczęło… w bazie filmpolski.pl [dostęp 2021-01-20].
  39. Paweł Huelle w bazie Filmweb [dostęp 2021-01-20].
  40. M.P. z 2012 r. poz. 985
  41. Odznaczenia w 32. rocznicę Porozumień Sierpniowych, prezydent.pl, 31 sierpnia 2012 [zarchiwizowane 2012-12-21].
  42. Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis [online], gov.pl [dostęp 2024-11-07].
  43. a b c Laureaci medalu św. Wojciecha, gdansk.pl [zarchiwizowane 2021-02-14].
  44. Nagroda im. Kościelskich: Laureaci [online], bn.org.pl [dostęp 2022-09-22].
  45. Laureaci Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis” [online], bip.gdansk.pl [dostęp 2024-11-07].
  46. Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury [online], gdansk.pl [dostęp 2024-11-07].
  47. Nagroda Nike 2008, nike.org.pl [zarchiwizowane 2014-03-02].
  48. Wrzeszcz Mikołaja Trzaski Pomorską Książką Roku. Nagrody „Wiatr od morza” przyznane [online], trojmiasto.pl, 28 października 2021 [dostęp 2021-10-28].
  49. Znamy laureatów Pomorskiej Nagrody Literackiej Wiatr od Morza [online], pomorskie.eu, 27 października 2021 [dostęp 2021-10-28].
  50. IV edycja literackiej nagrody Wiatr od morza. Laureatami Pawlak, Huelle, Trzaska, Gregorczyk, Jabłoński, Czaja, gdansk.pl, 27 października 2021 [zarchiwizowane 2021-10-30].
  51. Ostatnia Wieczerza [online], swieszewski.com [dostęp 2022-01-28].
  52. Janusz Szuber, 19 wierszy, Lesko: Zygmunt Nater: Handel, Usługi, Wydawnictwa, 2000, s. 11.
  53. Janusz Szuber, Pianie kogutów, Kraków: Znak, 2008, s. 88, ISBN 978-83-240-0941-1.
  54. Gustaw Płóciniak, Nowy mural na Niedźwiedniku już gotowy. Współtworzy ciekawą historię [online], pomorskie.eu, 9 maja 2024 [dostęp 2024-05-09].