Paweł Królikowski

polski aktor

Paweł Zbigniew Królikowski (ur. 1 kwietnia 1961[1][2] w Zduńskiej Woli[1], zm. 27 lutego 2020 w Warszawie[3]) – polski aktor filmowy, telewizyjny, teatralny i dubbingowy, prezenter i realizator telewizyjny oraz działacz kulturalny, w latach 2018–2020 prezes Związku Artystów Scen Polskich.

Paweł Królikowski
Ilustracja
Paweł Królikowski (2018)
Data i miejsce urodzenia

1 kwietnia 1961
Zduńska Wola

Data i miejsce śmierci

27 lutego 2020
Warszawa

Zawód

aktor, realizator telewizyjny

Współmałżonek

Małgorzata Ostrowska-Królikowska

Lata aktywności

1983–2020

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Życiorys edytuj

Wczesne lata edytuj

Urodził się i dorastał w Zduńskiej Woli jako najstarsze z trojga dzieci pary nauczycieli – Jadwigi i Jana Królikowskich[4]. Jego ojciec działał też społecznie w szkolnych klubach sportowych, przez 19 lat był prezesem zarządu miejskiego SKS[4]. Praprababka Teresa Królikowska z domu Breier (1840–1886) w połowie XIX wieku przybyła z Czech do Zduńskiej Woli[5]. Miał młodszego brata Rafała (ur. 1966), który został także zawodowym aktorem, i młodszą siostrę Anitę (ur. 1975)[4]. Od dziecka wykazywał zainteresowania aktorsko-teatralne. Chodził na zajęcia teatralne do Miejskiego Domu Kultury w Zduńskiej Woli. Pisał wiersze i scenariusze. Uczęszczał do zduńskowolskiej Szkoły Podstawowej nr 3[4]. Po skończeniu II Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Pawła II w Zduńskiej Woli zdawał do szkoły teatralnej, ale zapomniał wziąć ze sobą świadectwo dojrzałości[4], przez co nie został dopuszczony do egzaminów. By uchronić się przed wojskiem, zaczął się uczyć w Studium Hodowlanym w Sędziejowicach[4]. Dostał się na studia na Wydziale Aktorskim filii krakowskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej we Wrocławiu, którą ukończył w 1987[4].

Kariera edytuj

Jego pierwszą rolą ekranową był chuligan w filmie dla dzieci i młodzieży Dzień kolibra (1984), który został wyróżniony na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym dla Dzieci w Chicago. W czasie studiów zagrał w telefilmie Łukasza Wylężałka Ludożerca (1987), przygodowym Opowieść Harleya (1987), gdzie skomponował i napisał tekst piosenki Mój Harley, oraz dramacie Pantarej (1987) w roli narkomana.

W 1987 związał się z Teatrem Studyjnym'83 im. Juliana Tuwima w Łodzi (1987–1990), w którym zadebiutował rolą Konduktora w spektaklu Lewisa Carrolla Przygody Alicji w krainie czarów. Następnie wraz z żoną przeprowadził się do Wrocławia. W Oddziale Regionalnym Telewizji Wrocław TVP3 reżyser Jan Jakub Kolski zaproponował mu zrobienie własnego programu. Podjął więc pracę w ośrodku telewizyjnym, realizując przez trzynaście lat programy dla młodych widzów – Truskawkowe studio (1990–2000), do którego napisał ponad sto piosenek i cykl dokumentalny To twoja droga (2000–2002). W 1991 wystąpił na scenie Wrocławskiego Teatru Współczesnego im. Edmunda Wiercińskiego w musicalu Bertolta Brechta Opera za trzy grosze jako żebrak.

Powrócił na szklany ekran rolą dziennikarza w serialu Czwarta władza (2004). Następnie zagrał postać charyzmatycznego, pełnego energii lekarza onkologa profesora Sławomira Starzyńskiego w telenoweli TVP2 Na dobre i na złe (2005–2006). Telewidzowie mogli go oglądać w roli nieugiętego policjanta Igora Rosłonia (w jednym z odcinków nazwanego Jaworek) w serialu TVP2 PitBull (2007–2008), w roli zakamuflowanego gliniarza w serialu Fałszerze – powrót Sfory (2006) oraz Kusego w serialu TVP1 Ranczo (2006–2009, 2011–2016), za którą otrzymał w 2007 statuetkę „Melonika” dla najlepszego aktora komediowego na Festiwalu Dobrego Humoru w Gdańsku.

Był inicjatorem i dyrektorem artystycznym Festiwalu Kultury i Piosenki Polsko-Czeskiej w Kudowie-Zdroju, w 2020 impreza ta została nazwana jego imieniem[6]. 16 kwietnia 2018 został wybrany na prezesa Związku Artystów Scen Polskich, zastępując Olgierda Łukaszewicza[7]. 21 lutego 2020 złożył rezygnację z pełnionej funkcji[8].

Był uczestnikiem trzech odcinków programu Kocham cię, Polsko! (w 2009, 2016 i 2018). W latach 2014–2019 zasiadał w jury programu rozrywkowego Polsatu Twoja twarz brzmi znajomo.

Życie prywatne edytuj

 
Grób Pawła Królikowskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie
 
Grób Pawła Królikowskiego po pogrzebie na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

W wieku 21 lat, na egzaminach do wrocławskiej szkoły aktorskiej, poznał swoją przyszłą żonę, aktorkę Małgorzatę Ostrowską, powszechnie znaną z roli Grażyny Lubicz w telenoweli TVP1 Klan. Zawarli związek małżeński w 1988 w Łodzi. Mieli piątkę dzieci; trzech synów: Antoniego (ur. 1989), Jana (ur. 1992) i Ksawerego (ur. 2007) oraz dwie córki: Julię (ur. 1999) i Marcelinę (ur. 2001). Z pozamałżeńskiego związku miał syna Macieja[9][10]. Razem z żoną wcielili się w role w wyreżyserowanym przez syna Antoniego filmie krótkometrażowym Noc życia (2010), do którego muzykę skomponował ich drugi syn Jan[11].

Choroba i śmierć edytuj

W 2015 przeszedł zabieg usunięcia tętniaka mózgu. Operacji neurochirurgicznej musiał się poddać również w 2019 z powodu ujawnionego guza mózgu[12]. Zmarł 27 lutego 2020 w Warszawie w wieku 58 lat[3]. Został pochowany 5 marca 2020 w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera G, rząd TUJE, grób 51)[13] w Warszawie. Pośmiertnie został odznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla kultury polskiej (2020)[14][15].

Filmografia edytuj

  Filmy fabularne
Rok Tytuł Reżyser Rola
1983 Dzień kolibra Ryszard Rydzewski chuligan
1985 Pantarej Krzysztof Sowiński Rysiek Sędzimirski „Pantarej”
1987 Opowieść Harleya Wiesław Helak muzyk
1987 Ludożerca Łukasz Wylężałek Helmut
1988 Niezwykła podróż Baltazara Kobera Wojciech Jerzy Has kleryk
1989 Powrót wabiszczura Zbigniew Rebzda „turysta”
1990 Zakład Teresa Kotlarczyk Tomek Koziel
1989 Kramarz Andrzej Barański młody kramarz
1993 Magneto Jan Jakub Kolski Edzik
1994 Cudowne miejsce Jan Jakub Kolski milicjant Jancio
2000 Wyrok na Franciszka Kłosa Andrzej Wajda ksiądz
2001 Blok.pl Marek Bukowski Arkadiusz Kowalski
2003 Lichter Hans-Christian Schmid Czesław
2003 Ciało Tomasz Konecki, Andrzej Saramonowicz mężczyzna z Sopotu
2004 Trzeci Jan Hryniak policjant
2004 Teraz ja Anna Jadowska Mirek
2004 Długi weekend Robert Gliński kierowca „Randki w ciemno”
2006 Wszyscy jesteśmy Chrystusami Marek Koterski kolega Adasia z „Jutrzenki” w młodości
2006 S@motność w sieci Witold Adamek barman
2007 Ranczo Wilkowyje Wojciech Adamczyk Kusy
2007 Dlaczego nie! Ryszard Zatorski ojciec Małgosi
2009 Projekt dziecko, czyli ojciec potrzebny od zaraz Adam Dobrzycki Janek, pracownik warsztatu Piotra
2009 Hel Kinga Dębska Piotr
2010 Trzy minuty. 21:37 Maciej Ślesicki ojciec chłopaka
2010 Cisza Sławomir Pstrong Robert
2010 Dancing for you Roland Rowiński Alex
2011 Ki Leszek Dawid szef
2012 Bez wstydu Filip Marczewski poseł
2013 Mazurek Julia Kolberger Stefan, były mąż Urszuli
2013 Gabriel Mikołaj Haremski Raszyński
2015 Excentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy Janusz Majewski Zagaj, członek bandu
2016 Pitbull. Nowe porządki Patryk Vega Igor Rosłoń, szef agencji detektywistycznej „Niebiescy”
2019 Sługi wojny Mariusz Gawryś pułkownik Zbigniew Dolecki
2019 My Name is Sara Steven Oritt Iwan
  Seriale telewizyjne
Rok Tytuł Reżyser Rola
1996 Maszyna zmian. Nowe przygody Andrzej Maleszka redaktor (odc. 4)
2002 Samo życie różni Fajkowski, trener boksu w Klubie Sportowym „Sparta”
2003 Kasia i Tomek Jurek Bogajewicz lekarz (Seria III/odc. 31)
2003–2005 Defekt Maciej Dutkiewicz policyjny informatyk (Seria II)
2004 Kryminalni różni właściciel kafejki internetowej (odc. 8)
2004 Czwarta władza Witold Adamek Leszek Kwieciński, dziennikarz „Zbliżeń”
2005–2006, 2010, 2013 Na dobre i na złe różni profesor Sławomir Starzyński
2005–2006 Tango z aniołem Tomasz Konecki, Andrzej Saramonowicz poseł Roman Barczyk
2006 S@motność w sieci Witold Adamek barman
2006–2009, 2011–2016 Ranczo Wojciech Adamczyk Jakub „Kusy” Sokołowski
2006 Królowie śródmieścia Anna Jadowska, Maciej Migas, Bartosz Konopka menadżer (odc. 1 i 2)
2006 Fałszerze – powrót Sfory Wojciech Wójcik Polk
2006–2007 Pogoda na piątek Ryszard Brylski, Mariusz Palej terapeuta Przemek Górski (Seria I)
2007–2008 Pitbull różni komisarz Igor Rosłoń
2007 Odwróceni różni Janusz Ber „Beria”
2007 Kryminalni różni Jerzy Kokiński „Kokino”, szef agencji (odc. 79)
2007 Ja wam pokażę! Denis Delic redaktor naczelny
2007 Hela w opałach Andrzej Kostenko, Magda Targosz, Patrick Yoka Michał Jastrzębski, kręgarz w przychodni (odc. 32 i 35)
2007 Ekipa Agnieszka Holland, Magdalena Łazarkiewicz, Kasia Adamik interesant (odc. 12)
2009 Przystań Filip Zylber policjant Michał Potrzebny
2010 M jak miłość różni ksiądz Maciej Olszewski
2011 Szpilki na Giewoncie Robert Wichrowski, Filip Zylber Michał Skorupa, brat Jędrka
2011 Ojciec Mateusz różni Leszek Zadurski, ojciec Wojtka (odc. 81)
2011 Instynkt Patryk Vega komendant Jan Rogoż
2012 Hotel 52 Michał Kwieciński, Grzegorz Kuczeriszka Ryszard Wojan (odc. 63)
2013–2014 To nie koniec świata Łukasz Jaworski burmistrz Władysław Pietrzyk
2013–2014 Przyjaciółki Grzegorz Kuczeriszka alkoholik Krzysztof
2013 Ojciec Mateusz różni Balcer (odc. 119)
2013–2014 Wrzuć na luuuz Małgorzata Kosturkiewicz Wojtek
2016 Kaprys Losu Piotr Trzaskalski Makowski, uczestnik terapii par prowadzonej przez psycholog Zuzannę Zawadę
2016 Belfer Łukasz Palkowski, Krzysztof Łukaszewicz, Maciej Bochniak komendant Sławomir Słota
2017, 2019–2020 Ojciec Mateusz różni Paweł Winkler (odc. 229, 286 i 294)
2017 Druga szansa Michał Gazda, Łukasz Kośmicki Dariusz Zubek, brat Zeita
2017 Sługi wojny Mariusz Gawryś pułkownik Zbigniew Dolecki (odc. 2 i 3)
2020 W rytmie serca różni Bogusław Horosiewicz, właściciel firmy „Horosiewicz i Syn Ramy do luster i obrazów” (odc. 64, 65 i 68)

Dyskografia edytuj

Odznaczenia i nagrody edytuj

Upamiętnienie edytuj

  • W 2022 r. imieniem Pawła Królikowskiego nazwano skwer w Zduńskiej Woli[25][26].

Przypisy edytuj

  1. a b Paweł Królikowski. ČSFD.cz. [dostęp 2016-07-22]. (cz.).
  2. Paweł Królikowski. Listal. [dostęp 2016-07-22]. (ang.).
  3. a b Kacper Rogacin, Paweł Królikowski nie żyje. Zmagał się z chorobą neurologiczną. Miał 58 lat [online], Polska Times, 27 lutego 2020 [dostęp 2020-02-27].
  4. a b c d e f g Anna Gronczewska: Królikowscy ze Zduńskiej Woli. „Dziennik Łódzki”, 6 marca 2020. [dostęp 2021-08-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-09)]. (pol.).
  5. Genealogy – Geni – private profile – Genealogy [online], www.geni.com [dostęp 2020-03-03] (ang.).
  6. Festiwal Kultury i Piosenki Polsko-Czeskiej im. Pawła Królikowskiego [online], muzyka.interia.pl [dostęp 2021-04-10] (pol.).
  7. Paweł Królikowski nowym prezesem ZASP. interia.pl, 2018-04-17. [dostęp 2018-04-29].
  8. Paweł Królikowski wycofuje się z pracy [online], fakt.pl, 21 lutego 2020 [dostęp 2020-02-27].
  9. Paweł Królikowski nie ukrywał szóstego dziecka. Mówił o nim w wywiadzie. plejada.pl. [dostęp 2023-08-01]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  10. Paweł Królikowski miał nieślubnego syna. Żona aktora odnosi się do sprawy. plejada.pl. [dostęp 2023-08-01]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  11. filmpolski.pl: Noc życia.
  12. Paweł Królikowski otarł się o śmierć. Interweniował neurochirurg. [dostęp 2019-09-11].
  13. Tłumy na pogrzebie Pawła Królikowskiego. Rodzinę wsparli przyjaciele. [w:] Plejada.pl [on-line]. plejada.pl, 2020-03-05. (pol.).
  14. M.P. z 2020 r. poz. 449
  15. a b Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski dla śp. Pawła Królikowskiego. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 2020-03-05].
  16. Płyta do zjedzenia – Various Artists. Empik. [dostęp 2015-05-07].
  17. Płyta do zjedzenia. Fundacja Szczęśliwe Macierzyństwo, październik 2012. [dostęp 2015-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 maja 2015)].
  18. Płyta do zjedzenia. Polskie Radio S.A., 7 marca 2013. [dostęp 2015-05-07].
  19. Kołysanki naszego dzieciństwa + CD – Opracowanie zbiorowe. Empik. [dostęp 2015-05-07].
  20. Kołysanki Naszego Dzieciństwa + CD (Gwiazdy śpiewają). Wydawnictwo Martel. [dostęp 2015-05-07].
  21. Piosenki na każdą okazję + CD – Opracowanie zbiorowe. Empik. [dostęp 2015-05-07].
  22. Piosenki Na Każdą Okazję + CD (Gwiazdy śpiewają). Wydawnictwo Martel. [dostęp 2015-05-07].
  23. a b Koncerty w Trójce vol. 9 – Paweł Królikowski i Goście „Uczucia nieparzyste”. Polskie Radio S.A., 6 grudnia 2013. [dostęp 2015-05-06].
  24. Glorie Artis dla wybitnych przedstawicieli polskiej kultury. mkidn.gov.pl, 12 lipca 2018. [dostęp 2019-09-15].
  25. Uchwała nr XLVI/754/22 Rady Miasta Zduńska Wola [online], Rada Miasta Zduńska Wola (Rejestr Uchwał), 17 lutego 2022 [dostęp 2023-06-13].
  26. Włodzimierz Rychliński, Skwer Pawła Królikowskiego w Zduńskiej Woli otwarty z udziałem rodziny aktora [online], 16 czerwca 2022 [dostęp 2023-06-13].

Bibliografia edytuj