Pawieł Kriukow

radziecki generał-major lotnictwa

Pawieł Pawłowicz Kriukow (ros. Па́вел Па́влович Крю́ков, ur. 2 grudnia?/15 grudnia 1906 we wsi Biriewo w guberni moskiewskiej, zm. 11 listopada 1974 w Moskwie) – radziecki lotnik wojskowy, generał major lotnictwa, Bohater Związku Radzieckiego (1943).

Pawieł Kriukow
Па́вел Па́влович Крю́ков
generał major lotnictwa generał major lotnictwa
Data i miejsce urodzenia

15 grudnia 1906
Biriewo, gubernia moskiewska

Data i miejsce śmierci

11 listopada 1974
Moskwa

Przebieg służby
Lata służby

1932–1956

Siły zbrojne

Armia Czerwona
Armia Radziecka

Formacja

Wojskowe Siły Powietrzne

Główne wojny i bitwy

bitwa nad Chałchin-Goł,
front wschodni (II wojna światowa)

Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego
Order Lenina Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Suworowa II klasy (ZSRR) Order Suworowa III klasy (ZSRR) Order Kutuzowa II klasy (ZSRR) Order Czerwonej Gwiazdy Medal „Za zasługi bojowe” Medal jubileuszowy „W upamiętnieniu 100-lecia urodzin Władimira Iljicza Lenina” Medal „Za obronę Kaukazu” Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945” Medal „Za wyzwolenie Warszawy” Medal „Za zdobycie Berlina” Medal „Za wyzwolenie Pragi” Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk Krzyż Wojenny Czechosłowacki 1939

Życiorys edytuj

Pracował jako robotnik rolny i cieśla, od 1925 mieszkał w Moskwie, gdzie pracował jako kelner, cieśla i stolarz. W styczniu 1932 ukończył rabfak (fakultet robotniczy) im. Artioma, od stycznia do czerwca 1932 studiował w Akademii Górniczej, następnie służył w Armii Czerwonej, w grudniu 1932 ukończył Leningradzką Szkołę Sił Wojskowo-Powietrznych, a 1934 wojskową szkołę lotników w mieście Engels, lotnik Zabajkalskiego Okręgu Wojskowego. Od maja 1936 do czerwca 1937 był młodszym lotnikiem 5 eskadry lotniczej w Mongolii, 28 kwietnia 1938 mianowany starszym porucznikiem, 1939 brał udział w bitwie nad Chałchin-Goł, w maju-czerwcu 1939 był komisarzem eskadry lotniczej 22 niszczycielskiego pułku lotniczego, 22 czerwca 1939 został zestrzelony, jednak zdołał wyskoczyć na spadochronie; leczył się w szpitalu w Czycie. Później był zastępcą dowódcy eskadry w Odeskim Okręgu Wojskowym, 1939-1941 zaocznie studiował w Akademii Wojskowo-Politycznej, od 1941 brał udział w wojnie z Niemcami. Od czerwca 1941 do lipca 1943 dowódca eskadry 55 (od marca 1942: 16) niszczycielskiego pułku lotniczego, od 31 stycznia 1942 awansowany na kapitana, a 27 lipca 1942 na majora, od lipca do października 1943 lotnik-inspektor ds. techniki 9 Gwardyjskiej Niszczycielskiej Dywizji Lotniczej, od października 1943 do września 1944 dowódca 104 Gwardyjskiego Niszczycielskiego Pułku Lotniczego, 13 listopada 1943 mianowany podpułkownikiem. Od września 1944 do stycznia 1945 zastępca dowódcy 9 Gwardyjskiej Niszczycielskiej Dywizji Lotniczej, od stycznia do maja 1945 dowódca 23 Gwardyjskiej Niszczycielskiej Dywizji Lotniczej, od 21 lutego 1945 pułkownik. Walczył na Froncie Południowym, Froncie Zakaukaskim, Północno-Kaukaskim, ponownie Południowym, 4, 2 i 1 Froncie Ukraińskim. Brał udział w walkach obronnych na południu Ukrainy, w obronie Kaukazu, wyzwoleniu Kubania, Donbasu, Melitopola, południowej części Lewobrzeżnej Ukrainy, w operacji jassko-kiszyniowskiej, operacji lwowsko-sandomierskiej, sandomiersko-śląskiej, dolnośląskiej, berlińskiej i praskiej.

„Za męstwo i bohaterstwo przejawiane w bojach” uchwałą Prezydium Rady Najwyższej ZSRR z 24 maja 1943 został uhonorowany tytułem Bohatera ZSRR.

Po wojnie kontynuował służbę w siłach powietrznych, dowodził niszczycielskimi dywizjami lotniczymi w Austrii, Bułgarii i Rumunii, 1951 ukończył Wojskową Akademię Sztabu Generalnego, zastępca dowódcy i dowódca 65 Korpusu Lotniczego, 1953 mianowany generałem majorem lotnictwa. Od stycznia do września 1954 starszy inspektor ds. przygotowania operacyjno-taktycznego lotnictwa niszczycielskiego Inspekcji Nadmorskiego Okręgu Wojskowego, od września 1954 do maja 1956 starszy doradca wojskowy w Korei Północnej, od lipca 1956 w rezerwie.

Odznaczenia edytuj

I radzieckie medale jubileuszowe.

Przypisy edytuj

  1. Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза начальствующему составу Военно-Воздушных сил Красной Армии» от 24 мая 1943 года // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1943. — 31 мая (№ 20 (226)). — С. 1

Bibliografia edytuj