Peacock

gwiazda w gwiazdozbiorze Pawia

Peacock (Alfa Pavonis, α Pav) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Pawia. Odległa od Słońca o ok. 179 lat świetlnych.

Peacock
α Pavonis
Ilustracja
Położenie gwiazdy w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Paw

Rektascensja

20h 25m 38,857s[1]

Deklinacja

−56° 44′ 06,32″[1]

Paralaksa (π)

0,01824 ± 0,00052[1]

Odległość

178,6 ± 5,2 ly
54,8 ± 1,6[2] pc

Wielkość obserwowana

1,94m[2]

Ruch własny (RA)

6,90 ± 0,44 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

−86,02 ± 0,32 mas/rok[1]

Prędkość radialna

2,0 ± 0,9 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Typ widmowy

B2 IV[1] lub B3 V[2]

Masa

5–6[3] M

Promień

4,4[3] R

Wielkość absolutna

−1,75m[2]

Jasność

2100 L[3]

Prędkość obrotu

39 km/s[3]

Temperatura

18 700 K[3]

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

Centrum Galaktyki

Półoś wielka

6884[2] pc

Mimośród

0,0798[2]

Alternatywne oznaczenia
2MASS: J20253886-5644062
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 764
Boss General Catalogue: GC 28374
Katalog Henry’ego Drapera: HD 193924
Katalog Hipparcosa: HIP 100751
Katalog jasnych gwiazd: HR 7790
SAO Star Catalog: SAO 246574
CPD−57°6974

Nazwa edytuj

Gwiazda ta nie jest widoczna na północ od równoleżnika 32° N (w tym z całej Europy) i leży zbyt daleko na południowej półkuli nieba, żeby starożytni greccy obserwatorzy znali ją i nazwali. Nazwa gwiazdy wywodzi się z języka angielskiego i oznacza „paw”, co jest oczywistym nawiązaniem do gwiazdozbioru, w którym się znajduje[3]. Została wprowadzona w latach 30. XX wieku przez HM Nautical Almanac Office, jako że lotnicy Royal Air Force wykorzystywali tę gwiazdę w astronawigacji[4]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Peacock dla określenia tej gwiazdy[5].

Charakterystyka obserwacyjna edytuj

Jest to jasna gwiazda, jej obserwowana wielkość gwiazdowa to 1,94m, a wielkość absolutna jest równa −1,75m[2]. Przy tym jest to gwiazda spektroskopowo podwójna[3][1].

Charakterystyka fizyczna edytuj

Główny składnik (Aa) należy do typu widmowego B. Bywa klasyfikowany jako podolbrzym (B2 IV)[1] lub gwiazda ciągu głównego (B3 V)[2]. W zakresie widzialnym jest ona 450 razy jaśniejsza od Słońca, ale przy temperaturze równej około 18 700 K emituje ona dużo promieniowania w zakresie ultrafioletu; jej jasność bolometryczna jest łącznie 2100 razy większa niż jasność Słońca. Promień tej gwiazdy, zarówno oszacowany na podstawie modeli gwiazd jak i zmierzony bezpośrednio, jest ok. 4,4 raza większy niż promień Słońca. Masa tej gwiazdy jest 5-6 razy większa od masy Słońca, co oznacza, że zakończy ona życie jako masywny biały karzeł. Niska zawartość deuteru w tej gwieździe jest wskazówką, że ten izotop wodoru jest zużywany w reakcjach jądrowych w gwieździe[3].

Drugi składnik (Ab), o którym niewiele wiadomo, wykonuje pełny obieg wokół większego towarzysza w ciągu zaledwie 11,8 dnia, co wskazuje, że jest odległy od jaśniejszej gwiazdy o około 0,21 au. Płaszczyzna układu jest niemal prostopadła do kierunku obserwacji[3].

Peacock ma także trzy optyczne towarzyszki 9–10 wielkości gwiazdowej, oddalone o od 1 do 4 minut kątowych[6].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i Peacock w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g h Anderson E., Francis C.: HIP 100751. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-01-26]. (ang.).
  3. a b c d e f g h i Jim Kaler: PEACOCK (Alpha Pavonis). [w:] STARS [on-line]. [dostęp 2018-01-26]. (ang.).
  4. Donald H. Sadler: A Personal History of H.M. Nautical Almanac Office. Sidford, Devon: UK Hydrographic Office, 2008, s. 48.
  5. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-11-19. [dostęp 2018-01-26].
  6. Mason et al.: WDS J20256-5644A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.