Pelargonia pasiasta

Pelargonia pasiasta
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	bodziszkowce
Rodzina	bodziszkowate
Rodzaj	pelargonia
	Nazwa systematyczna
	Pelargonium ×hortorum L.
Synonimy
	Pelargonium zonale hort.;
	Pelargonium zonale hort.;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pelargonia pasiasta, pelargonia rabatowa, geranium muszkatel (Pelargonium × hortorum) – mieszaniec dwóch gatunków pelargonii: P. zonale i P. inquinans. Obydwa te gatunki pochodzą z południowej części Afryki Południowej, ich mieszaniec jest powszechnie uprawiany jako roślina ozdobna. Wszystkie znajdujące się w uprawie ozdobne odmiany pelargonii są mieszańcami.

Morfologia edytuj

Łodyga: Gruba, wzniesiona, rozgałęziona.

Liście: Ulistnienie naprzemianległe. Liście pojedyncze, długoogonkowe o nerkowatym kształcie i pofalowanych brzegach, miękko owłosione. Ich charakterystyczną cechą odróżniającą je od innych mieszańców pelargonii jest mniej lub bardziej widoczny rysunek (pierścień) na liściach, przeważnie brązowy.

Kwiaty: Zebrane w baldachy w różnych kolorach; od białego poprzez łososiowy, różowy i czerwony do fioletowego. Mogą być u różnych odmian pojedyncze lub pełne. Przeważnie mają symetrię dwuboczną; 2 górne płatki korony są szersze i dłuższe, a także inaczej zabarwione, pręcików jest 10, część z nich lub wszystkie są zmarniałe^[3].

Gatunki podobne: Pelargonia wielkokwiatowa – ma bardzo podobny pokrój, ale kwiaty ma wyraźnie większe a liście bez rysunku. Bardzo podobne kwiaty ma też pelargonia bluszczolistna – tę najłatwiej odróżnić po zwisających pędach.

Zobacz też: pelargonia pachnąca.

Biologia edytuj

Bylina. Cała roślina z wyjątkiem kwiatów wydziela charakterystyczny zapach. Kwitnie bardzo długo (przez całe lato) i obficie, jednak większość uprawianych odmian nie wytwarza nasion. W ciągu roku przyrasta około 25–30 cm. Jest rośliną długowieczną, jednak starsze okazy stają się nieładne, gdyż ogałacają się dołem z liści i kwitną słabiej.

Zastosowanie edytuj

Jest uprawiana jako roślina ozdobna, głównie jako roślina doniczkowa w mieszkaniach oraz w różnego rodzaju pojemnikach na balkonach, parapetach okiennych, werandach. Walorami tej rośliny są ładne i długo kwitnące kwiaty oraz ozdobne liście. Ostatnio w kompozycji z innymi gatunkami roślin bywa uprawiana również jako roślina rabatowa.

Uprawa edytuj

Wymagania. Jest łatwa w uprawie. Potrzebuje silnego światła, może to być bezpośrednie oświetlenie słoneczne. Lubi suchą atmosferę i dużo przestrzeni, nie należy jej zraszać, gdyż powoduje to jej gnicie. Jako podłoże najlepsza jest ziemia torfowa lub gliniasta. Uprawiana w mieszkaniu latem dobrze toleruje temperaturę pokojową, zimą lepiej jest wynieść ją do zimniejszego pomieszczenia o temperaturze nie przekraczającej 16 °C.
Zabiegi uprawowe. W lecie rośliny w mieszkaniu podlewa się 2–3 razy w tygodniu, pelargonie rosnące na polu w pełnym słońcu podlewa się codziennie (rano lub wieczorem). Latem nawozi się rozcieńczonym płynnym wieloskładnikowym nawozem co 2 tygodnie lub stosuje się długotrwale działające pałeczki nawozowe wkładane do podłoża. Przekwitnięte kwiatostany i uschnięte liście usuwa się, gdyż szpecą roślinę. Na wiosnę roślinę przycina się.
Rozmnażanie. Przede wszystkim przez sadzonki pędowe pobierane od połowy lipca do połowy sierpnia. Ścięte sadzonki przez kilka godzin pozostawia się, by obeschła powierzchnia cięcia, potem zanurza w ukorzeniaczu, sadzi w podłożu z torfu i pasku w stosunku 1:1 oraz trzyma w słonecznym i ciepłym pomieszczeniu (najlepiej w szklarni, inspekcie). Przylistki na sadzonkach usuwa się, gdyż często gniją. Ukorzenianie trwa w dobrych warunkach do 3 tygodni. Ostatnio pojawiają się odmiany, które można rozmnażać z nasion. Wysiane w piaszczystym podłożu łatwo kiełkują w temperaturze 16–18 °C.

Zobacz też: nawożenie.

Odmiany (wybór) edytuj

o białych kwiatach: 'Blutenschnee', 'Moreton White', 'Weiss'
o łososiowych kwiatach: 'Ania', 'Erfolg', 'Lachs', 'Salmon Irene'
o różowych kwiatach: 'Pico', 'Rosa Karl', 'Zorbig'
o pomarańczowoczerwonych kwiatach: 'Jubileuszowa', 'Maryla'
o czerwonych kwiatach: 'Dietzmanns Diamont', 'Drezdner', 'Irene', 'Rubin'

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-02] (ang.).
↑ Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.

Bibliografia edytuj

Dawid Longman: Pielęgnowanie roślin pokojowych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1997. ISBN 83-09-01559-3.
Bolesław Chlebowski, Kazimierz Mynett: Kwiaciarstwo. Warszawa: PWRiL, 1983. ISBN 83-09-00544-X.

Linki zewnętrzne edytuj

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-02] (ang.).

[3] Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.

[1]

[2]

[3]