Pentaphragmataceae
Pentaphragmataceae – rodzina roślin z rzędu astrowców. Jest to takson monotypowy, z jednym rodzajem Pentaphragma Wall. ex G. Don (1834) obejmującym od 25[3] do 30[4] gatunków. Występują one w południowo-wschodniej Azji – od południowych Chin poprzez Półwysep Indochiński, Filipiny i inne wyspy Archipelagu Malajskiego, po Nową Gwineę[3][4]. Są to słabo poznane rośliny zielne o niewielkim znaczeniu ekonomicznym – liście niektórych gatunków spożywane są jako warzywo[4].
| ||
 Pentaphragma begoniaefolium | ||
| Systematyka[1] | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | rośliny | |
| Klad | rośliny naczyniowe | |
| Klad | Euphyllophyta | |
| Klad | rośliny nasienne | |
| Klasa | okrytonasienne | |
| Rząd | astrowce | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Pentaphragmataceae J. Agardh Theoria Syst. Pl.: 95. Apr-Sep 1858[2] | ||
| Typ nomenklatoryczny | ||
| Pentaphragma Wall. ex G. Don[2] | ||
MorfologiaEdytuj
- Pokrój
- Byliny o nieco mięsistych pędach, wyrastających z tęgiego, drewniejącego kłącza. Rośliny bez soku mlecznego[3].
- Liście
- Skrętoległe, wyrastają w dwóch rzędach. Blaszka liściowa jest okazała, asymetryczna u nasady, piłkowana, ząbkowana lub całobrzega[3][4].
- Kwiaty
- Promieniste i obupłciowe. Zebrane w sierpowato wygiętą wierzchotkę. Kielich tworzy 5 działek, wolnych, ale zwykle nierównych (zwykle dwie są szersze, trzy węższe). Często mają białą barwę i są trwałe. Korona, także zwykle biała, składa się z 4 lub 5 płatków, zwykle nieco mięsistych i zrośniętych, choć głęboko podzielonych, czasem wolnych. Pręciki w liczbie 5 lub 4 przylegają do rurki korony. Zalążnia jest dolna, powstaje w wyniku zrośnięcia 2–3 owocolistków i posiada odpowiednią do ich liczby liczbę komór, w których znajdują się liczne zalążki. Słupek jest krótki i tęgi, zwieńczony okazałym, główkowatym lub stożkowatym znamieniem[4][3].
- Owoce
- Jagody z zachowanym na szczycie kielichem, zawierające liczne, drobne nasiona[4].
SystematykaEdytuj
- Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)
Rodzina zaliczona do rzędu astrowców Asterales reprezentującego klad astrowych w obrębie okrytonasiennych[1]. W obrębie rzędu pozycja filogenetyczna jest niejasna, część analiz danych molekularnych świadczy o tym, że należy do kladu obejmującego rodziny Rousseaceae i Campanulaceae[4], ewentualnie przedstawiana jest jako siostrzana dla pozostałych rodzin w rzędzie, stanowiąc w ich obrębie klad bazalny[1].
| astrowce |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Podział rodziny
Klasyfikacja rodzaju jest niepewna, The Plant List podaje tylko dwa gatunki jako zweryfikowane[5].
- rodzaj: Pentaphragma Wall. ex G. Don (1834)
- Pentaphragma sinense Hemsl. & E.H. Wilson
- Pentaphragma spicatum Merr.
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b c Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2018-12-18].
- ↑ a b Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – P. Cornell University. [dostęp 2016-04-07].
- ↑ a b c d e Deyuan Hong & Nicholas J. Turland: Pentaphragmataceae. W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2016-04-07].
- ↑ a b c d e f g Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 248. ISBN 1-55407-206-9.
- ↑ Pentaphragma. W: The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2016-04-07].