Peter Pett
Peter Pett (ur. 1610, zm. 1672) – angielski XVII-wieczny szkutnik i drugi komisarz do spraw floty w Chatham (w latach 1647–1668).
Peter Pett był synem Phineasa Petta, głównego szkutnika (Master Shipwright) w Chatham, pochodzącego ze słynnej angielskiej rodziny szkutników z czasów Tudorów i Stuartów, znanych jako "dynastia Pettów". Pozycja zajmowana przez jego ojca ułatwiła mu karierę, kiedy zdecydował się kontynuować rodzinną tradycję, należy jednak podkreślić, że ucząc się od Phineasa, Peter okazał się zdolnym szkutnikiem. Peter Pett pracował pod kierunkiem ojca przy projekcie i budowie, wodowanego w 1637 roku "Sovereign of the Seas". W 1641 roku Peter Pett przebudował w stoczni w Woolwich, zbudowany przed laty przez jego ojca, "Prince Royal". W 1645 roku, na prywatne zamówienie hrabiego Warwick, Peter Pett zbudował w Ratcliffe, na wzór fregat korsarskich z Dunkierki, okręt IV rangi "Constant Warwick", uważany za pierwszą angielską fregatę (zakupiony następnie przez marynarkę wojenną Republiki w 1649).
W 1647 roku Peter Pett został mianowany drugim komisarzem do spraw floty w Chatham, obejmując obok dotychczasowych spraw projektowych, funkcje administracyjne. W czasie Republiki Angielskiej (Commonwealth of England, 1649–1660), Pett, dysponujący dużą wiedzą i doświadczeniem, nadal pracował nad wieloma projektami okrętów dla floty Commonwealthu, takimi jak wodowana w Deptford w 1650 fregata III rangi "Fairfax" (należąca do typu Speaker) oraz fregata IV rangi "Ruby" (wodowana w Deptford w 1651). Potwierdzeniem umiejętności Petta jako szkutnika była budowa flagowego okrętu okresu Protektoratu, liniowca I rangi "Naseby" (późniejszy HMS "Royal Charles" (1655) – bardzo udanego jako żaglowiec (według ówczesnych opisów „nadzwyczajny okręt w swojej kategorii, wybijający się w większości przymiotów”).
Po restauracji monarchii w Anglii w 1660 roku Peter Pett zachował swoje stanowisko i kontynuował karierę jako urzędnik królewski. Podczas drugiej wojny angielsko-holenderskiej, w 1667 roku miał miejsce atak na Medway, katastrofalny dla angielskiej floty. Peter Pett, oskarżony o niedopełnienie obowiązków i obwiniany za niedostateczną ochronę floty w Chatham, został zmuszony do ustąpienia ze stanowiska komisarza floty. W oczach ówczesnej opinii publicznej było jasne, że Pett stał się kozłem ofiarnym z powodu niekompetencji wyższych rangą dowódców floty, nie wyłączając króla Karola II, czego dowodzi satyryczny wiersz napisany przez polityka i poetę Andrew Marvella, członka Parlamentu, szydzący z osób w rzeczywistości odpowiedzialnych za klęskę[a].
Peter Pett wycofał się z życia publicznego, zmarł kilka lat później w 1672 roku.
Uwagi edytuj
- ↑ Żaden z wysokich rangą dowódców nie został pociągnięty do odpowiedzialności, chociaż ich zaniedbania były powszechnie znane (niekompetencja, korupcja). Efektem tego była chociażby utrata flagowego okrętu floty "Royal Charles" w kompromitujących okolicznościach – w czasie rajdu Holendrów w górę rzeki Medway został on przez nich zdobyty 2 czerwca 1667 bez żywej duszy na pokładzie, gdyż angielski oddział, który miał go bronić (lub w razie potrzeby spalić), uciekł na widok pierwszej holenderskiej łodzi z żołnierzami.
Bibliografia edytuj
- Brian Lavery, Ships of the Line Volume I: Development of the Battlefleet 1650–1850, Naval Institute Press, Annapolis 1986
- N.A.M. Rodger, The Command of the Ocean: A Naval History of Britain, 1649–1815, W. W. Norton & Company 2005
- Rif Winfield, British Warships in the Age of Sail 1603–1714: Design Construction, Careers and Fates, Seaforth Publishing 2009