Petrynał (ekspoeta, koza) – pojęcie odnoszące się do dwóch różnych typów ręcznej broni palnej: lekkiej średniowiecznej rusznicy lub nowożytnego pierwowzoru pistoletu[1].

Petrynał średniowieczny edytuj

 
Petrynał średniowieczny z końca XIV w.

Petrynał średniowieczny był rodzajem lekkiej rusznicy, charakteryzującej się krótką lufą i długą wąską kolbą, którą strzelec mógł oprzeć o napierśnik zbroi. Używany w Europie od XIV do XV w.[2][1].

Petrynał nowożytny edytuj

 
Petrynał nowożytny z XVI w.

Petrynał nowożytny był bronią nieco dłuższą od pistoletu i wyposażoną najczęściej w zamek kołowy. Charakteryzował się mocno wygiętą w dół kolbą z długą i płaską stopką (używaną do oparcia broni o pierś w trakcie strzału). Petrynały tego typu używane były w Europie od XVI do XVII w. przez jazdę (w Europie Zachodniej przez arkebuzerię, a w Rzeczypospolitej Obojga Narodów przez pancernych)[1].


Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c Włodzimierz Kwaśniewicz, 1000 słów o dawnej broni palnej, wyd. 1, Warszawa: Wydawn. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987, s. 117-118, ISBN 83-11-07350-3 [dostęp 2022-06-10].
  2. petrynał, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-04-19].

Bibliografia edytuj

  • Encyklopedia techniki wojskowej. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1978, s. 480.
  • Mała encyklopedia wojskowa. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1970, s. 590.