Pięć praw Ranganathana
Prawa Ranganathana – zalecenia dotyczące pracy bibliotekarza i funkcjonowania biblioteki jako instytucji.
Historia edytuj
Po raz pierwszy Ranganathan zaprezentował swoje 5 praw podczas konferencji dla nauczycieli w Meenakshi College w Annamalai nagar. Shiyali Ramamrita Ranganathan w 1931 wydał książkę pod tytułem Five Laws of Library Science[1], w której podał 5 praw, według niego najważniejszych w zawodzie bibliotekarza. Są to:
- Książki są po to, by z nich korzystać. Oznacza to, że należy tak zlokalizować bibliotekę, wyposażyć i zorganizować aby biblioteka była atrakcyjna dla czytelnika. zgodnie z myślą Rabindranatha Tagore "Biblioteka jest wielka nie przez swe rozmiary, lecz przez kulturę usług"[2].
- Daj każdemu czytelnikowi odpowiednią dla niego książkę.
- Każda książka ma swojego czytelnika. W tym celu biblioteka powinna zapewnić wolny dostęp do półek, zbierać informacje o zainteresowaniach mieszkańców w swoim rejonie, informować czytelników o zakupionych nowościach wydawniczych. Powinna być ośrodkiem życia umysłowego[2].
- Oszczędzaj czas czytelnika. Biblioteka powinna mieć dobrze zorganizowaną służbę informacyjno-bibliograficzną aby czytelnik był sprawnie obsługiwany. Ważne jest również wykorzystanie nowoczesnych technologii.
- Biblioteka jest żywym, rozwijającym się organizmem. Biblioteka powinna się rozwijać. Należy usuwać z niej stare, zbędne zbiory i dążyć do jak najlepszej optymalnej pracy personelu zgodnie z najnowszymi trendami[2].
Pierwsze cztery prawa są ze sobą ściśle powiązane bo dotyczą użytkowników i użyteczności zbiorów bibliotecznego czyli funkcji biblioteki. Piąte różni się od nich dotyczy bowiem cech dobrej biblioteki. Według A. Dasgupty Ranganathan miał później opracować inną wersję praw w której termin książka zastąpił terminem dokument. Na bazie 5 praw powstawały inne wersje na przykład dotyczące stron www, linków, muzeów i inne[3][4].
Przypisy edytuj
- ↑ Shiyali Ramamrita Ranganathan, The Five Laws of Library Science, New Delhi [India]: Ess Ess Publications, 2006, ISBN 978-8170004981, OCLC 76884451.
- ↑ a b c Makary Sieradzki, SHIYALI RAMAMRITA RANGANATHAN (1892-1972), „Przegląd Biblioteczny” (4), 1973, s. 471-476.
- ↑ B.K. Sen, Ranganathan’s five laws, „Annals of Library and Information Studies” (55), 2008, s. 87-90.
- ↑ Tom Kwanya, LIBRARY 2.0 PRINCIPLES ANDRANGANATHAN’S FIFTH LAW [online] [dostęp 2021-01-15].