Piaseczno (powiat grójecki)
Piaseczno – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie grójeckim, w gminie Warka[5][6].
| wieś | |
 Sad wiśniowy w Piasecznie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
48 |
| Kod pocztowy |
05-660[4] |
| Tablice rejestracyjne |
WGR |
| SIMC |
0640484[5] |
Położenie na mapie gminy Warka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu grójeckiego  | |
 51°49′19″N 21°11′53″E/51,821944 21,198056[1]
| |
Wieś położona na północ od Warki, przy drodze wojewódzkiej nr 731.
Pierwsza pisana wzmianka o wsi jest z 1416 r. Jest zanotowana jako wieś książęca, wchodząca w skład wydzierżawianego starostwa wareckiego. W roku 1540 jest we władaniu Jakuba Leśniowolskiego, kasztelana warszawskiego. W spisie wsi powiatu wareckiego, wchodzącego w skład ziemi czerskiej, z roku 1578 wieś Piaseczno przynależy do parafii w Warce a dzierżawcami są: Gabriel Boniecki i Jan Zaleski.
W 1579 r. wieś wystawiła 1 wybrańca w związku z nowa ustawą o piechocie wybranieckiej. Jeden żołnierz z 20 łanów chłopskich - z dóbr królewskich. W roku 1660 jedną włókę wybraniecką, posiadał Jan Grzęda. Do jego wyprawy wojennej dokładali się mieszkańcy Wichradza.
Wieś królewska położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie wareckim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego[7].
Dzierżawcą włók wójtowskich po Gabrielu Bonieckim w roku 1623 został Maciej Boniecki, a w roku 1638 został Piotr Szynkowski.
W 1656 roku w kwietniu Stefan Czarniecki uderza na Szwedów wydając im otwartą walkę pod Warką. Szwedzi sformowali kolumnę długości 4 km, wolno posuwając się na północ. Gdy nadeszły wojska polskie czoło kolumny było w Piasecznie a ogon wychodził z Warki. Na północ od Warki była bezleśna równina, doskonały teren dla polskiej husarii. Bitwa rozegrała się na terenie ograniczonym od wschodu i północy lasem, od zachodu strumykiem w niewielkim jarze, od południa wsią Piaseczno. Bitwa trwała 2 godziny.
W czasie lustracji wsi w roku 1660 Piaseczno wchodzące w skład wareckiego starostwa -miało ogółem 29,5 włóki, z których 6 było włókami wójtowskimi z 3 chłopami, którzy odrabiali pańszczyznę po 2 dni w tygodniu a trzeci dzień dobrowolnie. Włóki wójtowskie dzierżawił Służewski, starosta horodelski, rotmistrz JKM. Wójtostwo miało dworek, zniszczony przez Szwedów. Po działaniach wojennych we wsi aż 19,5 włóki było nie obsadzone, a na 3,5 włóce było 7 chłopów płacących czynsz. Odrabiali pańszczyznę po 4 dni w tygodniu z jednej włóki. W folwarku nie było dworu. Powierzchnia folwarku to 3 pola po 3 włóki chełmińskie. Uprawiano żyto, pszenicę, jęczmień, proso, siemię konopne i lniane. Dziesięcina z tej wsi należała do kapituły poznańskiej, a z wójtostwa była przeznaczona dla księdza plebana z Warki.
W roku 1771 wareckie starostwo niegrodowe (w tym wieś Piaseczno) posiadała w dzierżawie Marianna z Zielińskich Pułaska. W roku 1827 podczas spisu w Piasecznie były 33 domy i 256 mieszkańców.
Po powstaniu styczniowym i uwłaszczeniach w roku 1869 we wsi było 48 domów (osad włościańskich) z 437 mieszkańcami zajmującymi 853 morgi oraz było 67 mórg ziemi dworskiej. We wsi funkcjonowała szkoła elementarna a wieś należała do gminy Konary.
Ofensywa zimowa wojsk rosyjskich rozpoczęła się 14 stycznia 1945. Dopiero 16 stycznia gdy Rosyjskie czołgi doszły do Grójca i tego samego dnia do Sochaczewa a Niemcom broniącym się na linii Wisły groziło okrążenie, zaczęli gwałtowny odwrót. 16 stycznia po południu Warka i pozostałe wsie były wolne. W wyniku działań wojennych Piaseczno zniknęło z powierzchni ziemi. Po wojnie odbudowano budynki gospodarcze z funduszy państwowych w jednolitym stylu.
W Piasecznie funkcjonowała szkoła podstawowa, później zmniejszona do 3-klasowej - obecnie zlikwidowana a dzieci uczą się w szkołach w Warce.
Wieś ma założony wodociąg z własnego ujęcia z poziomu piętra kredowego. Działa OSP, która swoją siedzibę ma przy wiejskim stawie. Przy drodze nr 731 (Warka - Warszawa) znajduje się zabytkowa kapliczka przydrożna z przełomu XVIII/XIX w. murowana, słupowa.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa radomskiego.
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 99222
- ↑ Wieś Piaseczno w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2017-04-28] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2019-03-03].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 911 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4.
Linki zewnętrzne edytuj
- Piaseczno (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 45.