Pierre Joliot

francuski biochemik

Pierre Joliot (ur. 12 marca 1932 w Paryżu) – francuski biochemik, profesor honorowy Collège de France, członek Francuskiej Akademii Nauk odznaczony Legią Honorową i Narodowym Orderem Zasługi, syn Irène i Frédérica Joliot-Curie, wnuk Marii Skłodowskiej-Curie i Pierre'a Curie.

Pierre Joliot
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

12 marca 1932
Paryż

Zawód, zajęcie

biochemik

Narodowość

francuska

Uczelnia

Faculté des sciences de Paris,
Collège de France

Stanowisko

profesor

Pracodawca

Centre national de la recherche scientifique (CNRS)

Rodzice

IrenaFryderyk Joliot-Curie

Małżeństwo

Anne Joliot-Curie

Krewni i powinowaci

dziadkowie Maria Skłodowska-Curie i Piotr Curie

Odznaczenia
Wielki Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Komandor Orderu Narodowego Zasługi (Francja)
Aneks do Faculté des sciences w Paryżu (Université Pierre et Marie Curie)

Życiorys edytuj

Urodził się w Paryżu w roku 1932 jako syn Irène i Frédérica Joliot-Curie. Miał 3 lata, a jego siostra (Hélène) osiem, gdy ich rodzice odbierali Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii za odkrycie zjawiska tworzenia par elektron-pozyton z fotonów (pozytonium) i sztucznej promieniotwórczości[1][2]. Dzieci przejęły od rodziców zapał do pracy naukowej[3]. Córka została fizykiem jądrowym, a syn – biochemikiem. Własne badania rozpoczynał w Faculté des sciences de Paris w roku 1954 jako stażysta. Został asystentem w roku 1956, a w roku 1960 obronił pracę doktorską w dziedzinie nauk fizycznych. Trzy lata później otrzymał stanowisko kierownika laboratorium (1963–1975). Został również dyrektorem do spraw badań w CNRS (1974) oraz kierownikiem zakładu, a następnie dyrektorem Institut de Biologie Physico-Chimique (1975–1997). Jest członkiem Francuskiej Akademii Nauk – od roku 1977 jako korespondent, a od marca 1982 – członek rzeczywisty (Section de Biologie intégrative). W roku 1981 otrzymał katedrę bioenergetyki komórki i stanowisko profesora w Collège de France.

W latach 1985-1986 pełnił funkcję doradcy premiera w sprawach nauki i technologii, a w latach 1989-1992 był członkiem narodowego komitetu do spraw rozwoju badań naukowych. W trosce o zachowanie zasad etyki w nauce działał w odpowiednich komitetach, na szczeblu CNRS (w latach 1998-2000 jako przewodniczący) i na szczeblu narodowym (Comité consultatif national d'éthique).(2005-2009).

Życie prywatne edytuj

Jest żonaty z Anne Joliot-Curie (ur. 1938, biolog); ma dwóch synów: Marca (ur. 1962, neurobiolog) i Alaina (ur. 1964, biochemik)[4].

Tematyka badań i publikacje edytuj

Jest specjalistą w dziedzinie biologii roślin; główna część jego prac naukowych dotyczyła mechanizmów konwersji i przenoszenia energii w centrach fotosyntezy[5][6]. Opublikował również prace wykraczające poza zasadniczy obszar zainteresowań naukowych, np.:

  • La recherche passionnément[3] (wydana w roku 2001 oraz w 2004 jako es La investigación apasionada[7]),
  • Leçon inaugurale faite le vendredi 11 décembre 1981 (Collège de France, Chaire de bioénergétique cellulaire)[8]
  • Energie 2007-2050: les choix et les pièges (wyd. Académie des sciences, France)[9]

Odznaczenia i wyróżnienia edytuj

Jest Komandorem Narodowy Order Zasługi i Legii Honorowej (2001) oraz Wielkim Oficerem Legii Honorowej (Grand officier de la Légion d'honneur, 2012). Otrzymał Złoty Medal CNRS, (1982) oraz nagrody:

  • 1968 – Prix André Policard-Lacassagne,
  • 1970 – Kettering Prize (przyznawana przez American Society of Plant Physiologists),
  • 1980 – Nagroda CEA (Commissariat à l'énergie atomique et aux énergies alternatives).

Jest członkiem:

W 2019 otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej[10][11]

Przypisy edytuj

  1. Pierre Joliot, biochemist. genealogy.links.org, 22 juillet 2009. [dostęp 2013-11-20]. (ang.).
  2. Pierre Joliot. Scientifique français. [w:] www.evene.fr/celebre/biographie [on-line]. [dostęp 2013-11-20]. (fr.).
  3. a b Pierre Joliot: La recherche passionnément. Odile Jacob, ISBN 978-2-7381-0949-8, 2001. [dostęp 2013-11-20]. (fr.).
  4. Drzewo genealogiczne. [w:] You Go, Girl! [on-line]. ygogirl.files.wordpress.com, 2013. [dostęp 2016-03-29].
  5. Pierre Joliot. www.academie-sciences.fr. [dostęp 2013-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-10)]. (fr.).
  6. Antoine Danchin, Maître de Recherche au C.N.R.S.: Troisième partie; Vers l'avenir 1965-1977. [w:] Le cinquantenaire de l'Institut de Biologie Physico-Chimique [on-line]. www.normalesup.org. [dostęp 2013-11-20]. (fr.).
  7. Pierre Joliot (tłumaczenie: Consol Vilá): La investigación apasionada. Fondo de Cultura Económica, ISBN 968-16-7292-5, 9789681672928, 2004. [dostęp 2013-11-20]. (hiszp.).
  8. Pierre Joliot: Leçon inaugurale faite le vendredi 11 décembre 1981. Collège de France, 1982. [dostęp 2013-11-20]. (fr.).
  9. Bernard Tissot, Marie-Lise Chanin, Michel Combarnous, Pierre Joliot, Guy Laval, Michel Pouchard, Ionel Solomon, Maurice Tubian: Energie 2007-2050: les choix et les pièges. Académie des sciences (France), 2007. [dostęp 2013-11-20]. (hiszp.).
  10. Prof. Pierre Joliot doktorem honoris causa UMCS [online], www.umcs.pl [dostęp 2022-09-30] (pol.).
  11. Pierre Joliot – doktor honoris causa UMCS – Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie [online] [dostęp 2022-09-30] (pol.).