Pierwsze damy Stanów Zjednoczonych

lista w projekcie Wikimedia

Pierwsza dama Stanów Zjednoczonych – tytuł przyznawany gospodyni Białego Domu.

Byłe pierwsze damy Stanów Zjednoczonych (od lewej): Rosalynn Carter, Hillary Clinton, Barbara Bush oraz Laura Bush.

Stanowisko to tradycyjnie pełnione jest przez żonę urzędującego prezydenta Stanów Zjednoczonych, choć w historii zdarzało się, że tytułem tym określano kobiety niebędące żonami prezydentów, np. jeśli prezydent był kawalerem albo wdowcem, albo w przypadku, gdy małżonka urzędującej głowy państwa nie była w stanie pełnić obowiązków pierwszej damy. Nie jest to stanowisko wybieralne, ani nie wiąże się z żadnymi oficjalnymi obowiązkami lub wynagrodzeniem. Niemniej jednak, pierwsza dama bierze udział w wielu oficjalnych ceremoniach oraz reprezentuje państwo zarówno z prezydentem, jak i bez niego. Tradycyjnie, pełniąc tę funkcję małżonka prezydenta nie pracuje zawodowo[1]. Za organizację oraz prawidłowy przebieg uroczystych wydarzeń, które mają miejsce w Białym Domu odpowiedzialny jest urząd pierwszej damy Stanów Zjednoczonych. Pierwszej damie podlega specjalny personel, w tym m.in. specjalny sekretariat ds. socjalnych, szef personelu Białego Domu, sekretarz prasowy, szef ds. dekoracji kwiatowych oraz szef kuchni. Urząd pierwszej damy jest częścią Executive Office of the President.

Według danych Białego Domu oraz National First Ladies Library w historii Stanów Zjednoczonych było czterdzieści sześć pierwszych dam, choć tytuł ten nosiło jedynie czterdzieści pięć kobiet. Sprzeczność wynika z tego, że Grover Cleveland pełnił funkcję prezydenta dwukrotnie, ale kadencje nie następowały bezpośrednio po sobie, więc chronologicznie był on dwudziestym drugim oraz dwudziestym czwartym prezydentem Stanów Zjednoczonych, w związku z czym jego żona, Frances Cleveland, również liczona jest podwójnie[2]. W następstwie zaprzysiężenia Donalda Trumpa na prezydenta, 20 stycznia 2017 r., jego małżonka Melania Trump została czterdziestą piątą z kolei pierwszą damą Stanów Zjednoczonych, zastępując na tym stanowisku Michelle Obamę, żonę byłej głowy państwa Baracka Obamy.

Jako pierwsza, obowiązki pierwszej damy Stanów Zjednoczonych pełniła Martha Washington[3], małżonka George’a Washingtona. Prezydenci John Tyler oraz Woodrow Wilson żenili się powtórnie w czasie trwania swoich kadencji, w związku z czym, zarówno ich pierwsze, jak i drugie żony uzyskiwały tytuł pierwszej damy[4][5]. Małżonki czterech prezydentów zmarły przed zaprzysiężeniem ich mężów na urząd prezydenta, jednakże nadal uznawane są za oficjalne pierwsze damy przez Biały Dom oraz National First Ladies' Library, wśród nich są: Martha Jefferson[6][7], żona Thomasa Jeffersona; Rachel Jackson[8][9], żona Andrew Jacksona; Hannah Van Buren[10][11], żona Martina Van Burena oraz Ellen Arthur[12][13], żona Chestera Arthura.

Pochodzenie tytułu edytuj

We wczesnym okresie istnienia Stanów Zjednoczonych nie istniał żaden zwyczajowy tytuł, którym zwracano się do małżonki urzędującego prezydenta. Wiele gospodyń Białego Domu nazywanych było zgodnie z ich własnym życzeniem np. Martha Washington preferowała tytuł „pani Washington”, Abigail Adams – „pani prezydent”, Dolley Madison – „królowa Dolley”, a Mary Todd Lincoln – „pani prezydent Lincoln”[14].

Zgodnie z powszechnym przekonaniem, najwcześniej tytułu „pierwsza dama”, użył prezydent Zachary Taylor, który w swojej przemowie na pogrzebie Dolley Madison w 1849 r. miał o niej powiedzieć: „Nigdy nie zostanie zapomniana, ponieważ, zaprawdę, przez pół wieku była naszą pierwszą damą”[14][15]. Wyrażenie to, z biegiem czasu, zaczęło być coraz częściej stosowane w waszyngtońskich kręgach społecznych.

Jako pierwsza tytułu „pierwszej damy” używała, pełniąca obowiązki gospodyni Białego Domu, siostrzenica piętnastego prezydenta Stanów Zjednoczonych Jamesa Buchanana, Harriet Lane[16]. Najstarszym pisemnym świadectwem zastosowania tytułu „pierwsza dama” wobec żony prezydenta jest artykuł z 1860 r., zamieszczony w gazecie Leslie’s Illustrated Newspaper[16].

Pierwsze damy Stanów Zjednoczonych edytuj

Pierwsza dama Stanów Zjednoczonych Data zawarcia małżeństwa Data uzyskania tytułu Data utraty tytułu Prezydent
1   Martha Custis Washington[17][3]
z domu Dandridge
(ur. 1731, zm. 1802)
6 stycznia 1759 30 kwietnia 1789 4 marca 1797 George Washington
2   Abigail Adams[18][19]
z domu Smith
(ur. 1744, zm. 1818)
25 października 1764 4 marca 1797 4 marca 1801 John Adams
3   Martha Jefferson Randolph[6][7]
z domu Jefferson
(ur. 1772, zm. 1836)
[a] 4 marca 1801 4 marca 1809 Thomas Jefferson
4   Dolley Madison[20][15]
z domu Payne
(ur. 1768, zm. 1849)
14 września 1794 4 marca 1809 4 marca 1817 James Madison
5   Elizabeth Monroe[21][22]
z domu Kortright
(ur. 1768, zm. 1830)
16 lutego 1786 4 marca 1817 4 marca 1825 James Monroe
6   Louisa Adams[23][24]
z domu Johnson
(ur. 1775, zm. 1852)
26 lipca 1797 4 marca 1825 4 marca 1829 John Quincy Adams
7   Emily Donelson[b]
z domu Donelson
(ur. 1807, zm. 1836)
4 marca 1829 19 grudnia 1836 Andrew Jackson
  Sarah Jackson
z domu Yorke
(ur. 1803, zm. 1887)
19 grudnia 1836 4 marca 1837
8
vacant[c]
4 marca 1837 4 marca 1838 Martin Van Buren
  Angelica Van Buren
z domu Singleton
(ur. 1818, zm. 1877)
4 marca 1838 4 marca 1841
9   Anna Harrison[25][26]
z domu Symmes
(ur. 1775, zm. 1864)
22 listopada 1795 4 marca 1841[d] 4 kwietnia 1841 William Henry Harrison
  Jane Harrison
z domu Irwin
(ur. 1804, zm. 1846)
10   Letitia Tyler[27][28]
z domu Christian
(ur. 1790, zm. 1842)
29 marca 1813 4 kwietnia 1841 10 września 1842[e] John Tyler
  Priscilla Tyler[29]
z domu Cooper
(ur. 1816, zm. 1889)
10 września 1842[f] 26 czerwca 1844
  Julia Tyler[30][4]
z domu Gardiner
(ur. 1820, zm. 1889)
26 czerwca 1844 26 czerwca 1844[g] 4 marca 1845
11   Sarah Polk[31][32]
z domu Childress
(ur. 1803, zm. 1891)
1 stycznia 1824 4 marca 1845 4 marca 1849 James Polk
12   Margaret Mackall Taylor[33][34]
z domu Smith
(ur. 1788, zm. 1852)
21 czerwca 1810 4 marca 1849 9 lipca 1850 Zachary Taylor
13   Abigail Fillmore[35][36]
z domu Powers
(ur. 1798, zm. 1853)
5 lutego 1826 9 lipca 1850 4 marca 1853 Millard Fillmore
14   Jane Pierce[37][38]
z domu Appleton
(ur. 1806, zm. 1863)
19 listopada 1834 4 marca 1853 4 marca 1857 Franklin Pierce
15   Harriet Lane[39][40]
(ur. 1830, zm. 1903)
[h] 4 marca 1857 4 marca 1861 James Buchanan
16   Mary Todd Lincoln[41][42]
z domu Todd
(ur. 1818, zm. 1882)
4 listopada 1842 4 marca 1861 15 kwietnia 1865 Abraham Lincoln
17   Eliza Johnson[43][44]
z domu McCardle
(ur. 1810, zm. 1876)
17 marca 1827 15 kwietnia 1865 4 marca 1869 Andrew Johnson
18   Julia Grant[45][46]
z domu Dent
(ur. 1826, zm. 1902)
22 sierpnia 1848 4 marca 1869 4 marca 1877 Ulysses Grant
19   Lucy Hayes[47][48]
z domu Webb
(ur. 1831, zm. 1889)
30 grudnia 1852 4 marca 1877 4 marca 1881 Rutherford Hayes
20   Lucretia Garfield[49][50]
z domu Rudolph
(ur. 1832, zm. 1918)
30 grudnia 1852 4 marca 1881 19 września 1881 James Garfield
21   Mary McElroy[i]
(ur. 1841, zm. 1917)
19 września 1881 4 marca 1885 Chester Arthur
22   Rose Elizabeth Cleveland
(ur. 1846, zm. 1918)
4 marca 1885 2 czerwca 1886[j] Grover Cleveland
  Frances Cleveland[51][2]
z domu Folsom; później Preston
(ur. 1864, zm. 1947)
2 czerwca 1886 2 czerwca 1886[k] 4 marca 1889
23   Caroline Harrison[52][53]
z domu Scott)l
(ur. 1832, zm. 1892)
20 października 1853 4 marca 1889 25 października 1892[l] Benjamin Harrison
  Mary Harrison
z domu Harrison
(ur. 1858, zm. 1930)
25 października 1892[m] 4 marca 1893
24   Frances Cleveland[51][2]
z domu Folsom; później Preston
(ur. 1864, zm. 1947)
2 czerwca 1886 4 marca 1893 4 marca 1897 Grover Cleveland
25   Ida McKinley[54][55]
z domu Saxton
(ur. 1847, zm. 1907)
25 stycznia 1871 4 marca 1897 14 września 1901 William McKinley
26   Edith Roosevelt[56][57]
z domu Carow
(ur. 1861, zm. 1948)
2 grudnia 1886 14 września 1901 4 marca 1909 Theodore Roosevelt
27   Helen Taft[58][59]
z domu Herron
(ur. 1861, zm. 1943)
19 czerwca 1886 4 marca 1909 4 marca 1913 William Taft
28   Ellen Wilson[60][61]
z domu Axson
(ur. 1860, zm. 1914)
19 czerwca 1886 4 marca 1913 6 sierpnia 1914[n] Woodrow Wilson
  Margaret Woodrow Wilson[60][61]
(ur. 1886, zm. 1944)
- 6 sierpnia 1914[o] 18 grudnia 1915
  Edith Wilson[62][5]
z domu Bolling
(ur. 1872, zm. 1961)
18 grudnia 1915 18 grudnia 1915 4 marca 1921
29   Florence Kling Harding[63][64]
z domu Kling
(ur. 1860, zm. 1924)
8 lipca 1891 4 marca 1921 2 sierpnia 1923 Warren Harding
30   Grace Coolidge[65][66]
z domu Goodhue
(ur. 1879, zm. 1957)
4 października 1905 2 sierpnia 1923 4 marca 1929 Calvin Coolidge
31   Lou Hoover[67][68]
z domu Henry
(ur. 1874, zm. 1944)
10 lutego 1899 4 marca 1929 4 marca 1933 Herbert Hoover
32   Eleanor Roosevelt[69][70]
z domu Roosevelt
(ur. 1884, zm. 1962)
17 marca 1905 4 marca 1933 12 kwietnia 1945 Franklin Delano Roosevelt
33   Elizabeth Truman[71][72]
z domu Wallace
(ur. 1885, zm. 1982)
28 czerwca 1919 12 kwietnia 1945 20 stycznia 1953 Harry Truman
34   Mamie Eisenhower[73][74]
z domu Doud
(ur. 1896, zm. 1979)
1 lipca 1916 20 stycznia 1953 20 stycznia 1961 Dwight Eisenhower
35   Jacqueline Lee Kennedy[75][76]
z domu Bouvier, później Onassis
(ur. 1929, zm. 1994)
12 września 1953 20 stycznia 1961 22 listopada 1963 John F. Kennedy
36   Claudia Johnson[77][78]
z domu Taylor
(ur. 1912, zm. 2007)
17 listopada 1934 22 listopada 1963 20 stycznia 1969 Lyndon B. Johnson
37   Thelma Nixon[79][80]
z domu Ryan
(ur. 1912, zm. 1993)
21 czerwca 1940 20 stycznia 1969 9 sierpnia 1974 Richard Nixon
38   Elizabeth Ford[81][82]
z domu Bloomer
(ur. 1918, zm. 2011)
15 października 1948 9 sierpnia 1974 20 stycznia 1977 Gerald Ford
39   Eleanor Rosalynn Carter[83][84]
z domu Smith
(ur. 1927, zm. 2023)
7 lipca 1946 20 stycznia 1977 20 stycznia 1981 Jimmy Carter
40   Nancy Reagan[85][86]
z domu Robbins, Davis
(ur. 1921, zm. 2016)
4 marca 1952 20 stycznia 1981 20 stycznia 1989 Ronald Reagan
41   Barbara Bush[87][88]
z domu Pierce
(ur. 1925, zm. 2018)
6 stycznia 1945 20 stycznia 1989 20 stycznia 1993 George H.W. Bush
42   Hillary Clinton[89][90]
z domu Rodham
(ur. 1947)
11 października 1975 20 stycznia 1993 20 stycznia 2001 Bill Clinton
43   Laura Bush[91][92]
z domu Welch
(ur. 1946)
5 listopada 1977 20 stycznia 2001 20 stycznia 2009 George W. Bush
44   Michelle Obama[93][94]
z domu Robinson
(ur. 1964)
3 października 1992[95] 20 stycznia 2009 20 stycznia 2017 Barack Obama
45   Melania Trump
z domu Knavs
(ur. 1970)
22 stycznia 2005 20 stycznia 2017 20 stycznia 2021 Donald Trump
46   Jill Biden
z domu Jacobs
(ur. 1951)
19 czerwca 1977 20 stycznia 2021 nadal Joe Biden

Żyjące byłe pierwsze damy Stanów Zjednoczonych edytuj

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Pierwsza żona Thomasa Jeffersona, Martha Wayles Skelton Jefferson, zmarła w 1792 r., dziewiętnaście lat przed objęciem przez niego urzędu prezydenta. Rolę "pierwszej damy" pełniła ich córka Martha Jefferson Randolph, gdy nie mogła tego robić zastępowała ją Dolley Madison, żona ówczesnego sekretarza stanu Jamesa Madisona[6][7].
  2. Rachel Jackson zmarła w grudniu 1828 r., trzy miesiące przed tym jak Andrew Jackson został prezydentem. Obowiązki gospodyni Białego Domu oraz pierwszej damy, aż do swojej śmierci pełniła jej bratanica Emily Donelson. Synowa Jacksona, Sarah Jackson, od 26 listopada 1834 r. także służyła jako pierwsza dama. Pełniła tę rolę do końca kadencji prezydenta, która upłynęła 4 marca 1837 r.[8][9]
  3. Martin Van Buren obejmując urząd był wdowcem. Jego małżonka Hannah Van Buren zmarła osiemnaście lat przed objęciem urzędu, tj. 5 lutego 1819. Rok po objęciu urzędu, rolę "pierwszej damy" w czasie jego kadencji pełniła jego synowa Angelica Van Buren[10][11].
  4. Anna Harrison, żona prezydenta Williama Henry Harrisona, była zbyt chora, aby udać się osobiście na inaugurację kadencji męża. Poprosiła więc swoją synową, Jane Harrison, aby ta towarzyszyła prezydentowi elektowi, a także pełniła funkcję gospodyni Białego Domu do czasu jej planowanego na maj przyjazdu do Waszyngtonu. William Harrison zmarł po zaledwie 31 dniach sprawowania kadencji, a Anna nigdy nie przyjechała do stolicy Stanów Zjednoczonych[25][26].
  5. Letitia Christian Tyler zmarła w czasie prezydentury Johna Tylera. Po jej śmierci, obowiązki pierwszej damy do czasu powtórnego ożenku prezydenta, pełniła ich synowa Priscilla Tyler[27][28].
  6. Priscilla Tyler funkcję pierwszej damy objęła po Letitii Christian Tyler, swojej teściowej[29].
  7. Julia Tyler wyszła za mąż za Johna Tylera 26 czerwca 1844 r.[30][4]
  8. James Buchanan przez całe życie pozostał kawalerem. Funkcję pierwszej damy pełniła jego siostrzenica Harriet Lane[39][40].
  9. Ellen Arthur zmarła w 1880 r. Gdy Chester Arthur został prezydentem po śmierci Jamesa Garfielda, siostra Mary McElroy, pełniła obowiązki pierwszej damy[12][13].
  10. Gdy jej brat będąc kawalerem został prezydentem USA, postanowił oddać Rose Elizabeth Cleveland prowadzenia Białego Domu.Obowiązki przestała pełnić gdy jej brat ożenił się z Frances Cleveland[51][2]..
  11. Frances Clara Folsom poślubiła Grovera Clevelanda 2 czerwca 1886 r. Grover objął urząd prezydenta 4 marca 1885 r. jako kawaler; do ślubu prezydenta obowiązki pierwszej damy pełniła jego siostra Rose Cleveland[51][2].
  12. Caroline Harrison zmarła, gdy Benjamin Harrison nadal sprawował urząd prezydenta. Ich córka Mary Harrison odgrywała rolę gospodyni Białego Domu oraz pierwszej damy do końca kadencji ojca[52][53].
  13. Mary Harrison pełniła funkcję pierwszej damy w czasie gdy jej matka, Caroline Harrison, była poważnie chora oraz po jej śmierci[52][53]..
  14. Ellen Wilson zmarła 6 sierpnia 1914 r., gdy Woodrow Wilson nadal pozostawał prezydentem. Po śmierci żony Wilsona, rolę pierwszej damy pełniła ich córka Margaret Woodrow Wilson[12][61].
  15. Ellen Wilson zmarła 6 sierpnia 1914 r., gdy Woodrow Wilson nadal pozostawał prezydentem. Po śmierci żony Wilsona, rolę pierwszej damy pełniła ich córka Margaret Woodrow Wilson[12][61].

Przypisy edytuj

  1. Betty Boyd Caroli: First Ladies from Martha Washington to Laura Bush. Oxford University Press, 2003, s. 200. ISBN 978-0195166767.
  2. a b c d e First Lady Biography: Frances Cleveland. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-03-07]. (ang.).
  3. a b First Lady Biography: Martha Washington. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  4. a b c First Lady Biography: Julia Tyler. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  5. a b First Lady Biography: Edith Wilson. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-03-07]. (ang.).
  6. a b c „Biography of Martha Jefferson”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  7. a b c First Lady Biography: Martha Jefferson. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  8. a b „Biography of Rachel Jackson”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  9. a b First Lady Biography: Rachel Jackson. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  10. a b „Biography of Hannah Van Buren”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  11. a b First Lady Biography: Hannah Van Buren. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  12. a b c d „Biography of Ellen Arthur”. Biały Dom. [dostęp 2010-03-07]. (ang.).
  13. a b First Lady Biography: Ellen Arthur. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-03-07]. (ang.).
  14. a b The Mavens' Word of the Day. [dostęp 2010-03-16]. (ang.).
  15. a b First Lady Biography: Dolley Madison. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  16. a b Carl Sferrazza Anthony: The Role of the First Lady. 28 września 2008. [dostęp 2010-03-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-02)]. (ang.).
  17. „Biography of Martha Washington”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  18. „Biography of Abigail Adams”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  19. First Lady Biography: Abigail Adams. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  20. „Biography of Dolley Madison”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  21. „Biography of Elizabeth Monroe”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  22. First Lady Biography: Elizabeth Monroe. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  23. „Biography of Louisa Adams”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  24. First Lady Biography: Louisa Adams. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  25. a b „Biography of Anna Harrison”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  26. a b First Lady Biography: Anna Harrison. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  27. a b „Biography of Letitia Tyler”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  28. a b First Lady Biography: Letitia Tyler. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  29. a b „Biography: Elizabeth Priscilla Cooper Tyler”. Helium - Where Knowledge Rules. [dostęp 2011-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-17)]. (ang.).
  30. a b „Biography of Julia Tyler”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  31. „Biography of Sarah Polk”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  32. First Lady Biography: Sarah Polk. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  33. „Biography of Margaret Taylor”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  34. First Lady Biography: Margaret Taylor. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  35. „Biography of Abigail Fillmore”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  36. First Lady Biography: Abigail Fillmore. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  37. „Biography of Jane Pierce”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  38. First Lady Biography: Jane Pierce. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  39. a b „Biography of Harriet Lane”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  40. a b First Lady Biography: Harriet Lane. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  41. „Biography of Mary Lincoln”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  42. First Lady Biography: Mary Lincoln. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  43. „Biography of Eliza Johnson”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  44. First Lady Biography: Eliza Johnson. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  45. „Biography of Julia Grant”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  46. First Lady Biography: Julia Grant. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  47. „Biography of Lucy Hayes”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  48. First Lady Biography: Lucy Hayes. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  49. „Biography of Lucretia Garfield”. Biały Dom. [dostęp 2010-03-07]. (ang.).
  50. First Lady Biography: Lucretia Garfield. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-03-07]. (ang.).
  51. a b c d „Biography of Frances Cleveland”. Biały Dom. [dostęp 2010-03-07]. (ang.).
  52. a b c „Biography of Caroline Harrison”. Biały Dom. [dostęp 2010-03-07]. (ang.).
  53. a b c First Lady Biography: Caroline Harrison. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-03-07]. (ang.).
  54. „Biography of Ida McKinley”. Biały Dom. [dostęp 2010-03-07]. (ang.).
  55. First Lady Biography: Ida Mckinley. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-03-07]. (ang.).
  56. „Biography of Edith Roosevelt”. Biały Dom. [dostęp 2010-03-07]. (ang.).
  57. First Lady Biography: Edith Roosevelt. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-03-07]. (ang.).
  58. „Biography of Helen Taft”. Biały Dom. [dostęp 2010-03-07]. (ang.).
  59. First Lady Biography: Helen Taft. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-03-07]. (ang.).
  60. a b „Biography of Ellen Wilson”. Biały Dom. [dostęp 2010-03-07]. (ang.).
  61. a b c d First Lady Biography: Ellen Wilson. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-03-07]. (ang.).
  62. „Biography of Edith Wilson”. Biały Dom. [dostęp 2010-03-07]. (ang.).
  63. „Biography of Florence Harding”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  64. First Lady Biography: Florence Harding. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  65. „Biography of Grace Coolidge”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  66. First Lady Biography: Grace Coolidge. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  67. „Biography of Lou Hoover”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  68. First Lady Biography: Lou Hoover. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  69. „Biography of Eleanor Roosevelt”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  70. First Lady Biography: Eleanor Roosevelt. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  71. „Biography of Bess Truman”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  72. First Lady Biography: Bess Truman. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  73. „Biography of Mamie Eisenhower”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  74. First Lady Biography: Mamie Eisenhower. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  75. „Biography of Jacqueline Kennedy”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  76. First Lady Biography: Jackie Kennedy. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  77. „Biography of Lady Bird Johnson”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  78. First Lady Biography: Lady Bird Johnson. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  79. „Biography of Pat Nixon”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  80. First Lady Biography: Pat Nixon. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  81. „Biography of Betty Ford”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  82. First Lady Biography: Betty Ford. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  83. „Biography of Rosalynn Carter”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  84. First Lady Biography: Rosalynn Carter. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  85. „Biography of Nancy Reagan”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  86. First Lady Biography: Nancy Reagan. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  87. „Biography of Barbara Bush”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  88. First Lady Biography: Barbara Bush. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  89. „Biography of Hillary Clinton”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  90. First Lady Biography: Hillary Clinton. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  91. „Biography of Laura Bush”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  92. First Lady Biography: Laura Bush. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  93. „Biography of Michelle Obama”. Biały Dom. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  94. First Lady Biography: Michelle Obama. First Ladies National Historic Site. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).
  95. Scott Fornek: „Michelle Obama: 'He Swept Me Off My Feet'„. Chicago Sun-Times, 3 października 2007. [dostęp 2010-02-15]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj