Pietro Aaron

Pietro Aaron
	; Wizerunek Aarona pochodzący z traktatu Lucidario in musica
Data i miejsce urodzenia	ok. 1489 ; Florencja
Data i miejsce śmierci	po 1545 ; Bergamo lub Wenecja
Zawód, zajęcie	teoretyk muzyki
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pietro Aaron a. Piero Aron (ur. ok. 1489 we Florencji, zm. po 1545 w Bergamo lub w Wenecji) – włoski teoretyk muzyki i kompozytor^[1].

Życiorys edytuj

Nie wiele wiadomo o wczesnym życiu Aarona. Przypuszczalnie był, jeśli nie Żydem, to takiego pochodzenia^[2]. Najprawdopodobniej był muzykiem samoukiem. Powoływał się na przyjaźń z J. Obrechtem, J. des Présem i H. Isaaciem^[3]. W 1515-1522 był kantorem kościelnym w katedrze w Imoli. Tam też przyjął święcenia kapłańskie w 1516. W 1523 Aaron wyjechał do Wenecji, po czym na zaproszenie S. Michiela, wielkiego mistrza Joannitów, objął stanowisko kantora katedry w Rimini. W 1525 zostaje maestro di casa dworu dożów weneckich. Po śmierci swojego mecenasa w 1536, Aaron wstąpił do zakonu w Bergamo, gdzie najprawdopodobniej zmarł.

Twórczość edytuj

Zajmował się teorią muzyki starożytnej oraz jej estetyką. Sformułował nowe zasady strojenia instrumentów klawiszowych oraz kompozycji. Wysunął oryginalną teorię kontrapunktu^[4]. Był pierwszym teoretykiem muzyki epoki renesansu, który uważał za przestarzałe komponowanie pojedynczych głosów, zalecając jednoczesne tworzenie wszystkich linii melodycznych^[5]. Zredagował tabele czterogłosowych akordów. W pismach teoretycznych wypowiadał się również na temat czterogłosowej kadencji. Proponował również ujednolicenie w notacji znaków chromatycznych^[6]. Jako jeden z pierwszych pisarzy muzycznych tworzył w języku ojczystym. Aaron korespondował z G. Spataro, o czym możemy się dowiedzieć z zachowanych listów drugiego z nich. Teoretycy muzyki dyskutowali na temat walorów estetycznych w twórczości współczesnych im kompozytorów. Poruszali też zagadnienia notacji, zwłaszcza użycia znaków chromatycznych^[7].

Pomimo że Aaron znany był współczesnym głównie jako kompozytor i sam często odnosi się w swoich dziełach do własnych utworów, to do naszych czasów przetrwał tylko jeden z nich. Jest nią czterogłosowa frottola, pochodząca z Piątej Księgi Frottolli O. Petrucciego (1505). Pozostałe, zaginione kompozycje Aaron to głównie pieśni: Credo na sześć głosów, pięciogłosowa msza, motety i madrygały oraz dwa utwory znane jedynie z tytułów: In illo tempore loquente Jesu, Letatus sum i Da pacem.^[2]

Dzieła edytuj

Libri III de institutione harmonica (Bolonia, 1516);
Gli errori di Franchino Gafuri (Florencja, 1516);
Thoscanello de la musica (Wenecja, 1523);
Trattato della natura et cognitione di tutti gli tuoni di fanco figurato... (Wenecja, 1545);
Lucidario in musica (Wenecja, 1545);
Compendiolo di molti dubbi... (Mediolan, po 1545).

Przypisy edytuj

↑ Michael J.M.J. Walsh Michael J.M.J. (red.), Dictionary of Christian Biography, Collegeville: Liturgical Press, 2001, ISBN 978-0-8264-5263-4 (ang.).
↑ ^a ^b Bonnie J.B.J. Blackburn Bonnie J.B.J., Aaron [Aron] Pietro [Piero], StanleyS. Sadie, JohnJ. Tyrrell (red.), [w:] The New Grove Dictionary of Music and Musicians, wyd. 2, London: Macmillan Publishers, 2001 (ang.).
↑ Ed PeterE.P. Bergquist Ed PeterE.P., jr., The Theoretical Writings of Pietro Aaron, New York: Columbia University, 1964, s. 24 (ang.).
↑ HaroldH. Powers HaroldH., Is Mode Real? Pietro Aron, the Octenary System and Polyphony, „Basler Jahrbuch für historische Musikpraxis”, 16, 1992, s. 9-52 (ang.).
↑ KrystynaK. Tarnawska-Kaczorowska KrystynaK., Aaron Pietro, [w:] Encyklopedia muzyczna PWM: część biograficzna, Red. Elżbieta Dziębowska, t. 1, Kraków: PWM, 1979, s. 1 .
↑ John W.J.W. Link John W.J.W., Theory and Tuning: Aron's Mean Tone Temperament and Marpurg's Temperament "I", Boston: Tuners Supply Company, 1963 (ang.).
↑ MargaretM. Bent MargaretM., Accidentals, Counterpoint, and Notation in Aaron's Aggiunta to the "Toscanello", „Journal of Musicology”, 12, 1994, s. 306-344 (ang.).

Bibliografia edytuj

Tarnawska-Kaczorowska, Krystyna: Aaron Pietro. [W:] Encyklopedia muzyczna PWM: część biograficzna. Red. Dziębowska, Elżbieta. T. 1: AB. Kraków: PWM, 1979, s. 1. ISBN 83-224-0113-2.

Linki zewnętrzne edytuj

Twórczość Pietra Aarona dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project

[1] Michael J.M.J. Walsh Michael J.M.J. (red.), Dictionary of Christian Biography, Collegeville: Liturgical Press, 2001, ISBN 978-0-8264-5263-4 (ang.).

[:0-2] Bonnie J.B.J. Blackburn Bonnie J.B.J., Aaron [Aron] Pietro [Piero], StanleyS. Sadie, JohnJ. Tyrrell (red.), [w:] The New Grove Dictionary of Music and Musicians, wyd. 2, London: Macmillan Publishers, 2001 (ang.).

[3] Ed PeterE.P. Bergquist Ed PeterE.P., jr., The Theoretical Writings of Pietro Aaron, New York: Columbia University, 1964, s. 24 (ang.).

[4] HaroldH. Powers HaroldH., Is Mode Real? Pietro Aron, the Octenary System and Polyphony, „Basler Jahrbuch für historische Musikpraxis”, 16, 1992, s. 9-52 (ang.).

[5] KrystynaK. Tarnawska-Kaczorowska KrystynaK., Aaron Pietro, [w:] Encyklopedia muzyczna PWM: część biograficzna, Red. Elżbieta Dziębowska, t. 1, Kraków: PWM, 1979, s. 1 .

[6] John W.J.W. Link John W.J.W., Theory and Tuning: Aron's Mean Tone Temperament and Marpurg's Temperament "I", Boston: Tuners Supply Company, 1963 (ang.).

[7] MargaretM. Bent MargaretM., Accidentals, Counterpoint, and Notation in Aaron's Aggiunta to the "Toscanello", „Journal of Musicology”, 12, 1994, s. 306-344 (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]