Philippine „Pina” Bausch (ur. 27 lipca 1940 w Solingen, zm. 30 czerwca 2009 w Wuppertalu) – niemiecka tancerka oraz choreografka tańca współczesnego o wielkim wpływie na rozwój teatru tańca jako gatunku.

Pina Bausch
Ilustracja
Imię i nazwisko

Philippine Bausch

Data i miejsce urodzenia

27 lipca 1940
Solingen

Data i miejsce śmierci

30 czerwca 2009
Wuppertal

Narodowość

niemiecka

Dziedzina sztuki

taniec

Ważne dzieła
Odznaczenia
Krzyż Wielki II Klasy Orderu Zasługi RFN Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RFN Order „Pour le Mérite” za Naukę i Sztukę Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Komandor Orderu Sztuki i Literatury (Francja) Złote Promienie ze Wstęgą Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia) Wielki Oficer Orderu św. Jakuba od Miecza (Portugalia) Order Zasługi Republiki Włoskiej III Klasy
Nagrody

Nagroda Goethego
Nagroda Kioto
Laurence Olivier Award
Praemium Imperiale

Strona internetowa

Życiorys

edytuj

Była dyrektorem artystycznym i choreografem Tanztheater Wuppertal Pina Bausch w Wuppertalu w Niemczech. Teatr ten ma bogaty repertuar własnych spektakli i odbywa regularne tournée po świecie.

Pina Bausch zaczęła tańczyć już jako dziecko. W 1955 r. rozpoczęła naukę w Folkwangschule w Essen pod kierunkiem najbardziej znaczącego choreografa niemieckiego Kurta Joossa, nazywanego ojcem niemieckiego tańca ekspresjonistycznego. Dzięki ukończeniu z odznaczeniem szkoły uzyskała w 1959 r. stypendium na kontynuację nauki w Juilliard School w Nowym Jorku, gdzie jej nauczycielami byli Anthony Tudor, José Limón i Paul Taylor. W Nowym Jorku występowała z Paul Sanasardo and Donya Feuer Dance Company, New American Ballet i została członkiem zespołu Metropolitan Opera Ballet Company.

W 1962 r. Bausch dołączyła do nowego zespołu Kurta Joossa, Folkwang Ballett Company, jako solistka i asystentka Joossa w wielu spektaklach, zanim stworzyła swój pierwszy taniec w 1968 r. W 1969 r. została następczynią Joossa jako dyrektor artystyczna. W 1972 r. Bausch rozpoczęła pracę jako dyrektor artystyczna ówczesnego Wuppertal Opera Ballet, nazwanego później „Tanztheater Wuppertal Pina Bausch”.

Jej przedstawienia znane są z połączenia nastroju radości i smutku. Motywem przewodnim jej spektakli są relacje między kobietą a mężczyzną, co stało się inspiracją filmu Porozmawiaj z nią w reżyserii Pedro Almodóvara. Przedstawienia składają się z krótkich etiud dialogu i akcji, często natury surrealistycznej. Ważnym elementem struktury spektaklu są powtórzenia. W dużych multimedialnych produkcjach Pina Bausch często stosowała rozbudowaną scenografię i muzykę eklektyczną. W spektaklu Masurca Fogo połowę sceny zajmuje gigantyczne kamienne wzgórze, a podkład dźwiękowy jest bardzo różnorodny – od muzyki portugalskiej po k.d. lang.

Związała się z Rolfem Borzikiem (1944–1980), scenografem holenderskiego pochodzenia, urodzonym w Poznaniu. Borzik miał znaczący wpływ na ukształtowanie stylu teatru tańca od samego początku i znacząco wspierał Pinę we wczesnych latach, zanim na krótko przed jego śmiercią teatr uzyskał międzynarodowe uznanie[1]. Następnie związała się z chilijskim poetą Ronaldem Kayem, z którym miała syna Rolfa-Salomona (ur. 1981).

W 2007 r. Pina Bausch została nagrodzona Nagrodą Kioto w dziedzinie sztuki i filozofii[2], a w 2008 otrzymała Nagrodę Goethego.

W 1983 r. zagrała dużą rolę aktorską w filmie Federico Felliniego A statek płynie (jako księżniczka). We wrześniu 2009 miała rozpocząć zdjęcia do pierwszego trójwymiarowego filmu, który przygotowywał wraz z nią znany reżyser Wim Wenders; film zatytułowany Pina został dokończony bez jej udziału.

Zmarła w wieku 69 lat, w szpitalu 5 dni po zdiagnozowaniu u niej raka.

Wybrane spektakle

edytuj

Galeria

edytuj

Pina Bausch – Nelken, 2005.

Przypisy

edytuj
  1. Pornography of pain: Dancer Pina Bausch’s turbulent career. independent.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-07-05)]., Zoë Anderson, Independent, 23 stycznia 2008.
  2. Pina Bausch. Kyoto Prize. [dostęp 2018-10-09]. (ang.).

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj