Piotr Łaguna

Oficer, pilot Wojska Polskiego

Piotr Łaguna herbu Grzymała (ur. 11 października 1905 w Kędziorowie w ówczesnym powiecie szczuczyńskim guberni łomżyńskiej[1], zm. 27 czerwca 1941 koło Coquelles) – oficer pilot lotnictwa wojskowego II RP i Polskich Sił Powietrznych, podpułkownik (ang. Wing Commander) Królewskich Sił Powietrznych.

Piotr Łaguna
1 zwycięstwo
Ilustracja
Wing Commander Wing Commander
Data i miejsce urodzenia

11 października 1905
Kędziorowo

Data i miejsce śmierci

27 czerwca 1941
koło Coquelles

Przebieg służby
Lata służby

1920 i 19241941

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego
RAF

Jednostki

2 pułk lotniczy
1 pułk lotniczy
XV dywizjon bombowy
dywizjon 302
1 Polskie Skrzydło Myśliwskie

Stanowiska

dowódca skrzydła

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941) Medal Lotniczy Kawaler Orderu Korony Jugosłowiańskiej

Życiorys

edytuj

Pochodził z gałęzi podlaskiej rodziny Łagunów herbu Grzymała. Był synem Piotra dzierżawcy majątku w Kędziorowie i jego żony Julianny z Chludzińskich herbu Cholewa. Ukończył 15 sierpnia 1927 Oficerską Szkołę Lotnictwa w Dęblinie[2] z 28. lokatą[3]. Skierowany w stopniu sierżanta podchorążego do 3 pułku lotniczego w Poznaniu. Mianowany w 1928 podporucznikiem i skierowany do Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa w Dęblinie na kurs pilotażu[2]. W 1930 roku został mianowany porucznikiem[4]. 2 marca 1931 roku został skierowany na kurs w Lotniczej Szkole Strzelania i Bombardowania[5].

W 2 pułku lotniczym w Krakowie odbył kurs pilotażu myśliwskiego i otrzymał przydział do poznańskiego dywizjonu myśliwskiego[6]. W 1936 został mianowany kapitanem[1]. Studiował w Wyższej Szkole Lotniczej w 1938, a po jej ukończeniu w 1939 został przydzielony do 1 pułku lotniczego w Warszawie. W kampanii wrześniowej uczestniczył jako oficer nawigacyjny XV dywizjonu bombowego[7][6].

Przez Rumunię przedostał się do Francji. We Francji był zastępcą dowódcy polskiego Dywizjonu I/145[6], latającego na lekkich myśliwcach Caudron CR.714 a od 10 czerwca 1940 do końca działań wojennych na tamtym terenie pełnił obowiązki dowódcy po rannym majorze Kępińskim[8]. 10 czerwca zestrzelił niemiecki myśliwiec Bf 109[9]. 21 czerwca razem z żołnierzami dywizjonu ewakuował się statkiem do Anglii[10]. Wstąpił tam do RAF i otrzymał numer służbowy P-1287[11]. Od 26 lipca 1940 był dowódcą eskadry „A” w dywizjonie 302, w którym uczestniczył w bitwie o Anglię, a od 10 grudnia 1940 był dowódcą tegoż dywizjonu. Od 28 maja 1941 dowodził 1 Polskim Skrzydłem Myśliwskim[7][6].

27 czerwca 1941 odbywał lot bojowy na samolocie Supermarine Spitfire (nr ser. P 8331, znaki RF-M)[12], który polegał na wymiataniu i ostrzeliwaniu celów naziemnych w rejonie Le Touquet-Paris-PlageGravelines we Francji[6]. W rejonie Calais podczas ataku na niemieckie lotnisko samolot Łaguny został trafiony pociskiem z działka przeciwlotniczego i runął na ziemię koło Coquelles. Pilot zginął. Został pochowany na cmentarzu Pihen-lès-Guînes we Francji, grób nr 6, rząd A, działka wojskowa[6]. Pośmiertnie mianowany podpułkownikiem[1].

Zaliczono mu 1 zestrzelenie pewne, został sklasyfikowany na 274 pozycji listy Bajana[13].

Był mężem Wandy, miał dwójkę dzieci - Ewę i Jana. Jego rodzina znalazła się na terenach okupowanych przez ZSRR, przez Indie przedostali się do Australii[14].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Upamiętnienie

edytuj

Piotr Łaguna został doceniony przez Scotta Booth, brytyjskiego założyciela organizacji non-profit "LAGUNA'S Spitfire Legacy", w którym to opisuję historię tego dzielnego pilota oraz ogólny nieoceniony wkład wszystkich polskich lotników w bitwie o Anglię, ponad 18 tysięcy kobiet i mężczyzn, by podtrzymać pamięć o nich i szerzyć tę spuściznę na wszelkich imprezach awiacyjnych i w brytyjskich szkołach. Pomysł założenia LSL powstał po tym, gdy w roku 1986 znaleziono silnik Rolls-Royce Merlin, 3 metry pod ziemią na terenie Francji z jak się później okazało rozbitego Spifire'a P8331 Łaguny. Silnik nabył Scott Booth i początkowo po odrestaurowaniu zamierzał zrobić z niego stolik do kawy[16]. Jednakże gdy okazało się, że silnik posiada nadal czytelne numery i udało się sprawdzić jego historię, zarzucił projekt i z członkami swojej rodziny utworzył organizację, która nagłaśnia dokonania polskiego dywizjonu 302 oraz najbardziej znanego 303. To właśnie im między innymi, jak wspominał założyciel organizacji, Winston Churchill zawdzięczał tak wiele, w swych legendarnych już słowach: "Never in the field of human conflict was so much owed by so many to so few." "Nigdy w dziejach wojen tak liczni nie zawdzięczali tak wiele tak nielicznym."

Celem LSL jest budowa repliki Spitfire′a Piotra Łaguny[16]. Jeden z członków organizacji, marynarz Royal Navy Jack Booth, został za te działania w 2024 roku odznaczony brązowym Medalem Wojska Polskiego[16].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Ostrowski 2011 ↓.
  2. a b Cumft i Kujawa 1989 ↓, s. 368.
  3. Pawlak 2009 ↓, s. 50.
  4. Dziennik Personalny R. 11, nr 16 str. 339
  5. Dziennik Personalny R. 12, nr 3 str. 130
  6. a b c d e f Cumft i Kujawa 1989 ↓, s. 369.
  7. a b Krzystek 2012 ↓, s. 351.
  8. Belcarz 2001 ↓, s. 147, 163.
  9. Belcarz 2001 ↓, s. 159.
  10. Belcarz 2001 ↓, s. 166.
  11. Łaguna Piotr. listakrzystka.pl. [dostęp 2019-08-31].
  12. Supermarine Spitfire P8331 'Sumatra'. Laguna Spitfire Legacy. [dostęp 2024-02-05]. (ang.).
  13. "Lista Bajana". www.polishairforce.pl. [dostęp 2019-02-19].
  14. WING COMMANDER PIOTR ŁAGUNA. junosza.pl. [dostęp 2019-08-31].
  15. Zezwolenie na przyjęcie i noszenie orderów. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 4, s. 20, 19 marca 1935. 
  16. a b c Poles honour Jack... for honouring Poles. „Navy News”, s. 28, luty 2024. (ang.). 

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj

Laguna's Spitfire Legacy dostęp: 2022-01-24