Piotr Stańczak

polski geolog

Piotr Stańczak (ur. 23 lipca 1966 w Potoku[1], zm. 7 lutego 2009 w Pakistanie) – polski geolog, porwany i zamordowany przez talibańskich terrorystów.

Piotr Stańczak
Data i miejsce urodzenia

23 lipca 1966
Potok, Polska

Data i miejsce śmierci

7 lutego 2009
Waziristan, Pakistan

Miejsce spoczynku

Krosno

Zawód, zajęcie

geolog

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Praca w Pakistanie i porwanie edytuj

Piotr Stańczak, inżynier-geolog[1] przebywał w Pakistanie jako pracownik firmy Geofizyka Kraków, należącej do PGNiG, realizującej kontrakt „Soghri 3D” dla pakistańskiego przedsiębiorstwa Oil & Gas Development Company Limited (OGDCL)[2][3].

Został porwany najprawdopodobniej przez terrorystów z ugrupowania Tehrik-i-Taliban Pakistan 28 września 2008. W momencie porwania podróżował w okolicach miejscowości Pind Sultani, około 100 km od Islamabadu. Samochód, którym jechał, został ostrzelany. Towarzyszący mu kierowcy oraz ochroniarz (wszyscy pochodzenia pakistańskiego) zostali zabici, a Polaka porywacze uprowadzili własnym samochodem[4].

2 października talibowie przyznali się do porwania Polaka. W związku z porwaniem Geofizyka Kraków zawiesiła wykonywanie prac w Pakistanie[5].

Żądania porywaczy edytuj

W pierwszej połowie października 2008 porywacze wysłali nagranie video do redakcji pakistańskiego tygodnika Dawn. Na kilkuminutowym filmie Piotr Stańczak odczytywał oświadczenie po polsku i angielsku, prosząc o spełnienie żądań porywaczy, którzy domagali się uwolnienia 110 talibów z pakistańskich więzień. Na materiałach, którymi dysponowała redakcja, widać było wycelowaną w Polaka broń. Według relacjonującego nagranie dziennikarza, żądania były niemożliwe do spełnienia przez pakistański rząd[6].

Ultimatum i śmierć edytuj

W ostatnich dniach stycznia 2009 porywacze wystosowali ultimatum do władz Pakistanu. Zażądali uwolnienia więzionych talibów i wycofania sił bezpieczeństwa z terytoriów plemiennych. Zagrozili zabiciem zakładnika w razie niespełnienia żądań do 4 lutego 2009[7].


7 lutego 2009 talibowie oświadczyli, że Piotr Stańczak został zabity poprzez dekapitację. Pakistański dziennikarz, który spotkał się z porwanym Polakiem, utrzymuje że porwany do samego końca był przekonany, że uda mu się przeżyć. Porywacze przed śmiercią, podziwiając odwagę inż. Stańczaka, zaproponowali mu, by porzucił chrześcijaństwo i przeszedł na islam. Inżynier miał odpowiedzieć, że by to zrobić, powinien najpierw udać się do Polski i naradzić z rodziną. Potwierdził to pakistański współwięzień[8].

Pod koniec kwietnia władze pakistańskie przekazały polskiej placówce dyplomatycznej w Islamabadzie ciało zabitego Piotra Stańczaka[9].

Inżynier Piotr Stańczak, zgodnie z wolą najbliższej rodziny, pochowany został na Cmentarzu Komunalnym w Krośnie 5 maja 2009[10][11][12].


Piotr Stańczak jest pierwszym zachodnim zakładnikiem od czasów Amerykanina Daniela Pearla zamordowanym w Pakistanie przez talibów[13].

Śledztwo edytuj

Ustalono, że mimo iż zginęły trzy osoby towarzyszące geologowi w samochodzie, był jednak inny świadek porwania[14]. Zeznania aresztowanego terrorysty Atty Ullaha Khana doprowadziły w lipcu 2009 do aresztowania prawicowego pakistańskiego parlamentarzysty Shah Abdula Aziza[15].

Cztery osoby odpowiedzialne za porwanie Stańczaka zostały aresztowane w Pakistanie w lutym 2010. Według polskiego MSZ została schwytana również „część z pakistańskich talibów” odpowiedzialnych za zabicie Polaka[16].

W listopadzie 2017 MON poinformowało, że afgańskie służby specjalne we współpracy ze Służbą Kontrwywiadu Wojskowego zatrzymały Ibrahima Panjabi, który współdziałał z organizacją terrorystyczną odpowiedzialną za zamordowanie Piotra Stańczaka[17].

Apel o odznaczenie edytuj

Kilka tygodni przed pierwszą rocznicą śmierci Piotra Stańczaka, w Internecie pojawił się apel do prezydenta Polski o pośmiertne odznaczenie geologa. Można w nim przeczytać m.in.[18]:

Polski geolog nie pojechał do Pakistanu ani strzelać, ani nikogo nawracać. Pojechał poszukiwać minerałów, które gdyby znalazł mógłby zmienić życie tysięcy Pakistańczyków. Udał się tam służyć swoją wiedzą i doświadczeniem wtedy, kiedy już prawie nikt inny nie chciał tam pracować. Kiedy państwa rozwinięte decydowały się wysyłać tam komandosów i bezzałogowe samoloty, a nie inżynierów, lekarzy i nauczycieli.

Przeciwdziałać terroryzmowi można na dwa sposoby. Jeden to wysyłanie wojsk, odgradzanie się zasiekami z drutu kolczastego i tarczą antyrakietową. Drugi to pomoc w likwidowaniu różnic rozwojowych i poszukiwanie szans dla mieszkańców obszarów na których werbuje się i szkoli terrorystów.

Apel został też nagłośniony przez publikację w Gazecie Wyborczej oraz portalu Gazeta.pl w styczniu 2010[19]. Prezydent Lech Kaczyński zapowiedział rozpoczęcie formalnej procedury, której celem jest przyznanie odznaczenia[20]. Pół roku później, postanowieniem z dnia 30 września 2010, prezydent Bronisław Komorowski odznaczył Piotra Stańczaka Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[21].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Sylwia Czubkowska, Sylwetka porwanego polskiego inżyniera [online], Dziennik.pl, 9 lutego 2009 [dostęp 2012-05-06] [zarchiwizowane z adresu 2009-02-10].
  2. Soghri 3D - pakistański rekord [online], Geofizyka Kraków [dostęp 2012-06-05] [zarchiwizowane z adresu 2009-05-23].
  3. Porwany w Pakistanie krośnianin nie żyje [online], Krosno24.pl, 7 lutego 2009 [dostęp 2012-05-06] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-13].
  4. Polski inżynier porwany w Pakistanie [online], Gazeta.pl, 28 września 2008 [dostęp 2012-05-06] [zarchiwizowane z adresu 2008-12-06].
  5. Kontrakt w Pakistanie zawieszony [online], Geofizyka Kraków [dostęp 2012-05-06] [zarchiwizowane z adresu 2009-05-23].
  6. Bartłomiej Kuraś, Bartosz Piłat, Pakistan: Nie chcą wymiany talibów za Polaka? [online], Gazeta.pl, 14 października 2008 [dostęp 2012-05-06].
  7. Pakistan: Porywacze grożą zabiciem Polaka [online], Wyborcza.pl, 30 stycznia 2009 [dostęp 2012-05-06] [zarchiwizowane z adresu 2009-02-03].
  8. Łukasz Adamski, Polak nie chciał porzucić chrześcijaństwa [online], Fronda.pl, 7 lutego 2012 [dostęp 2012-05-06].
  9. Bartłomiej Kuraś, Talibowie oddali ciało Polaka [online], Wyborcza.pl, 27 kwietnia 2009 [dostęp 2011-02-03] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-04].
  10. Pogrzeb geologa w rodzinnym Krośnie [online], Dziennik Polski, 29 kwietnia 2009 [dostęp 2009-04-29].
  11. Pogrzeb polskiego geologa zabitego przez talibów [online], Wirtualna Polska, 5 maja 2009 [dostęp 2012-05-06].
  12. Piotr Stańczak. krosno.artlookgallery.com. [dostęp 2022-05-29].
  13. Piotr Stanczak, Polish Engineer, Beheaded In Pakistan [online], Huffington Post, 9 lutego 2009 [dostęp 2012-06-05] [zarchiwizowane z adresu 2009-02-12] (ang.).
  14. MSZ: tak, był świadek porwania Polaka [online], TVN24.pl, 9 lipca 2009 [zarchiwizowane z adresu 2009-07-19].
  15. Aresztowano zleceniodawcę zabójstwa Stańczaka [online], TVN24.pl, 26 lipca 2009 [zarchiwizowane z adresu 2009-08-02].
  16. Zatrzymano 4 osoby odpowiedzialne za porwanie inż. Stańczaka [online], Gazeta.pl, 18 lutego 2010 [dostęp 2012-05-06] [zarchiwizowane z adresu 2010-02-21].
  17. MON: SKW doprowadziła do aresztowania Ibrahima Panjabi zamieszanego w zamordowanie Piotra Stańczaka [online], PAP, 18 listopada 2017.
  18. Panie Prezydencie, niech Pan odznaczy Piotra Stańczaka [online], panieprezydencie.com [dostęp 2012-06-05] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-07].
  19. Panie prezydencie, proszę odznaczyć Piotra Stańczaka! [online], Gazeta.pl, 19 stycznia 2010 [dostęp 2012-05-06] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-22].
  20. Karolina Olszewska, Prezydent odpowiedział na apel. Odznaczy Piotra Stańczaka [online], Gazeta.pl, 19 stycznia 2010 [dostęp 2012-05-06] [zarchiwizowane z adresu 2010-01-23].
  21. M.P. z 2011 r. nr 3, poz. 27 oraz Prezydent odznaczył zabitego przez talibów geologa [online], Prezydent.pl, 4 października 2010.