Piotrowiec (województwo warmińsko-mazurskie)
Piotrowiec (niem. Peterswalde) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Pieniężno.
| wieś | |
 Zabytkowy kościół pw. św. Jana Chrzciciela | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
167[2] |
| Strefa numeracyjna |
55 |
| Kod pocztowy |
14-520[3] |
| Tablice rejestracyjne |
NBR |
| SIMC |
0155139 |
Położenie na mapie gminy Pieniężno  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu braniewskiego  | |
 54°18′13″N 20°05′59″E/54,303611 20,099722[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość znajdowała się w województwie elbląskim. Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmia.
Historia
edytujWieś jest wzmiankowana w dokumentach z roku 1326, lokowana w 1330 przez warmińską kapitułę katedralną. Zasadźcą wsi na powierzchni 54,5 włóki był Piotr. Jego imię uwiecznione zostało w nazwie wsi. Pierwsza informacja o istnieniu proboszcza w Piotrowcu pochodzi z 1343.
Miejscowość została zniszczona w czasie wojny polsko-krzyżackiej w latach 1519–1521 oraz wojny polsko-szwedzkiej w latach 1626–1629.
Z akt wizytacyjnych parafii wynika, że w drugiej połowie XVI wieku w Piotrowcu funkcjonowała szkoła parafialna. W roku 1726 nauczycielem był tu murarz.
Kościół
edytujPierwszy kościół w Piotrowcu, który wybudowano w XIV wieku, spłonął w 1581. Po nim wzniesiono drugi, w 1589, i trzeci, w 1771. Ten ostatni, pw. św. Jana Chrzciciela, konsekrował w 1772 biskup pomocniczy warmiński Karol Fryderyk von Zehmen. Wieżę dobudowano w 1829. Kościół spłonął w 1945 i został odbudowany w latach 1956–1959. W 1959 poświęcił go biskup Tomasz Wilczyński.
Kościół w Piotrowcu jest murowany, ma skromne barokowe formy i jest otynkowany. Od strony zachodniej wznosi się masywna, czworoboczna wieża otoczona przybudówkami. Pod wolutowym tylnym szczytem znajdują się pozostałości inskrypcji erekcyjnej[4].
Z dawnego wyposażenia zachowały się fragmenty ołtarza głównego z około 1700 roku i fragmenty ołtarzy bocznych z drugiej połowy XIX wieku. W kościele znajduje się granitowa chrzcielnica z XV wieku i lichtarze z około 1760.
Demografia
edytujLiczba mieszkańców:
- 1818: 237
- 1933: 372
- 1939: 399
- 1999: 213
Osoby związane z Piotrowcem
edytujW Piotowcu urodził się w 1870 roku Timotheus Kranich – ksiądz katolicki, następnie zakonnik benedyktyński, kaznodzieja i poeta, który swoje wczesne wiersze publikował pod pseudonimem Peter Walde, który utworzył od ówczesnej nazwy miejscowości, w której się narodził – Peterswalde[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 101461
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 941 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka Muza SA. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 147
- ↑ P. Timotheus Kranich O.S.B. ein Priesterdichter aus dem Ermland von Anneliese Triller [w:] Ermländischer Hauskalender 1953
Bibliografia
edytuj- Tadeusz Chrzanowski, Przewodnik po zabytkowych kościołach północnej Warmii, Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn, 1978 (str. 132–133 opis kościoła)
- Andrzej Kopiczko, Ustrój i organizacja diecezji warmińskiej w latach 1525–1772, OBN im. W. Kętrzyńskiego, Olsztyn, 1993. ISSN 0585-3893 (str. 204–215 szkolnictwo parafialne, str. 209 nauczyciel murarz)
- Jan Chłosta, Słownik Warmii, Wydawnictwo LITTERA, Olsztyn, 2002, ISBN 83-914158-5-6 (str. 261 opis wsi)
- Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7, s. 116