Pisary (województwo dolnośląskie)
Pisary (łac. Villascriptoris, niem. Schreibendorf[5]) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Międzylesie.
| wieś | |
 Kościół św. Wacława w Pisarach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
510-570[2] m n.p.m. |
| Liczba ludności (III 2011) |
135[3] |
| Strefa numeracyjna |
74 |
| Kod pocztowy |
57-530[4] |
| Tablice rejestracyjne |
DKL |
| SIMC |
0853820 |
Położenie na mapie gminy Międzylesie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
 50°07′38″N 16°42′49″E/50,127222 16,713611[1]
| |
Położenie edytuj
Pisary to wieś łańcuchowa o długości około 4 km (przedłużona o kolejne zagospodarowania w 2019 roku) , leżąca w Rowie Górnej Nysy, na granicy Wysoczyzny Międzylesia, na wysokości około 510-570 m n.p.m.[2]
Podział administracyjny edytuj
W latach 1975−1998 miejscowość położona była w województwie wałbrzyskim.
Nazwa edytuj
Nazwa miejscowości wywodzi się od polskiej nazwy na czynność "pisania". W zlatynizowanej formie Sccribochov - "Skrybochów" (od staropolskiej nazwy pisarza skryby, czyli również nawiązującej do czynności pisania) notuje ją spisana po łacinie w latach 1269–1273 Księga henrykowska[6]. W księdze tej zanotowano również łacińską nazwę miejscowości - Villascriptoris", która ma identyczne znaczenie w tym języku[7].
Historia edytuj
Pisary powstały w drugiej połowie XVI wieku na terenie dóbr międzyleskich[8]. W roku 1787 było tu 97 domów, w tym szkoła i młyn wodny, w miejscowości funkcjonowały 24 warsztaty płóciennicze[2]. W pierwszej połowie XIX wieku wieś była ośrodkiem tkactwa, w roku 1840 były w niej 107 domów, kościół, szkoła katolicka, 2 młyny wodne, olejarnia i gorzelnia[2]. Pod koniec stulecia Pisary stały się popularne wśród turystów udających się na Trójmorski Wierch i na Śnieżnik[8].
Zabytki edytuj
- kościół filialny wzniesiony w 1859 roku, mający cechy neobarokowe i neoromańskie[8]. Wewnątrz zachowało się wyposażenie z XIX w., pw. św. Wacława [8].
Szlaki turystyczne edytuj
Przez Pisary przebiega 
szlak turystyczny z Międzylesia na Śnieżnik[8].
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 101596
- ↑ a b c d Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, s. 249-252. ISBN 83-7005-341-6.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 942 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ M. Choroś, Ł. Jarczak, Słownik nazw miejscowych Dolnego Śląska, Opole 1995, s. 90.
- ↑ Stenzel 1854 ↓, s. 28.
- ↑ Stenzel 1854 ↓, s. 133-134.
- ↑ a b c d e Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, s. 403, 404. ISBN 978-83-89188-95-3.
Bibliografia edytuj
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, ISBN 83-7005-341-6
- Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak, Iwona Chomiak, Ziemia Kłodzka, Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, OCLC 751422625.
- Gustav Adolf Stenzel: Liber Fundationis Claustri Sanctae Mariae Virginis in Henrichow. Breslau: Josef Max & Komp., 1854.