Placówka Straży Celnej „Pieńki”
Placówka Straży Celnej „Pieńki”[a] – jednostka organizacyjna Straży Celnej pełniąca w okresie międzywojennym służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Rozformowanie | |
| Tradycje | |
| Kontynuacja | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
Formowanie i zmiany organizacyjne edytuj
Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną[2]. Od połowy 1921 roku jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych[3]. W 1921 roku w Żytniowie stacjonował sztab 4 kompanii 5 batalionu celnego. 4 kompania celna jedną ze swoich placówek wystawiła w Pieńkach [4]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku[5]. Placówka Straży Celnej „Pieńki” weszła w podporządkowanie komisariatu Straży Celnej „Jelonki” z Inspektoratu SC „Praszka”[6].
W drugiej połowie 1927 roku przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej[7]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej. Ochronę północnej, zachodniej i południowej granicy państwa przejęła powołana z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczna[8]. Rozkazem nr 11 z 9 stycznia 1930 roku reorganizacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski ustalił nową organizację komisariatu SG „Jaworzno” i przeniósł jego siedzibę do Rudnik. Placówka SG I linii „Pieńki” znalazła się w nowej strukturze[9].
Funkcjonariusze placówki edytuj
- Kierownicy placówki
| stopień | imię i nazwisko, numer | okres pełnienia służby | kolejne stanowisko |
|---|---|---|---|
| przodownik | Stanisław Kuchta (610)[b] | był w 1926[1] |
Obsada personalna placówki w 1926[1]:
- przodownik Stanisław Kuchta (610)
- strażnik Aleksander Datkowski (1128)
- strażnik Józef Białkowski (684)
- strażnik Konstanty Bryski (129)
- strażnik Huchwajda Ignacy (628)
- strażnik Bolesław Lodowski (702)
Uwagi edytuj
- ↑ W niektórych dokumentach archiwalnych spotyka się też nazwę – Pinki[1]. Wynika on z zapisu fonetycznego nazwy gwarowej (gwarowa wymowa Pińki). W literaturze fachowej nazywa się to uproszczenie grup spółgłoskowych. W jednych dokumentach archiwalnych jest zapis Pinki, w drugich Pieńki. Jednakowoż, obie nazwy odnoszą się do tej samej miejscowości. Błędem jest mylenie obu zapisów z niedaleko położonymi Pankami.
- ↑ Przy nazwiskach w nawiasach podano numery służbowe funkcjonariuszy Straży Celnej[1]
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Szematyzm Straży Celnej 1927 ↓, s. 164.
- ↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 130.
- ↑ Piekarz 2017 ↓, s. 28.
- ↑ OdeB batalionów celnych ↓, s. 5bc.
- ↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 250.
- ↑ Kozłowski 2012 ↓, s. 25.
- ↑ Kula 1994 ↓, s. 40.
- ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 71.
Bibliografia edytuj
- Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.).
- Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2017-06-01].
- Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
- Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927.
- Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie. ISSN 1505-1757.
- Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
- Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088.
- Ordre de Bataille batalionów celnych od numeru 1 do 19 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.