Plac Wolności w Kielcach
Plac Wolności w Kielcach (dawn. Plac Bazarowy, Rynek, Plac Obrońców Stalingradu) – plac usytuowany w centrum Kielc. Rozchodzą się od niego ulice Mickiewicza, Słowackiego, Śniadeckich, Głowackiego, Ewangeliczna i Hipoteczna[2].
| Centrum | |
 nr rej. A.395 z 22.03.1968 i z 14.08.1976[1]
| |
 Plac Wolności | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
Położenie na mapie Kielc  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
 50°52′03,6″N 20°38′00,0″E/50,867656 20,633338
| |
Plac został zaprojektowany w końcu XIX wieku jako drugi rynek. Otrzymał nazwę Plac Bazarowy (Bazarnaja Płoszczad'). Przez mieszkańców określany był mianem Bazarów[3]. W 1873 roku firma pochodzącego z Chęcin Chaskiela Landuna, na zlecenie 3 tys. akcjonariuszy, wybudowała na nim hale targowe. Następnie wybrukowano nawierzchnię. W 1879 na placu znajdowało się 34 sklepów i 21 jatek. W 1896 roku plac został oświetlony, ponadto wyremontowano hale[4].
We wtorki oraz piątki odbywały się w tym miejscu targi i jarmarki[3]. Do 1918 roku plac został w całości zabudowany, dzięki czemu stał się najdroższą częścią miasta. Pokój kosztował rocznie 100 rubli. W 1913 znajdowało się tu 28 posesji, z czego siedem należało do Żydów. Po odzyskaniu niepodległości nazwę zmieniono na Plac Wolności. W okresie międzywojennym plac dzierżawiony był przez Icka Tenenbauma, który wpłacał rocznie kieleckiemu magistratowi 5 tys. zł. Każdy targ przynosił dzierżawcy ok. 200 zł czystego zysku[4]. Organizowano również w tym miejscu uroczystości patriotyczne z udziałem Józefa Piłsudskiego[5]. W czasie okupacji niemieckiej nie wolno było używać nazwy Plac Wolności, dlatego plac określano mianem Rynku (Marktplatz)[3].
W 1949 roku zmieniono nazwę na Plac Obrońców Stalingradu. W latach 50. XX wieku został on przebudowany, w wyniku czego zlikwidowano targi[4]. Na placu odbywały się miejskie uroczystości[3]. Po 1989 roku przywrócono nazwę Plac Wolności, a we wschodniej części powstało kilkadziesiąt pawilonów handlowych[4]. 1 czerwca 2006 w XIX-wiecznym budynku przy Placu Wolności 2 oficjalnie otwarto Muzeum Zabawek i Zabawy[6].
Planowany jest generalny remont placu. W jego ramach wymieniono na początku 2022 roku lampy, a w przyszłości ma zostać wybudowany parking podziemny, a część nadziemna ma zmienić charakter – powstanie m.in. oczko wodne oraz plac zabaw[7].
Układ przestrzenny i ukształtowanie architektoniczne Placu Wolności wraz z wylotami ulic: Ewangelickiej, Hipotecznej, Mickiewicza, Słowackiego, Śniadeckich i Głowackiego, został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.395 z 22.03.1968 i z 14.08.1976)[1].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 19 [dostęp 2015-10-27].
- ↑ Plan Miasta Kielce. Warszawa: DAUNPOL, 2009. ISBN 978-83-7475-393-7.
- ↑ a b c d W. Dzikowski, D. Kopertowska: Toponimia Kielc. Warszawa-Kraków: PWN, 1976, s. 179.
- ↑ a b c d K. Urbański: Leksykon dziejów ludności żydowskiej Kielc 1789–2000. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2002, s. 26. ISBN 83-7271-036-8.
- ↑ L. Cichocka: Marszałek Piłsudski stanie na Placu Wolności. echodnia.eu. [dostęp 2012-04-20]. (pol.).
- ↑ Ważne daty w historii Muzeum. muzeumzabawek.eu. [dostęp 2012-04-20]. (pol.).
- ↑ Agata Kowalczyk, Na placu Wolności w Kielcach rozpoczyna się remont. Od wymiany lamp. Na główne prace jeszcze poczekamy. Zobacz zdjęcia i wizualizacje [online], Kielce Nasze Miasto, 25 stycznia 2022 [dostęp 2022-03-26] (pol.).