Platon Kostecki

dziennikarz i poeta

Platon Kostecki, ukr. Платон Костецький (ur. 2 lipca 1832 w Więckowicach, zm. 1 maja 1908 we Lwowie) – rusińsko-polski dziennikarz, pisarz, poeta związany ze Lwowem.

Platon Kostecki
Платон (Плятон) Костецький
Ilustracja
Platon Kostecki (1881)
Data i miejsce urodzenia

2 lipca 1832
Więckowice

Data i miejsce śmierci

1 maja 1908
Lwów

Miejsce spoczynku

Cmentarz Łyczakowski we Lwowie

Odznaczenia
Kawaler Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry)

Życiorys edytuj

Według różnych źródeł urodził się w Więckowicach[1][2][3][3][4][5]. Z pochodzenia był Rusinem[6]. Był synem Ioana (duchowny kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-ukraińskiego[2] w Sądowej Wiszni[7]) i Teresy z domu Fedorowicz. Kształcił się w Sanoku, w Gimnazjum w Samborze[2]. W 1851 zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum w Przemyślu[1]. Przez trzy lata studiował prawo na Uniwersytecie Lwowskim[2][7]. Potem skupił się na działalności pisarskiej[2].

Już podczas studiów w 1854 podjął działalność dziennikarską[7]. Od tego czasu pracował w „Nowinach”[7]. Następnie od 1854 do 1855 był redaktorem gazety „Zoria Hałyćka[2][7]. W 1855 zamieszkał w Sanoku, gdzie został współudziałowcem spółki, założonej przez drukarza Karola Pollaka[8]. Pracował w „Dzienniku Literackim”, „Przeglądzie Powszechnym Politycznym”, „Dzienniku Polskim”, „Ruchu Literackim[2]. Uczestniczył w powstaniu styczniowym 1863[9]. W listopadzie 1862 związał się z polską „Gazetą Narodową”, której był współredaktorem od 1869[2] i pracował niemal do końca życia[7]. W 1888 obchodził 30-lecie pracy pisarskiej[2], a na początku listopada 1907 obchodził jubileusz 45-lecia pracy dziennikarskiej w „Gazecie Narodowej”[6][10][11]. Był uważany za nestora dziennikarstwa polskiego[12][13][7]. Pisał też poezje po polsku i rusińsku[2].

Za poemat Na cześć Don Pedra Kalderona... w 1881 otrzymał nagrodę w Hiszpanii[2]. W 1898 został Kawalerem Orderu Franciszka Józefa[14][15].

Należał do Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[3]. Określał siebie słowami gente Ruthenus, natione Polonus[7][16] (pol. z pochodzenia Rusin, z narodowości Polak”). Był zwolennikiem porozumienia i zgody ludności rusińskiej i polskiej[7][17]. W swoim wierszu pt. Mołytwa (Modlitwa) napisał: „...To nasza mołytwa: / Jak Trojca, tak jedyna, / Polszcza, Ruś i Łytwa[3].

 
Grobowiec Marii i Platona Kosteckich

Jego żoną była Maria z domu Ładzińska (zm. 1897)[18]. Zmarł 1 maja 1908 we Lwowie i został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie 3 maja 1908[19][2][20].

Publikacje edytuj

  • Poezji ruśkii (1862)[2]
  • Pamięci Stanisława Moniuszki[2]
  • Dnia 3-go maja 1879[2]
  • W zołotyj juwilej Josyfu Hnatu Kraszewskiemu mnohaja lita[2]
  • 22 stycznia 1882[2]
  • Deotymie[2]
  • W dwusetną rocznicę odsieczy Wiednia[2]
  • Na cześć Don Pedra Kalderona de la Barca w dwusetną rocznicę jego zgonu (1881)[2]
  • Saturninowe Gody (1863)
  • Poezye Platona Kosteckiego (1868)
  • Władysław Bełza (1897)

Przypisy edytuj

  1. a b Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Przemyślu za rok szkolny 1894. Przemyśl: 1894, s. 122.
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Platon Kostecki. „Kurier Warszawski”. Nr 120, s. 9, 1 maja 1908. 
  3. a b c d † Platon Kostecki. „Przewodnik Gimnastyczny „Sokół””. Nr 6, s. 42–44, 1908. 
  4. Grzegorz Rąkowski: Ukraińskie Karpaty i Podkarpacie: Część zachodnia. Piastów: 2013, s. 438.
  5. Według innej wersji w Wańkowicach. Zob. Marian Tyrowicz: Kostecki Platon (1832—1908). W: Polski Słownik Biograficzny. T. XIV. Wrocław — Warszawa — Kraków: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk 1968, s. 340.
  6. a b Jubileusz dziennikarskiej pracy. „Nowości Illustrowane”. Nr 45, s. 4, 9 listopada 1907. 
  7. a b c d e f g h i Skon nestora dziennikarzy polskich. „Nowości Illustrowane”. Nr 19, s. 7, 9 maja 1908. 
  8. Tomasz Opas: W czasach zaborów i niewoli. Rynek lokalny. W: Sanok. Dzieje miasta. Feliks Kiryk (red). Kraków: Secesja, 1995, s. 320.
  9. Józef Białynia Chołodecki: Cmentarzyska i groby naszych bohaterów z lat 1794-1864 na terenie wschodniej Małopolski. Lwów: 1928, s. 29.
  10. Czterdziestopięciolecie Platona Kosteckiego. „Słowo Polskie”. Nr 509, s. 4, 1 listopada 1907. 
  11. Platon Kostecki. „Gazeta Lwowska”. Nr 253, s. 4, 3 listopada 1907. 
  12. Pogrzeb ś. p. Karola Brzozowskiego. „Słowo Polskie”. Nr 526, s. 1, 9 listopada 1904. 
  13. Otwarcie fabryki akumulatorów. „Słowo Polskie”. Nr 23, s. 7, 15 stycznia 1906. 
  14. Odznaczenia jubileuszowe. „Nowa Reforma”. Nr 277, s. 5, 3 grudnia 1898. 
  15. Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 187.
  16. Platon Kostecki. "Modlitwa". fronda.pl. [dostęp 2016-06-20].
  17. Stanisław Nicieja: Cmentarz Łyczakowski we Lwowie w latach 1786–1986. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1988, s. 27. ISBN 83-04-02817-4.
  18. Kronika. Zmarli. „Kurjer Lwowski”. Nr 79, s. 4, 20 marca 1897. 
  19. † Platon Kostecki. „Gazeta Lwowska”. Nr 102, s. 4, 3 maja 1908. 
  20. Stanisław Nicieja: Cmentarz Łyczakowski we Lwowie w latach 1786–1986. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1988, s. 342. ISBN 83-04-02817-4.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj