Plik:Widok na kopalnię Saturn w Czeladzi.jpg
Rozmiar pierwotny (1320 × 1400 pikseli, rozmiar pliku: 1,45 MB, typ MIME: image/jpeg)
Plik Widok na kopalnię Saturn w Czeladzi.jpg znajduje się w Wikimedia Commons – repozytorium wolnych zasobów. Dane z jego strony opisu znajdują się poniżej. |
Opis
OpisWidok na kopalnię Saturn w Czeladzi.jpg |
Polski: Kopalnia Saturn powstała w XIX wieku na terenie dawnego folwarku plebańskiego w Czeladzi. W roku 1869 został on sprzedany przez rząd rosyjski warszawskiemu adwokatowi Ludwikowi Kozłowskiemu. Nowy właściciel ok. 1872 roku rozpoczął poszukiwania węgla kamiennego w swojej posiadłości i zdołał natrafić na głębokości 122 m na pokłady tej cennej kopaliny.
Dwa lata później sprzedał majątek księciu zu Hohenlohe-Oehringen. Książę rozpoczął dalsze poszukiwania węgla docierając około 1880 roku do bardziej wydajnych pokładów. W 1887 roku założono pierwszy poziom eksploatacyjny na głębokości 150 m i kopalnia osiągnęła 2,6 tys. ton wydobycia. W następnych latach produkcja szybko wzrastała, dochodząc w 1898 roku do 400 tys. ton. Kopalnia otrzymała pompy i maszyny wyciągowe z napędem parowym, a w tym czasie pracowało w niej 1160 robotników z czego 887 pod ziemią. W dniu 1 kwietnia 1899 roku książę zu Hohenlohe-Oehringen sprzedał kopalnię Towarzystwu Górniczo-Przemysłowemu "Saturn", założonemu przez przemysłowców łódzkich : Karola, Emila i Annę Scheiblerów, Alfreda Biedermanna, Juliana Heinzla, Juliana Kunitzera, Edwarda Herbsta oraz Stanisława Reichera z Sosnowca. Zakup kopalni wiązał się z tym, że właściciele największych łódzkich fabryk włókienniczych pragnęli mieć własne źródło dostaw paliwa, aby zabezpieczyć się przed podwyższaniem cen przez zagłębiowskich przedsiębiorców górniczych. Towarzystwo "Saturn", którego akcje znajdowały się w posiadaniu spolonizowanych przemysłowców niemieckiego pochodzenia, było jednym z nielicznych przedsiębiorstw zagłębiowskich prezentujących kapitał krajowy. Siedziba jego zarządu znajdowała się początkowo w Łodzi i dopiero w 1906 roku została przeniesiona do Czeladzi. Pierwszym dyrektorem Towarzystwa "Saturn" został wybitny fachowiec inż. Hieronim Kondratowicz. W 1906 roku ustąpił on ze stanowiska dyrektora i został powołany do rady zarządzającej "Saturna". Jego miejsce zajął Alfons Surzycki, z tym że kierownictwo techniczne kopalni powierzono jej dotychczasowemu zawiadowcy inż. Brzostowskiemu. Przedsiębiorstwo rozwijało się pomyślnie, wykazując aż do I wojny światowej duże zyski. W kopalni "Saturn" już w 1904 roku pogłębiono I szyb do poziomu 188 m. Poza tym przebito szyby pomocnicze "Hieronim", "Aleksander" i "Antoni". W 1904 roku rozpoczęto również elektryfikację odwadniania, sprowadzając pompy odśrodkowe z elektrycznym napędem, a w kilka lat później zelektryfikowano też maszyny wyciągowe na szybach I i II. W 1911 roku zakończono prowadzoną w kilku etapach modernizację i mechanizację sortowni. Rok później na niektórych trasach wprowadzono podziemny przewóz elektryczny. Wszystko to stawiało kopalnię na jednym z pierwszych miejsc w Zagłębiu pod względem nowoczesności. Wydobycie doszło w 1910 roku do 666 tys. ton a w 1913 roku do 833 tys. ton. Dla zwiększenia zbytu istotne znaczenie miała budowa bocznicy łączącej kopalnię z Koleją Warszawsko-Wiedeńską. Poważnym odbiorcą węgla były łódzkie fabryki włókiennicze. Załoga kopalni osiągnęła w 1913 roku liczbę 2270 osób. Na potrzeby załogi zbudowano domy mieszkalne dla robotników i urzędników oraz szkoły, utrzymywano też szpital i dwa ambulatoria. W gmachu wybudowanej w 1908 roku gospody otwarto w 3 lata później dom ludowy dla pracowników z biblioteką i czytelnią. W samej kopalni już w 1903 roku zbudowano łaźnię dla załogi, a od 1908 roku zaczęto zaopatrywać górników pracujących pod ziemią w sztywne skórzane kapelusze, które miały ich chronić przed urazami głowy. Dawna kopalnia Saturn to ciekawe miejsce, jedyne takie w Zagłębiu i chyba również w regionie Górnego Śląska. Elektrownia - to jeden z nielicznych obiektów, będący świadkiem złotego wieku kopalni Saturn. Jej wnętrze przypomina stare dobre czasy maszyn parowych i pierwszych urządzeń elektrycznych. Na uwagę zasługuje zabytkowy parowy wyciąg szybowy z 1897 r., który tłoczył powietrze dla pracujących pod ziemią górników. W 1958 r. rozdzielnię przebudowano, instalując na osi wału bębna linowego dwa silniki elektryczne. Pozwoliło to na eksploatację urządzenia zarówno na napędzie elektrycznym, jak i parowym. Dzięki temu maszyna przetrwała w niemal niezmienionym stanie do dnia dzisiejszego. |
Data | |
Źródło | Praca własna |
Autor | Andrzej Hajdas |
Licencja
- Wolno:
- dzielić się – kopiować, rozpowszechniać, odtwarzać i wykonywać utwór
- modyfikować – tworzyć utwory zależne
- Na następujących warunkach:
- uznanie autorstwa – musisz określić autorstwo utworu, podać link do licencji, a także wskazać czy utwór został zmieniony. Możesz to zrobić w każdy rozsądny sposób, o ile nie będzie to sugerować, że licencjodawca popiera Ciebie lub Twoje użycie utworu.
- na tych samych warunkach – Jeśli zmienia się lub przekształca niniejszy utwór, lub tworzy inny na jego podstawie, można rozpowszechniać powstały w ten sposób nowy utwór tylko na podstawie tej samej lub podobnej licencji.
Obiekty przedstawione na tym zdjęciu
przedstawia
Jakaś wartość bez elementu Wikidanych
18 cze 2012
Historia pliku
Kliknij na datę/czas, aby zobaczyć, jak plik wyglądał w tym czasie.
Data i czas | Miniatura | Wymiary | Użytkownik | Opis | |
---|---|---|---|---|---|
aktualny | 18:55, 18 cze 2012 | 1320 × 1400 (1,45 MB) | Oldand53 |
Lokalne wykorzystanie pliku
Poniższa strona korzysta z tego pliku:
Globalne wykorzystanie pliku
Ten plik jest wykorzystywany także w innych projektach wiki:
- Wykorzystanie na www.wikidata.org
Metadane
Niniejszy plik zawiera dodatkowe informacje, prawdopodobnie dodane przez aparat cyfrowy lub skaner użyte do wygenerowania tego pliku.
Jeśli plik był modyfikowany, dane mogą być częściowo niezgodne z parametrami zmodyfikowanego pliku.
Producent aparatu | Samsung Electronics |
---|---|
Model aparatu | SGH-F480 |
Wartość przysłony | f / 2,828125 |
Czułość aparatu zgodnie z normą ISO 12232 | 100 |
Data i czas utworzenia oryginału | 06:33, 18 cze 2012 |
Orientacja obrazu | normalna |
Rozdzielczość w poziomie | 72 punktów na cal |
Rozdzielczość w pionie | 72 punktów na cal |
Użyte oprogramowanie | 1F4D87230200 |
Rozmieszczenie Y i C | Wyśrodkowane |
Program ekspozycji | standardowy |
Wersja standardu Exif | 2.2 |
Data i czas zeskanowania | 06:33, 18 cze 2012 |
Znaczenie składowych |
|
Szybkość migawki | 9 |
Jasność | 0 |
Tryb pomiaru | średnia |
Obsługiwana wersja Flashpix | 1 |
Przestrzeń kolorów | sRGB |
Typ źródła pliku | Cyfrowy aparat fotograficzny |
Rodzaj sceny | obiekt fotografowany bezpośrednio |
Wstępnie przetworzony (poddany obróbce) | tak |
Tryb ekspozycji | automatyczne ustalenie parametrów naświetlania |
Balans bieli | automatyczny |
Kontrast obrazu | normalny |
Nasycenie kolorów obrazu | normalne |
Ostrość obrazu | normalna |