Pożegnanie z Afryką (film)
Pożegnanie z Afryką (ang. Out of Africa) – amerykański melodramat z 1985 roku w reżyserii Sydneya Pollacka[1]. Powstał na podstawie utworów Pożegnanie z Afryką, Cienie na trawie oraz Listów z Afryki autorstwa Karen Blixen, wydanych pod pseudonimem Isak Dinesen, Isak Dinesen: The Life of a Storyteller Judith Thurman oraz Silence Will Speak Errol Trzebinski[potrzebny przypis]. Film opowiada o losach Karen Blixen, prowadzącej plantację kawy w Kenii[1].
Gatunek | |
---|---|
Rok produkcji |
1985 |
Kraj produkcji | |
Język |
angielski, suahili |
Czas trwania |
160 minut |
Reżyseria | |
Scenariusz |
Kurt Luedtke[1] na podstawie powieści Karen Blixen |
Główne role | |
Muzyka | |
Zdjęcia | |
Scenografia | |
Kostiumy | |
Montaż | |
Produkcja |
Sydney Pollack[1] |
Wytwórnia | |
Dystrybucja |
Universal Pictures i in.[1] |
Budżet | |
Przychody brutto |
227,5 mln $[3] |
Nagrody | |
7 Oscarów, 3 Złote Globy, 3 Nagrody BAFTA |
Obsada
edytuj- Meryl Streep – Karen Blixen
- Robert Redford – Denys Finch Hatton
- Klaus Maria Brandauer – Bror Blixen/Hans Blixen
- Michael Kitchen – Berkeley Cole
- Malick Bowens – Farah
- Joseph Thiaka – Kamante
- Stephen Kinyanjui – Kinanjui
- Michael Gough – Delamere
- Suzanna Hamilton – Felicity
- Rachel Kempson – Lady Belfield
- Graham Crowden – Lord Belfield
Nagrody i nominacje
edytujWybrane sukcesy[1]:
- Zwycięzca:
- Najlepszy film – Sydney Pollack
- Najlepsza reżyseria – Sydney Pollack
- Najlepszy scenariusz adaptowany – Kurt Luedtke
- Najlepsze zdjęcia – David Watkin
- Najlepsza scenografia i dekoracje wnętrz – Stephen Grimes, Josie MacAvin
- Najlepsza muzyka – John Barry
- Najlepszy dźwięk – Chris Jenkins, Gary Alexander, Larry Stensvold, Peter Handford
- Nominacja:
- Najlepsze kostiumy – Milena Canonero
- Najlepszy montaż – Fredric Steinkamp, William Steinkamp, Pembroke J. Herring, Sheldon Kahn
- Najlepsza aktorka – Meryl Streep
- Najlepszy aktor drugoplanowy – Klaus Maria Brandauer
- Zwycięzca:
- Najlepszy dramat
- Najlepsza muzyka – John Barry
- Najlepszy aktor drugoplanowy – Klaus Maria Brandauer
- Nominacja:
- Najlepsza reżyseria – Sydney Pollack
- Najlepszy scenariusz – Kurt Luedtke
- Najlepsza aktorka dramatyczna – Meryl Streep
- Zwycięzca:
- Najlepszy scenariusz adaptowany – Kurt Luedtke
- Najlepsze zdjęcia – David Watkin
- Najlepszy dźwięk – Tom McCarthy Jr., Peter Handford, Chris Jenkins
- Nominacja:
- Najlepsza muzyka – John Barry
- Najlepsze kostiumy – Milena Canonero
- Najlepsza aktorka – Meryl Streep
- Najlepszy aktor drugoplanowy – Klaus Maria Brandauer
Recenzje
edytujKrytyk Richard Combs stwierdził, że adaptacja powieści polegała w przypadku tego filmu na znajdowaniu substytutów. Według niego film przewyższył powieść pod względem narracyjnym. Napisał on, że o ile romans Blixen - Finach Hatton oparty na samych danych biograficznych mógłby stać się jedną z najpiękniejszych historii miłosnych naszych czasów, o tyle w ujęciu filmowym jest on mało sugestywnym domniemaniem. Reżyser zasypuje widza szczegółami i kaskadą zdarzeń na początku, w fazie formowania się miłości. Gdy zostaje ona już nawiązana i skonsumowana, oś fabularna załamuje się, impet narracyjny opada[5].
Nie do końca udało się w dziele uzyskać obraz Afryki ukazany w powieści. Według Combsa film okazał się mniej ironiczny, mniej obiektywny niż jego źródło, ponieważ tym co ważne w książce jest poczucie "niesamowitości", obcości, absurdalności, poczucie, że Europejczycy są "nie na miejscu" w afrykańskim krajobrazie[5].
Silnie widoczna jest opozycja pomiędzy subtelną, mimiczną grą Meryl Streep, a totalną, gwiazdorską kreacją Roberta Redforda, będącego mieszanką arystokraty z samotnym, westernowym bohaterem. Film, według Combsa, stanowił krok do przodu w obrębie swego gatunku, po zapaści lat poprzednich, reprezentowanej np. przez Bobby'ego Deerfielda autorstwa Sydneya Pollacka[5].
Według krytyka Ginette Delmas film skupia się na postaci Karen Blixen. Reżyser robi wszystko, by wydobyć prawdę historyczną postaci. Szczególnie drobiazgowo traktuje stosunki na linii Karen - tubylcy, które początkowo są typowo kolonialne, ale z czasem zmieniają się, bohaterka zaczyna odróżniać wspólnoty etniczne, a następnie poszczególne osoby. Dochodzi z czasem do stadium paternalizmu, mówiąc np. o "moich Kikuju". Kosztowne dla budżetu filmowego pragnienie odnalezienia autentyzmu ujawnia się m.in. w drobiazgowej rekonstrukcji wioski Kikuju z 1914, ich strojów, czy ozdób, a także używanych podówczas samochodów i infrastruktury. Odstępstwem w tym zakresie było sprowadzenie lwów z Kalifornii i posługiwanie się przez Karen językiem angielskim, a nie suahili, który znała[6].
Francuski krytyk François Guérif wskazał, że film staje się przede wszystkim historią miłości i odkrycia kontynentu afrykańskiego przez kobietę z Północy. U Pollacka nie występuje konflikt między tymi dwoma światami. Chciał on odnaleźć ducha kina romantycznego, od dawna przeżywającego regres. Elementem tego była postać Redforda, legendarnego awanturnika oraz Streep, kobiety nowoczesnej i romantycznej zarazem. Według Guérifa obraz jest jednak zbyt długi, nie unika powtórzeń i w wielu momentach jest nudny[7].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m Pożegnanie z Afryką w bazie IMDb (ang.)
- ↑ Aljean Harmetz , At the movies, The New York Times, 29 listopada 1985 [dostęp 2020-03-30] .
- ↑ Out of Africa [online], BoxOfficeMojo.com [dostęp 2020-03-30] .
- ↑ Out of Africa [online], The Movie Database [dostęp 2020-04-09] (ang.).
- ↑ a b c Richard Combs, Pożegnanie z Afryką, w: Film na Świecie, nr 347-348/1987, s. 108-110, przedruk z: Monthly Film Bulletin, 4/1986
- ↑ Ginette Delmas, Pożegnanie z Afryką, w: Film na Świecie, nr 347-348/1987, s. 111-112, przedruk z: Jeune Cinéma, nr 173/1986
- ↑ François Guérif, Miłość i odkrycie, w: Film na Świecie, nr 347-348/1987, s. 113-114, przedruk z: La Revue du Cinéma, nr 415/1986
Linki zewnętrzne
edytuj- Pożegnanie z Afryką w bazie Filmweb