Poczajów

miasto na Ukrainie w obwodzie tarnopolskim

Poczajów (ukr. Почаїв/Poczajiw, ros. Почаев) – miasto w rejonie krzemienieckim obwodu tarnopolskiego Ukrainy, do 1939 w granicach II Rzeczypospolitej (województwo wołyńskie, powiat krzemieniecki). Herb oraz prawa miejskie nadał król Stanisław August Poniatowski w roku 1778.

Poczajów
Почаїв
Ilustracja
Ławra Poczajowska, 2019
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

 tarnopolski

Powierzchnia

24,4 km²

Populacja (2017)
• liczba ludności


7775[1]

Nr kierunkowy

+380 3546

Kod pocztowy

47027-

Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego
Mapa konturowa obwodu tarnopolskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Poczajów”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Poczajów”
Ziemia50°00′N 25°28′E/50,000000 25,466667

Historia edytuj

Galeria: Ławra Poczajowska
 
Ławra Poczajowska
 
Ławra Poczajowska, dzwonnica
 
Ławra Poczajowska
 
Ławra Poczajowska
 
Ławra Poczajowska
 
Ławra Poczajowska, wnętrze
 
Widok na ławrę Poczajowską
 
Herb z 1778 r.

Poczajów położony jest na grzbiecie wyniosłego wzgórza opodal Podkamienia, między Brodami a Krzemieńcem, słynie jako ośrodek pielgrzymkowy prawosławnych i grekokatolików. W mieście znajduje się ławra Poczajowska – jeden z najważniejszych klasztorów Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego, dawniej monaster bazyliański. Początki wschodniochrześcijańskiego monastycyzmu w miejscowości sięgają XII–XIII w. Między XVIII wiekiem a 1832 obiekt należał do unickiego zakonu bazylianów. Oddany mnichom Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego przez władze carskie z powodu zaangażowania bazylianów we wspieranie powstania listopadowego, pozostaje od tego czasu w jurysdykcji Kościoła prawosławnego[2].

Osobny artykuł: Ławra Poczajowska.

We wrześniu 1939 roku przez wkroczeniem Armii Czerwonej miejscowi Ukraińcy utworzyli milicję i przejęli władzę w mieście[3]. Na początku lipca 1941 zajęty przez Wehrmacht. Niemcy zamknęli ludność żydowską w liczbie około 1 tys. w getcie. Getto zostało zlikwidowane 12 sierpnia 1942 przez SD, niemiecką żandarmerię i ukraińską policję. Rozstrzelano 794 osób, pozostali zdołali zbiec i uniknąć egzekucji albo pozostawiono ich przy życiu dla wykonywania robót drogowych[4]. Polacy, których w Poczajowie żyło tylko około 10 rodzin, w lipcu 1943 roku pod wpływem doniesień o rzezi wołyńskiej wyjechali do pobliskiego Podkamienia, co jednak nie uchroniło ich przed atakiem UPA[3].

W 1989 Poczajów liczył 10 019 mieszkańców[5], a w 2013 było ich 7842[6].

Pobliskie miejscowości edytuj

Transport edytuj

Tutaj zaczyna się droga terytorialna T 2013, która przebiega przez Załoźce[7], oraz droga miejscowa do Wiśniowca, która przechodzi przez Rydoml i Młyniowce[8]. Przez miasto biegnie droga regionalna R 26. Miasto jest połączone z innymi miejscowościami transportem drogowym.

Znane osoby związane z Poczajowem edytuj

Właściciele
  • Aleksander Dominik Tarnowski (1668–1703)
  • Kajetan Amor Tarnowski (zm. 1753)[11]

Przypisy edytuj

  1. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2017 року. Державна служба статистики України. Київ, 2017, s. 65
  2. W. Osadczy: Święta Ruś. Rozwój i oddziaływanie idei prawosławia w Galicji. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007, s. 391-415. ISBN 978-83-227-2672-3.
  3. a b Władysław Siemaszko, Ewa Siemaszko, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945, t. 1, Warszawa: „von borowiecky”, 2000, s. 442, ISBN 83-87689-34-3, OCLC 749680885.
  4. Холокост на территории СССР: Энциклопедия, Moskwa 2009, ISBN 978-5-8243-1296-6 s.786
  5. Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
  6. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України, 2013. [dostęp 2023-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (ukr.).
  7. Постанова Кабінету Міністрів України від 18 квітня 2012 р. № 301 Про затвердження переліку автомобільних доріг загального користування державного значення (ukr.)
  8. Droga miejscowa od Poczajowa do Wiśniowca na mapach Google
  9. Pobożny psychopata, Kurier Historyczny [dostęp 2023-03-25].
  10. STANISŁAW FIJAŁKOWSKI — MARTYROLOGIUM, www.swzygmunt.knc.pl [dostęp 2023-03-25].
  11. Jerzy Hr. Dunin Borkowski: Almanach błękitny. Genealogia żyjących rodów polskich. Lwów, s. 927 i 928.

Linki zewnętrzne edytuj