Pojezierze Bytowskie

Pojezierze Bytowskie (kaszb. Bëtowsczé Pòjezerzé, 314.47) – mezoregion w północno-wschodniej części Pojezierza Zachodniopomorskiego. Na północy przechodzi w Wysoczyznę Polanowską, na południu w Równinę Charzykowską i Dolinę Gwdy, na wschodzie w Pojezierze Kaszubskie i mezoregion Borów Tucholskich, na zachodzie w Pojezierze Drawskie[1][2]. Rozciąga się na powierzchni około 1400 km², przy około 70 km długości wzdłuż osi wschód–zachód i około 20 km szerokości wzdłuż osi północ–południe[2]. Pojezierze ze względu na typ mezoregionu zaliczane jest do wysoczyzn młodoglacjalnych przeważnie z jeziorami w regionie nizin i obniżeń[1].

Pojezierze Bytowskie
Mapa regionu
Prowincja

Niż Środkowoeuropejski

Podprowincja

Pojezierza Południowobałtyckie

Makroregion

Pojezierze Zachodniopomorskie

Mezoregion

Pojezierze Bytowskie

Zajmowane
jednostki
administracyjne

Polska:
woj. zachodniopomorskie,
woj. pomorskie

Wieża widokowa na Siemierzyckiej Górze

Mezoregion cechują najwyższe wysokości bezwzględne w makroregionie, z punktem kulminacyjnym – Siemierzycką Górą – o wysokości 256,5 m n.p.m., będącym jednocześnie najwyższym wzniesieniem Pojezierza Zachodniopomorskiego[3][4][5]. Na południowy zachód od Miastka wznoszą się Góry Szybskie z wysokościami dochodzącymi do 236 m n.p.m.[2] Pasmo czołowomorenowe pojezierza zbudowane jest z utworów lodowcowych, przede wszystkim glin zwałowych, o znacznej miąższości, przekraczającej miejscami 200 m. Materiał ten charakteryzuje się bardzo niską zawartością wapnia, co ma istotny wpływ na różnorodność ekologiczną i typologiczną jezior oraz szaty roślinnej[3].

Wysoki pas moren czołowych biegnących w obrębie mezoregionu stanowi dział wodny pomiędzy ciekami płynącymi w kierunku Morza Bałtyckiego a ciekami płynącymi na południe, do Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej. W obszarze mezoregionu źródła mają płynące w kierunku południowym Czernica i Brda oraz płynące na północ dopływy ParsętyPerznica i Radusza, dopływy SłupiKamienica i Bytowa, a także Wieprza i jej dopływ Grabowa[4].

Według alternatywnej propozycji podziału fizycznogeograficznego autorstwa Józefa Sylwestrzaka granice Pojezierza Bytowskiego rozciągają się szerzej, obejmując większość Wysoczyzny Polanowskiej standardowego podziału Jerzego Kondrackiego[6].

Przypisy

edytuj
  1. a b Jerzy Kondracki, Andrzej Richling. Regiony fizycznogeograficzne, skala 1:1500 000. Warszawa: Główny Geodeta Kraju, 1994.
  2. a b c Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014, s. 73–74. ISBN 978-83-01-16022-7.
  3. a b Janina Jasnowska, Mieczysław Jasnowski: Pojezierze Zachodniopomorskie. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1983, s. 194–195, seria: Przyroda polska. ISBN 83-214-0359-X.
  4. a b Janina Jasnowska, Mieczysław Jasnowski: Pojezierze Zachodniopomorskie. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1983, s. 7–12, seria: Przyroda polska. ISBN 83-214-0359-X.
  5. Arkusz N-33-071-D. Wojskowa Mapa Topograficzna, skala 1:50 000. Sztab Generalny Wojska Polskiego, 1987.
  6. Józef Sylwestrzak (red.), Pojezierze Bytowskie – Monografia geograficzno-ekonomiczna, Gdańsk: Gdańskie Towarzystwo Naukowe, 1978, s. 248.