Polanów
Polanów (niem. Pollnow[2]) – miasto we wschodniej części woj. zachodniopomorskiego, w powiecie koszalińskim, nad rzeką Grabową, będące siedzibą gminy miejsko-wiejskiej Polanów. Leży na Wysoczyźnie Polanowskiej pomiędzy dwiema górami (Świętą Górą i Warblewską Górą). Polanów oddalony jest od Koszalina o 37 km. Układ miejski tworzy 39 ulic oraz Plac Wolności. Części miasta: Czajka, Świerczewo. Od 1313 roku posiada prawa miejskie.
miasto w gminie miejsko-wiejskiej | |||||
Polanów, ul. Wolności | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Powiat | |||||
Gmina | |||||
Prawa miejskie |
1313 | ||||
Burmistrz |
Grzegorz Paweł Lipski | ||||
Powierzchnia |
7,37 km² | ||||
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Strefa numeracyjna |
(+48) 94 | ||||
Kod pocztowy |
76-010 | ||||
Tablice rejestracyjne |
ZKO | ||||
Położenie na mapie gminy Polanów | |||||
Położenie na mapie Polski | |||||
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego | |||||
Położenie na mapie powiatu koszalińskiego | |||||
54°07′10″N 16°41′18″E/54,119444 16,688333 | |||||
TERC (TERYT) |
3209064 | ||||
SIMC |
0950115 | ||||
Urząd miejski ul. Wolności 476-010 Polanów | |||||
Strona internetowa | |||||
BIP |
Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 2917 mieszkańców[3].
W mieście odbywają się coroczne zloty motocykli. Siedziba klubu sportowego „Gryf Polanów”.
Położenie
edytujWedług danych z 1 stycznia 2010 r. powierzchnia miasta wynosiła 7,37 km²[4].
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. koszalińskiego.
Historia
edytujOsada o starym rodowodzie, początkowo gród obronny położony przy zachodniej granicy ziemi sławieńskiej, przy którym znajdowała się osada słowiańska. Na pobliskiej Świętej Górze stał pogański chram, a po przyjęciu chrześcijaństwa wybudowano kaplicę, do której dążyły pielgrzymki z Pomorza i Wielkopolski. Duże znaczenie Polanowa na przełomie XIII i XIV w. potwierdza kronika wielkopolska, w tym czasie obszar ten przejściowo należał do biskupów kamieńskich. W 1307 osadę opanowali margrabiowie brandenburscy[5], później przejęli go Krzyżacy, a następnie przyłączono go do księstwa słupskiego. Ok. 1350 osada uzyskała prawa miejskie oraz wybudowano zamek. W 1474 książę słupski Eryk II oddał miasto w lenno Peterowi von Glasenapp w zamian za sześć wiosek na Rugii. Poważnych zniszczeń miasto doświadczyło podczas wojny trzydziestoletniej. Od XVI w. ośrodek luteranizmu, do XVII w. mieszkała tu ludność kaszubska. W latach 1609, 1653 i 1736 miały miejsce wielkie pożary niszczące zabudowę. W 1653 miasto wcielono do Brandenburgii, od 1701 w Prusach. W 1773 miasto kupił Friedrich Ernst von Wrangel z Kurlandii, w tym czasie nastąpił rozwój tkactwa. Od XIX w. wzrastał napływ letników, w 1903 do Polanowa doprowadzono linię kolejową, w 1908 miasto zelektryfikowano[6]. W 1945 substancja miejska uległa zniszczeniu w 80%, całkowicie zostało zniszczone stare miasto i zamek[7]. W czasach Polski Ludowej wybudowano cegielnię, mleczarnię, masarnię, młyn, rozlewnię wód mineralnych oraz wytwórnię koncentratów paszowych[6].
Architektura
edytujZabytki chronione prawnie:
- kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z XV wieku, następnie przebudowany 1850 r., kościół parafialny[8];
- kościół pomocniczy Podwyższenia Krzyża Świętego wybudowany w latach 1911–1912 (ul. Sławieńska 1);
- zespół młyna wodnego, z ok. 1850 i 1880, obejmujący szachulcowy młyn, dom młynarza, budynek gospodarczy oraz śluzę na rzece Grabowej (ul. Młyńska 14);
- willa z początku XX wieku (ul. Wolności 26).
Oświata
edytujW mieście znajduje się:
- przedszkole gminne;
- szkoła podstawowa;
- gimnazjum im. Noblistów Polskich (do 31 sierpnia 2017);
- zespół szkół ponadgimnazjalnych;
- liceum dla dorosłych "Nauta".
Sport
edytujW mieście, od 1956 roku działa klub piłki nożnej Gryf Polanów, grający obecnie w IV lidze.
Święta Góra
edytujOkoło 2 km na południe od miasta wznosi się miejsce kultu religijnego – Święta Góra Polanowska.
Administracja
edytujMiasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Mieszkańcy Polanowa wybierają do swojej rady miejskiej 5 radnych (5 z 15). Pozostałych 10 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Polanów. Organem wykonawczym jest burmistrz. Siedzibą władz jest budynek przy ul. Wolności.
Burmistrzowie Polanowa:
- Grzegorz Lipski (od 2002)
Mieszkańcy Polanowa wybierają parlamentarzystów z okręgu wyborczego Koszalin, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.
Wspólnoty wyznaniowe
edytujDemografia
edytuj- Piramida wieku mieszkańców Polanowa w 2014 roku[1].
Ludzie związani z Polanowem
edytujZobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Polanów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. Nr 142, poz. 262)
- ↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2011-06-10. ISSN 1734-6118.
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2010 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2010-08-20. ISSN 1505-5507.
- ↑ Wielka encyklopedia powszechna PWN tom 8 s. 812
- ↑ a b Słownik geograficzno-krajoznawczy Polski, PWN, Warszawa 1998, ISBN 83-01-12677-9 s. 125
- ↑ Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 215-216, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
- ↑ Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 241, ISBN 978-83-7495-133-3 .
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2013-01-29] .
Linki zewnętrzne
edytuj- Oficjalny serwis internetowy Urzędu Miejskiego w Polanowie
- Historia i kultura ziemi sławieńskiej. Tom X Miasto i Gmina Polanów
- Pollnow (niem.), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 598 .