Polana Surówki, zwana też Krzysiami – rozległa polana na Luboniu Wielkim w Beskidzie Wyspowym[1]. Na mapie Geoportalu ma nazwę Polana i są na niej dwie części miejscowości należące do Rabki-Zdroju: Krzysie i Surówki[2]. Polana znajduje się na długim, zachodnim grzbiecie Lubonia Wielkiego, na południowych, opadających do Kotliny Rabczańskiej zboczach. Rozpoczyna się tuż pod grzbietem. Niebieski szlak turystyczny na szczyt Lubonia prowadzi jej północnym obrzeżem. Zwyczajowo polana Surówki dzieli się na 2 części: dolną i górną. Na polanie dolnej znajdują się dwa samotne zabudowania gospodarcze. Na drugiej części polany znajdują się 4 gospodarstwa, wszystkie znacznie oddalone (ok. 4 km) od najbliższych zabudowań Skomielnej Białej. Łącznie w osadzie mieszka 5 osób (lipiec 2008). Administracyjnie polana leży na terenie miasta Rabka-Zdrój, natomiast mieszkańcy należą do parafii w Skomielnej Białej. Jak inne polany beskidzkie powstała w wyniku wycięcia lub wypalenia lasu. Duże usypiska kamieni widoczne przy szlaku na obrzeżach lasu powstały ze zbieranych z pola uprawnego kamieni. Wskutek ulewnych deszczów następowało bowiem zmywanie cienkiej warstwy gleby, a kamienie pozostawały, uniemożliwiając jej uprawę. Obecnie większość polany jest zamieniona na łąki i pastwiska[3][2].

Polana Surówki
Ilustracja
Widok na szczyt Lubonia Wielkiego
Państwo

 Polska

Położenie

województwo małopolskie

Pasmo

Beskid Wyspowy, Karpaty

Wysokość

ok. 800–895 m n.p.m.

Zagospodarowanie

zabudowania, łąka

Położenie na mapie Rabki-Zdroju
Mapa konturowa Rabki-Zdroju, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Polana Surówki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Polana Surówki”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Polana Surówki”
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego
Mapa konturowa powiatu nowotarskiego, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Polana Surówki”
Położenie na mapie gminy Rabka-Zdrój
Mapa konturowa gminy Rabka-Zdrój, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Polana Surówki”
Ziemia49°39′31″N 19°57′10″E/49,658611 19,952778

Z polany bardzo rozległe widoki na Kotlinę Rabczańską, pasmo Gorców i Pasmo Orawsko-Podhalańskie. Ponad nimi wznoszą się Tatry – z polany widać cały ich grzbiet. We wschodnim kierunku widoczny szczyt Lubonia Wielkiego z charakterystyczną wieżą przekaźników[3]. Widoki w kierunku północnym natomiast całkowicie przesłania las. Powyżej polany na skraju lasu niewielki kopczyk, a w nim fragmenty helikoptera czechosłowackiego, który rozbił się tutaj w 1985 r. lecąc na przegląd do Świdnika[4]. Poniżej polany wypływa Zimny Potok uchodzący do Lubońskiego Potoku – jednego z licznych potoków spływających z masywu Lubonia Wielkiego[2].

Polana ma też swoją wojenną przeszłość. We wrześniu 1944 Niemcy chcąc zniszczyć oddziały partyzanckie stacjonujące w rejonie Lubonia Wielkiego, w sile 800 żołnierzy przeszli przez polanę i spalili 3 stojące na niej szałasy, by nie stanowiły bazy dla partyzantów[3].

Szlaki turystyki pieszej edytuj

  z Naprawy Dolnej przez Luboń Mały i Polanę Surówki na szczyt Lubonia Wielkiego. Czas przejścia: 2:15 h (1:40 h), suma podejść 460 m, odległość 7,6 km[5].
 
Widok na Tatry

Przypisy edytuj

  1. Andrzej Matuszczyk, Beskid Wyspowy. Część zachodnia, Warszawa. Kraków: Wyd. PTTK „Kraj”, 1986, ISBN 83-7005-104-9.
  2. a b c Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [online] [dostęp 2021-11-27].
  3. a b c Gacek Dariusz, Beskid Wyspowy, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2012, ISBN 978-83-62460-25-0.
  4. Gwarki Górskie [online] [dostęp 2008-04-11] [zarchiwizowane z adresu 2007-05-15].
  5. Beskid Wyspowy 1: 50000. Mapa turystyczna, Kraków: Compass, 2006, ISBN 83-89165-86-4.