Wikipedia

Uczelnie techniczne w Polsce

(Przekierowano z Politechniki w Polsce)

Uczelnie techniczne w Polsce – wykaz działających w Polsce uczelni technicznych.

Charakterystyka edytuj

W Polsce istnieje 17 publicznych uczelni technicznych nadzorowanych przez ministra właściwego ds. szkolnictwa wyższego, w tym 15 noszących nazwę politechnika[1]. Stworzony przez Główny Urząd Statystyczny, na podstawie deklaracji uczelni oraz klasyfikacji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, wykaz wyższych szkół technicznych zawiera dodatkowo pięć uczelni niepublicznych[2].

Zgodnie z Ustawą z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, polska uczelnia może używać w nazwie wyrazu „politechnika”, jeśli posiada kategorię naukową A+, A albo B+ w co najmniej 2 dyscyplinach w zakresie nauk inżynieryjnych i nauk technicznych[3]. Prawo o szkolnictwie wyższym z 2005 r. dopuszczało również funkcjonowanie „uniwersytetu technicznego”, jeśli jego jednostki organizacyjne posiadają uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora co najmniej w dziesięciu dyscyplinach, w tym co najmniej sześć uprawnień w zakresie nauk technicznych[4]. Część uczelni technicznych spełnia ustawowe wymogi przewidziane dla uniwersytetu technicznego (co zaznacza w swoich statutach[a]), lecz nie stosuje tej nazwy.

W roku akademickim 2015/2016 na uczelniach technicznych studiowało 301 412 osób, w tym 288 994 osób (95,9%) na uczelniach publicznych[5].

Pierwszą uczelnią techniczną na ziemiach polskich była funkcjonująca w latach 1816–1826 Akademia Górnicza w Kielcach[6]. Od 1844 działała we Lwowie Akademia Techniczna, przekształcona następnie w Szkołę Politechniczną (1877) i Politechnikę Lwowską (1920). W 1904 w Gdańsku, znajdującym się wówczas w Cesarstwie Niemieckim, działalność zainaugurowała Królewska Politechnika w Gdańsku (niem. Königliche Technische Hochschule zu Danzig)[7]. Dekretem Krajowej Rady Narodowej z 24 maja 1945 uczelnia ta została przekształcona w polską Politechnikę Gdańską[8][9]. Politechnika Gdańska jest więc najstarszą uczelnią techniczną znajdującą się na obecnym terenie Polski. Najstarszą politechniką z polskim językiem wykładowym jest z kolei istniejąca od listopada 1915 Politechnika Warszawska[10].

Publiczne uczelnie techniczne edytuj

Opracowano na podstawie danych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego[1]. Uszeregowano chronologicznie (wyróżniono datę powstania uczelni pod obecną nazwą). Liczba studentów według stanu w dniu 30 listopada 2015, na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego.

Lp. Nazwa Siedziba Historia Liczba studentów Rektor (kadencja 2016–2020)
1. Politechnika Warszawska Warszawa   Powstała w 1915 na bazie istniejącego od 1898 Instytut Politechniczny im. Cara Mikołaja II, gdzie prowadzono zajęcia w języku rosyjskim[10]. 33 360[11] prof. dr hab. inż. Jan Szmidt
2. Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie Kraków   Powstała w 1919 jako Akademia Górnicza. Nazwę Akademia Górniczo-Hutnicza otrzymała w 1947, a imię Stanisława Staszica – w 1969[12]. 30 262[11] prof. dr hab. inż. Tadeusz Słomka
3. Politechnika Śląska Gliwice   Powstała w 1945[13] z tymczasową siedzibą w Krakowie. Jednocześnie podjęto próby zlokalizowania uczelni na Górnym Śląsku, w Katowicach. Ostatecznie na siedzibę wybrano Gliwice[14]. 22 923[11] prof. dr hab. inż. Arkadiusz Mężyk
4. Politechnika Gdańska Gdańsk   Przekształcona w 1945[9] z istniejącej od 1904 niemieckiej uczelni, noszącej różne nazwy[7][8]. 23 017[11] prof. dr hab. inż. Jacek Namieśnik
5. Politechnika Łódzka Łódź   Powstała w 1945[15]. 18 697[11] prof. dr hab. inż. Sławomir Wiak
6. Politechnika Wrocławska Wrocław   Powstała w 1945[16], dzięki zaangażowaniu pracowników naukowych Politechniki Lwowskiej i Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Przejęła budynki po istniejącej w latach 1910–1945 niemieckiej Technische Hochschule[17]. 33 530[11] prof. dr hab. inż. Cezary Madryas
7. Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki Kraków   Powstała w 1954[18] na bazie Wydziałów Politechnicznych Akademii Górniczej w Krakowie (utworzonych dekretem z 1946 z mocą wsteczną obowiązującą od 1945). W 1976 otrzymała imię Tadeusza Kościuszki[19]. 15 687[11] prof. dr hab. inż. Jan Kazior
8. Politechnika Poznańska Poznań   Powstała w 1955 na bazie istniejącej od 1945 Szkoły Inżynierskiej w Poznaniu (wywodzącej swą tradycję z Państwowej Wyższej Szkoły Budowy Maszyn i Elektrotechniki, która istniała od 1919 do wybuchu II wojny światowej)[20]. 20 052[11] prof. dr hab. inż. Tomasz Łodygowski
9. Politechnika Częstochowska Częstochowa   Powstała w 1955 na bazie istniejącej od 1949 Szkoły Inżynierskiej w Częstochowie[21]. 8792[11] prof. dr hab. inż. Norbert Sczygiol
10. Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza Rzeszów   Powstała w 1974[22] na bazie istniejącej od 1963 Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Rzeszowie[23]. 16 543[11] prof. dr hab. inż. Tadeusz Markowski
11. Politechnika Białostocka Białystok   Powstała w 1974[24] na bazie działającej od 1964 Wyższej Szkoły Inżynierskiej W Białymstoku i jej poprzedniczki – założonej w 1949 Prywatnej Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej NOT[25]. 10 544[11] prof. dr hab. inż. Lech Dzienis
12. Politechnika Świętokrzyska Kielce   Powstała w 1974[26] na bazie istniejącej od 1967 Kielecko-Radomskiej Wyższej Szkoły Inżynierskiej i jej poprzedniczki – założonej w 1965 Kielecko-Radomskiej Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej[27]. 9003[11] prof. dr hab. inż. Wiesław Trąmpczyński
13. Politechnika Lubelska Lublin   Powstała w 1977[28], kontynuując tradycje istniejących w Lublinie: Wyższej Szkoły Inżynierskiej (1965) i Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej (1953)[29]. 10 095[11] prof. dr hab. inż. Zbigniew Pater
14. Politechnika Opolska Opole   Powstała w 1996[30] na bazie założonej w 1966 Wyższej Szkoły Inżynierskiej. W latach 1959–1966 istniał w Opolu Punkt Konsultacyjny Politechniki Śląskiej[31]. 7579[11] prof. dr hab. inż. Marek Tukiendorf
15. Politechnika Koszalińska Koszalin   Powstała w 1996[30] w oparciu o założoną w 1968 Wyższą Szkołę Inżynierską w Koszalinie[32]. 6124[11] prof. dr hab. inż. Tadeusz Bohdal
16. Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Szczecin   Powstał w 2009[33], dzięki połączeniu istniejącej w latach 1955–2008 Politechniki Szczecińskiej (z tradycją sięgającą 1946) i działającej od 1972 do 2008 Akademii Rolniczej w Szczecinie (z tradycją sięgającą 1954). 10 570[11] dr hab. inż. Jacek Wróbel, prof. ZUT
17. Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich Bydgoszcz   Powstała w 2021[34] na bazie istniejącego od 2006 Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego. 7534 prof. dr hab. inż. Marek Adamski

Niepubliczne uczelnie techniczne edytuj

Uczelnie niepubliczne sklasyfikowane jako wyższe szkoły techniczne[2]:

  1. Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych – założona w 1994 jako Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych. Rada Wydziału Informatyki PJATK uzyskała uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora nauk technicznych w dyscyplinach: informatyka (od 2000) i mechanika (od 2014) oraz doktora habilitowanego nauk technicznych w dyscyplinie informatyka (od 2009)[35].
  2. Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania w Warszawie – założona w 1995.
  3. Wyższa Szkoła Informatyki Stosowanej i Zarządzania w Warszawie – założona w 1996.
  4. Wyższa Szkoła Informatyki i Umiejętności w Łodzi – założona w 1997.
  5. Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach – założona w 2003.

Uwagi edytuj

  1. ↑ Uczelnie techniczne, których statuty zawierają informacje o byciu uniwersytetem technicznym lub spełnieniu wymagań przewidzianych dla uniwersytetu technicznego to: Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Politechnika Gdańska, Politechnika Poznańska, Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza, Politechnika Śląska, Politechnika Warszawska, Politechnika Wrocławska.

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Wykaz uczelni publicznych nadzorowanych przez Ministra właściwego ds. szkolnictwa wyższego – publiczne uczelnie akademickie. nauka.gov.pl. [dostęp 2016-11-28].
  2. ↑ a b Szkoły wyższe i ich finanse w 2015 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2016, s. 235-236.
  3. ↑ Dz.U. z 2018 r. poz. 1668.
  4. ↑ Dz.U. z 2017 r. poz. 2183.
  5. ↑ Szkoły wyższe i ich finanse w 2015 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2016, s. 59.
  6. ↑ Piotr Siudy: Akademia Górnicza w Kielcach (1816–1827). histmag.org, 16 sierpnia 2014. [dostęp 2015-12-02].
  7. ↑ a b Organizacja | Politechnika Gdańska [online], pg.edu.pl [dostęp 2021-11-09] (pol.).
  8. ↑ a b Edmund Wittbrodt: Zarys historii Politechniki Gdańskiej po 1945. pg.edu.pl. [dostęp 2015-12-02].
  9. ↑ a b Dekret z dnia 24 maja 1945 r. o przekształceniu Politechniki Gdańskiej w polską państwową szkołę akademicką (Dz.U. z 1945 r. nr 21, poz. 121).
  10. ↑ a b Historia. pw.edu.pl. [dostęp 2015-12-02].
  11. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Szkoły wyższe i ich finanse w 2015 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2016, s. 74-83.
  12. ↑ Historia AGH. agh.edu.pl. [dostęp 2015-12-02].
  13. ↑ Dekret z dnia 24 maja 1945 r. o utworzeniu Politechniki Śląskiej (Dz.U. z 1945 r. nr 21, poz. 118).
  14. ↑ Historia. polsl.pl. [dostęp 2015-12-02].
  15. ↑ Dekret z dnia 24 maja 1945 r. o utworzeniu Politechniki Łódzkiej (Dz.U. z 1945 r. nr 21, poz. 120).
  16. ↑ Dekret z dnia 24 sierpnia 1945 r. o przekształceniu Uniwersytetu Wrocławskiego i Politechniki Wrocławskiej na polskie państwowe szkoły akademickie (Dz.U. z 1945 r. nr 34, poz. 207).
  17. ↑ Historia Politechniki Wrocławskiej. portal.pwr.wroc.pl. [dostęp 2015-12-02].
  18. ↑ Uchwała Nr 409 Rady Ministrów z dnia 7 lipca 1954 r. w sprawie utworzenia Politechniki Krakowskiej (M.P. z 1954 r. nr 68, poz. 854).
  19. ↑ Historia Politechniki Krakowskiej. pk.edu.pl. [dostęp 2015-12-02].
  20. ↑ Historia Politechniki Poznańskiej. put.poznan.pl. [dostęp 2015-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-08)].
  21. ↑ Historia uczelni. pcz.pl. [dostęp 2015-12-02].
  22. ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 września 1974 r. w sprawie przekształcenia Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Rzeszowie w Politechnikę Rzeszowską imienia Ignacego Łukasiewicza (Dz.U. z 1974 r. nr 34, poz. 201).
  23. ↑ Historia PRz. portal.prz.edu.pl. [dostęp 2015-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-15)].
  24. ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 września 1974 r. w sprawie przekształcenia Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Białymstoku w Politechnikę Białostocką (Dz.U. z 1974 r. nr 34, poz. 199).
  25. ↑ Kalendarium. pb.edu.pl. [dostęp 2015-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-08)].
  26. ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 września 1974 r. w sprawie przekształcenia Kielecko-Radomskiej Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Kielcach w Politechnikę Świętokrzyską (Dz.U. z 1974 r. nr 34, poz. 200).
  27. ↑ Politechnika Świętokrzyska. Kielce University of Technology. Kielce: Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej, 2013, s. 24-25.
  28. ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 sierpnia 1977 r. w sprawie przekształcenia Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Lublinie w Politechnikę Lubelską (Dz.U. z 1977 r. nr 28, poz. 120).
  29. ↑ Historia. pollub.pl. [dostęp 2015-12-02].
  30. ↑ a b Ustawa z dnia 4 lipca 1996 r. o zmianie nazw niektórych wyższych szkół inżynierskich (Dz.U. z 1996 r. nr 100, poz. 463).
  31. ↑ Historia uczelni. po.opole.pl. [dostęp 2015-12-02].
  32. ↑ Historia uczelni. tu.koszalin.pl. [dostęp 2015-12-02].
  33. ↑ Ustawa z dnia 5 września 2008 r. o utworzeniu Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie (Dz.U. z 2008 r. nr 180, poz. 1110).
  34. ↑ Ustawa z dnia 20 maja 2021 r. o zmianie nazwy Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy (Dz.U. z 2021 r. poz. 1141).
  35. ↑ Historia uczelni. pja.edu.pl. [dostęp 2015-12-02].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Uczelnie_techniczne_w_Polsce&oldid=72402170”