Polski Fiat 508/518
Polski Fiat 508/518 – polski, lekki kołowy pojazd terenowy z okresu międzywojennego.
 Polski Fiat 508/518, wariant dla zmotoryzowanego patrolu telefonicznego | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
Państwowe Zakłady Inżynierii (PZInż) |
| Typ pojazdu |
lekki pojazd terenowy |
| Trakcja |
kołowa |
| Historia | |
| Prototypy |
1935–1936 |
| Produkcja |
1937 – ? |
| Dane techniczne | |
| Silnik |
1 silnik gaźnikowy FIAT 108 (PZInż 117) o pojemności 995 cm³ i mocy 24 KM (17,7 kW) przy 3600 obr./min. |
| Transmisja |
mechaniczna |
| Długość |
3540 mm |
| Szerokość |
1580 mm |
| Wysokość |
1460 mm |
| Prześwit |
320 mm |
| Masa |
ok. 950 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość |
65 km/h |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
| Polska, Niemcy | |
Historia edytuj
Pod koniec 1935 roku w Państwowych Zakładach Inżynierii powstał prototyp lekkiego pojazdu przeznaczonego głównie do holowania przeciwpancernych armat wz. 36 oraz przewożenia amunicji, obsługi i wyposażenia. Prototyp powstał on na bazie elementów pochodzących z samochodów Polski Fiat 508 oraz Polski Fiat 518. Przeprowadzone testy nowego pojazdu wykazały liczne wady, które wynikały z niedopracowania konstrukcji[1].
W roku 1936 przystąpiono do prac, które miały na celu wyeliminowanie wad wcześniejszego wozu. W pracach tych uczestniczył inż. Mieczysław Skwierczyński. Po próbach fabrycznych oraz testach wojskowych w roku 1937 rozpoczęto produkcję pojazdu pod oznaczeniem Polski Fiat 508/518[2].
Polski Fiat 508/518 występował w kilku wariantach. Najbardziej znaną odmianą jest ciągnik artyleryjski PZInż 302 z otwartym nadwoziem, opracowanym według wytycznych Biura Badań Technicznych Broni Pancernych. Pojazd był przeznaczony do holowania armat przeciwpancernych Bofors wz. 36 kal. 37 mm. Mógł też przewozić 5 żołnierzy obsługi armaty oraz amunicję w liczbie 80 naboi (16 skrzynek po 5 naboi). Ciągniki PZInż 302 były używane w pododdziałach artylerii przeciwlotniczej i przeciwpancernej 10 Brygady Kawalerii i Warszawskiej Brygady Pancerno-Motorowej, a także w oddziałach specjalnych niektórych jednostek kawalerii, piechoty oraz saperów[3].
W Wojsku Polskim wykorzystywano jeszcze inne warianty Fiatów 508/518, m.in. odmiany transportowe (z nadwoziem furgonowym), odmiany przeznaczone dla oddziałów łączności (przystosowane do przewożenia radiostacji polowych) oraz wariant dla kompanii ciężkich karabinów maszynowych (przystosowane do przewozu ckm-ów wz. 30, a także do prowadzenia ognia z karabinu zamocowanego na pojeździe)[3].
Po klęsce kampanii wrześniowej pewna liczba pojazdów Polski Fiat 508/518 dostała się w ręce Niemców. Później część z nich została włączona do wyposażenia Wehrmachtu[4].
Przypisy edytuj
- ↑ Jońca, Szubański i Tarczyński 1990 ↓, s. 114.
- ↑ Jońca, Szubański i Tarczyński 1990 ↓, s. 115-116.
- ↑ a b Jońca, Szubański i Tarczyński 1990 ↓, s. 116.
- ↑ Polski-Fiat 508/518 I
Bibliografia edytuj
- Adam Jońca, Rajmund Szubański, Jan Tarczyński: Wrzesień 1939. Pojazdy Wojska Polskiego. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1990. ISBN 83-206-0847-3. (pol.).