Polski Kontyngent Wojskowy w Republice Środkowoafrykańskiej (EUFOR)
Polski Kontyngent Wojskowy w Republice Środkowoafrykańskiej (PKW RCA, PKW RŚA) – wydzielony komponent Sił Zbrojnych RP, przeznaczony do działań policyjnych w ramach sił Unii Europejskiej EUFOR RCA w Republice Środkowoafrykańskiej w latach 2014-2015, a następnie doradczych w EUMAM RCA w 2015-2016 i w EUTM RCA od 2016. PKW RCA na przestrzeni lat nosił następujące oficjalne nazwy:
- 2014-2015: Polski Kontyngent Wojskowy w operacji wojskowej Unii Europejskiej w Republice Środkowoafrykańskiej (PKW EUFOR RCA),
| ||
 EUFOR RCA (2014-2015) EUMAM RCA (2015-2016) EUTM RCA (od 2016)
| ||
 Republika Środkowoafrykańska | ||
| Historia | ||
| Państwa wystawiające |  Polska
| |
| Państwa mandatowe |  Republika Środkowoafrykańska
| |
| Decyzja o użyciu | 23 kwietnia 2014 M.P. z 2014 r. poz. 300 | |
| Rozpoczęcie misji | 14 lipca 2014 | |
| Liczba zmian | 14 (2 EUFOR, 3 EUMAM, 9 EUTM) | |
| Dowódcy | ||
| Pierwszej zmiany | ppłk Adam Stręk | |
| Obecnej zmiany | ppłk Mirosław Zyber | |
| Konflikt zbrojny | ||
| Wojna domowa w Republice Środkowoafrykańskiej | ||
| Organizacja | ||
| Typ | operacyjny (2014-2015), doradczy (od 2015) | |
| Podporządkowanie | EUFOR RCA → EUMAM RCA → EUTM RCA
| |
| Skład | pluton manewrowy, Narodowy Element Wsparcia (2014-2015), doradcy wojskowi (od 2015) | |
| Liczebność | 50 żołnierzy (2014-2015), 2 żołnierzy (od 2015) | |
| Dyslokacja | Bangi | |
- 2015-2016: Polski Kontyngent Wojskowy w Wojskowej Misji Doradczej Unii Europejskiej w Republice Środkowoafrykańskiej (PKW EUMAM RCA),
- od 2016: Polski Kontyngent Wojskowy w szkoleniowej misji wojskowej Unii Europejskiej w Republice Środkowoafrykańskiej (PKW EUTM RCA)
EUFOR RCAEdytuj
W kwietniu 2013 doszło do upadku rządu Bozize, w wyniku tego Republika Środkowoafrykańska stała się państwem upadłym pozbawionym władzy centralnej, w którym dochodziło do ciągłych walk. Sytuacja zaniepokoiła Radę Bezpieczeństwa ONZ, która od października 2013 do stycznia 2014 przyjęła szereg rezolucji autoryzujących działania pokojowe organizacji międzynarodowych, zmierzających do ustanowienia pokoju w Republice. W skład tych sił 6 grudnia 2013 weszły wojska francuskie, prowadzące operację "Sangaris" (wspartą lotniczo przez polski kontyngent wojskowy), w kwietniu 2014 operacja francuska została przekształcona we wspólną operację Unii Europejskiej.
W kwietniu 2014 Rada Ministrów zdecydowała o wsparciu operacji sił EUFOR RCA liczącym ok. 50 żołnierzy kontyngentem wojskowym. Zasadniczy element PKW stanowił pluton manewrowy, wchodzący w skład wystawionej przez EUROGENDFOR (European Gendarmerie Force) IPU (Integrated Police Unit), czyli wielonarodowej, francusko-hiszpańsko-polskiej kompanii policji wojskowej. Do zadań żandarmów należało:
- patrolowanie wyznaczonych stref w Bangi, wspólnie z żołnierzami sił MISCA i operacji Sangaris,
- szkolenie i pomoc miejscowej policji w zakresie metod prowadzenia postępowań karnych i czynności dochodzeniowo-śledczych.
Kontyngent formalnie rozpoczął swoją misję w lipcu 2014. Oficjalnie zakończył ją 6 lutego 2015, związane to było z przekazaniem odpowiedzialności przez EUFOR siłom pokojowym ONZ MINUSCA.
Czas trwania, dowódcy, jednostka wystawiająca, liczebność oraz struktura poszczególnych zmian:
| Formacja | I zmiana EUFOR RCA 14 VII 2014 – 15 XII 2014 |
II zmiana EUFOR RCA 15 XII 2014 – 6 II 2015 |
|---|---|---|
| Dowództwo PKW | ppłk Adam Stręk | płk Leon Stanoch |
| pluton manewrowy | OS ŻW Mińsk Mazowiecki | OS ŻW Mińsk Mazowiecki |
| Narodowy Element Wsparcia | 1 Brygada Logistyczna | 1 Brygada Logistyczna |
| Liczebność | 50 | 50 |
EUMAM RCA i EUTM RCAEdytuj
Nie oznaczało to końca obecności wojskowej Unii Europejskiej w Republice Środkowoafrykańskiej - w styczniu 2015 Rada UE zdecydowała o ustanowieniu wojskowej misji doradczej EUMAM RCA, w kwietniu 2015 polskie władze postanowiły do wsparciu tej misji niewielkim kontyngentem wojskowym, bo liczącym zaledwie dwóch żołnierzy (najmniejszy w historii – nie należy brać tu pod uwagę grup obserwatorów wojskowych, wystawianych przez Siły Zbrojne RP w misji obserwacyjnych organizacji międzynarodowych, gdyż funkcjonują one na bazie innych przepisów prawnych) z 9 pułku rozpoznawczego. Do ich zadań należy wsparcie władz Republiki Środkowoafrykańskiej w tworzeniu własnych sił bezpieczeństwa.
16 lipca 2016, w związku z końcem mandatu EUMAM RCA, Unia Europejska rozpoczęła kolejną misję w Republice Środkowoafrykańskiej EUTM RCA (European Union Training Mission), mającą za zadanie doradztwo strategiczne ministerstwu obrony oraz szkoleniem sił zbrojnych, ze szczególnym uwzględnieniem kadry oficerskiej i podoficerskiej. Polski kontyngent wojskowy kontynuuje swoją obecność w unijnej operacji.
Dowódcy PKW EUMAM RCA (w nawiasie początek zmiany):
- I zmiana (2015) – kpt. Grzegorz Makowski
- II zmiana (2015) – mjr Michał Kleczko
- III zmiana (2016) – kpt. Grzegorz Skalski
Dowódcy PKW EUTM RCA (w nawiasie początek zmiany):
- I zmiana (2016) – mjr Artur Sikora
- II zmiana (2017) – ppłk Rajmund Giera
- III zmiana (2017) – mjr Łukasz Wojczuk
- IV zmiana (2018) – mjr Michał Dąbrowski
- V zmiana (2018)
- VI zmiana (2019)
- VII zmiana (2019) – mjr Radosław Lewandowski
- VIII zmiana (2020) – mjr Bartosz Niewiadomski
- IX zmiana (2020) – płk Mirosław Zyber
Odznaczenia za udział w kontyngencieEdytuj
BibliografiaEdytuj
- Oficjalna strona PKW RSA (pol.). [dostęp 3 marca 2013].
- EUTM RSA (pol.). [dostęp 5 lutego 2020].
- Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 kwietnia 2014 r. o użyciu Polskiego Kontyngentu Wojskowego w operacji wojskowej Unii Europejskiej w Republice Środkowoafrykańskiej (M.P. z 2014 r. poz. 300)
- Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 kwietnia 2015 r. o użyciu Polskiego Kontyngentu Wojskowego w wojskowej misji doradczej Unii Europejskiej w Republice Środkowoafrykańskiej (M.P. z 2015 r. poz. 351)